arch/ive/ief (2000 - 2005)

Een dame met een oude Zaïrese identiteitskaart schuift aan om zich als kiezer te laten inschrijven. Lingwala, Kinshasa op 20 juni.

Een typisch beeld uit Kisangani, de hoofdstad van de Oostprovincie: de fietstaxi's of zogenaamde toleka's, met kleurrijke haakwerkjes op de bagagedrager zodat passagiers zacht zitten. De stad was tijdens de oorlog bezet door troepen uit Uganda en Rwanda en hun collaborateurs en had verschrikkelijk van hun terreur te lijden. De oorlogscollaborateurs bezettten nu sleutelposten in de Congolese regering.

In Congo zien militairen van de VN-vredesmacht MONUC erop toe dat de vrede gehandhaafd blijft. In Ituri, een streek in de Oostprovincie tegen de grens met Uganda, heeft MONUC gewapende milities ontwapend. Op de foto: een plechtigheid voor MONUC-militairen die gedood zijn tijdens gevechten met zulke milities.

William Swing, de vroegere Amerikaanse ambassadeur in Congo, is nu de speciale gezant in Congo van VN-secretaris-generaal Koffi Annan. Swing staat ook aan het hoofd van de VN-vredesmacht MONUC.

Volgens William Swing zijn de verkiezingen in Congo de grootste operatie van die aard waaraan de Verenigde Naties ooit hebben meegeholpen. Swing: "Congo is om te beginnen een enorm land. De Ituri-streek alleen meet 7000 km2 en is groter dan Sierra-Leone; Liberia is evengroot als de provincie Noord-Kivu, Cambodja evengroot als de provincie Bas-Congo. Ten tweede, we schatten het aantal kiezers op 26 miljoen; in Zuid-Afrika waren het er 20 miljoen. Ten derde zullen er 15.000 kiesbureau's ingericht moeten worden".

Een straatbeeld in Bukavu, de hoofdstad van de provincie Zuid-Kivu, helemaal tegen de grens met Rwanda. De bevolking kreeg het tijdens de oorlog zwaar van de bezettingstroepen de collaborateurs te verduren. Buiten de stad duurt de onveiligheid
voort. Het Congolese leger en MONUC zouden maar 40% van de provincie controleren.

Voor de deur van de krant Le Souverain. De uitgever krijgt sinds eind 2004 geen krant meer gedrukt. Hij hangt nu nieuws uit de streek en over de verkiezingen uit op grote borden.

Le Souverain brengt ook verslag uit, met gruwelfoto's, van een moordpartij onder de bevolking van de dorpengroep Nindja die einde mei plaatsvond. De slachting wordt toegeschreven aan Rwandese Interahamwe-groepen. Maar volgens lokale bronnen in Bukavu kan ze ook door Rwanda zelf zijn uitgelokt.

In Bukavu heeft de verkiezingscommissie haar intrek genomen in het gebouw van de post en de openbare omroep. Maar met al de onveiligheid in de provincie zal de organisatie van de verkiezingen in Oost-Congo geen eenvoudige zaak worden.

De gemeente Kadutu in Bukavu heeft de reputatie een onbuigzame bevolking te hebben. Toen Bukavu in juni 2004 kortstondige door pro-Rwandese muiters werd bezet en geterroriseerd, werd vanuit Kadutu het verzet georganiseerd dat uiteindelijk de stad hielp bevrijden.

Voor de UDPS-partij van Etienne Tshisekedi hadden de verkiezingen voor 30 juni 2005 moeten plaatsvinden, binnen de voorziene periode. Op de foto: Remy Masamba (rechts) en Jean-Baptiste Bomanza tijdens een persconferentie op 1 juli.

Op het hemd van Remy Masamba prijkt de afbeelding van de Leader Maximo, Etienne Tshisekedi. Tshiskedi weigert de beslissing van het Congolese parlement te aanvaarden die de termijn voor het houden van verkiezingen heeft verlengd. Er komt nu eerst een referendum over een nieuwe grondwet, vermoedelijk in november, en voorjaar 2006 normaal gezien parlements- en presidentsverkiezingen.

Tshisekedi en de UDPS hebben het algemene ongenoegen onder de Congolese bevolking over de armoede en het getreuzel van de politici aangegrepen om op 30 juni relletjes uit te lokken. Daarbij zijn in Kinshasa officieel 2 doden gevallen. Uiteindelijk stuurt Tshisekedi zelf op een politieke topfunctie aan.