arch/ive/ief (2000 - 2005)

Een interview met Werner Van Heetvelde, woordvoerder ABVV Coördinatie Dienstencheques.

Wat is er mis met de "hoera"-conclusie van de federale regering?

"Er zijn wel extra jobs gecreëerd, maar de kwaliteit ervan laat te wensen over."

Waarom zijn het geen volwaardige jobs?

"Het zijn contracten van bepaalde duur die heel wisselend zijn: tot soms maar één uur per week . Ook wat het het loon betreft is dit nog geen volwaardig statuut. Er is een minimumloon, maar geen eindejaarspremie of regeling voor verplaatsingsonkosten."

In het rapport van Idea Consult staat dat als de vraag blijft stijgen, het systeem tegen eind 2005 20 000 jobs zal opgeleverd hebben. Kloppen die cijfers?

"In 2004 waren er al 15000 jobs bijgekomen via de dienstencheques, dus wij vermoeden dat dat er tegen eind dit jaar 20 000 zullen zijn. Maar als de dienstencheques nu ook gewone jobs gaat financieren, die eerder niet van deze financiering konden genieten, dan zijn het geen nieuwe jobs, natuurlijk. 34 procent van de mensen waren al loontrekkend voor ze in het dienstenchequesysteem stapten, dus is het geen nieuwe tewerkstelling. Als het systeem geen nieuwe jobs creëert dan is er enkel sprake van substitutie, de verdringing van de gewone tewerkstelling."

Kunnen de dienstencheques volgens u deels een oplossing bieden voor werkloosheid?

"Er werden extra jobs gecreëerd, en dat is op zich een goede zaak. Wij hebben gewoon problemen met de "hoera"-boodschap van de regering over die 15000 jobs. Wij willen twee grote problemen aankaarten: de gebrekkige kwaliteit van de jobs en het feit dat het niet allemaal netto-aanwervingen zijn, de verdringing."

Wat zijn de andere knelpunten?

"Er kan op dit ogenblik slechts een beperkt aantal taken gedaan worden met de dienstencheques. Omdat de regering zo enthousiast is , overweegt men dit takenpakket uit te breiden. Momenteel zijn wij gekant tegen een uitbreiding. De voorgenoemde knelpunten moeten eerst opgelost worden."

Kan u een concreet voorbeeld geven van zo'n uitbreiding?

"Men overweegt een uitbreiding naar de groendiensten. Als je tuinonderhoud onder het dienstenchequesysteem laat vallen, wordt er opnieuw tewerkstelling verdrongen, omdat die sector al bestaat. Er zijn al sociale en beschutte werkplaatsen, en particulieren die zich daarmee bezighouden. Je bedreigt hun jobs als je het dienstenchequesysteem zo uitbreidt."

Hebben de dienstencheques een impact gehad op het terugdringen van zwartwerk?

"Er is een stuk zwartwerk witgewassen. Dat is inderdaad een goede zaak geweest. Het ABVV erkent ook dat dit één van de belangrijke verdiensten van de cheques is."

De gebruikers van de cheques blijken tevreden te zijn. Hoe zit het bij de werknemers?

"Algemeen is er wel tevredenheid, maar er is een probleem met de kwaliteit van de jobs. Vooral in de interimsector is die kwaliteit zeer slecht. Het merendeel bestaat er uit dagcontracten, de gemiddelde arbeidsduur per week is in die sector het laagst, en er zijn het meest problemen met de uitbetaling van het loon. De tevredenheid is grotendeels afhankelijk van de sector waar men in terechtkomt. De tevredenheid bij mensen in de non-profit is bijvoorbeeld veel groter dan bij de interims."

Wat stellen jullie concreet voor?

"Wij stellen voor dat de interimsector zelf deze problemen bijstuur, zoniet moet de overheid ingrijpen. Wij willen minimumcontracten van 13 uur per week en geen opeenvolgende contracten bij dezelfde gebruiker. Een voorbeeld: als een persoon iemand zoekt die wekelijks vier uur wil komen poetsen, kan het niet dat deze telkens een contract van één week krijgt. Wij vragen ook de afschaffing van dagcontracten.De werkgevers krijgen 21 euro per uur voor de tewerkstelling. De ervaring leert dat dat voldoende is om goede contracten van onbepaalde duur met een goed loon aan te bieden. Het kan dus, maar we stellen vast dat men in de interimsector liefst zoveel mogelijk winst maakt, en dat men dit dus veel minder doet. Ik beweer niet dat ze het niét doen, wel minder. Men probeert er veel flexibeler te werken."

Is de vrees gegrond dat hier een Amerikaanse arbeidsmarkt met hamburgerjobs ontstaat/bestaat?

"Goh, dat heeft te maken met die jobkwaliteit. Vandaar dat ons uitgangspunt, onze eis contracten van onbepaalde duur zijn. Die zogenaamde hamburgerjobs zijn jobs van een paar uur per week die onzekerheid meebrengen inzake de werkduur, een laag loon, contracten van onbepaalde duur... Dat moeten we proberen te vermijden."