arch/ive/ief (2000 - 2005)

Hier een verkorte weergave van de verklaring die subcomandante Marcos deed in naam van het clandestien, revolutionair indiaans comité (CCRI) van het zapatistisch bevrijdingsleger (EZLN) op 20 juni:


Ten eerste-

Zoals bekend gemaakt werd, vaardigde het Zapatistisch Leger voor Nationale Bevrijding (Ejército Zapatista de Liberacíon Nacional) vanaf 19 juni een algemeen rood alarm uit in de zone in rebellie.
De reden voor dit algemeen rood alarm is dat het clandestien revolutionair indiaans comité- algemeen bevel (CCRI-CG) van het EZLN een oproep deed voor een raadpleging van haar gewapende troepen, alle commandanten en commandantes, regionale en locale verantwoordelijken en ondersteunende leden.
Het rood alarm is een beschermende maatregel uit voorzorg. Zoals je je herinnert, werd het EZLN in februari 1995 aangevallen door overheidstroepen terwijl ze een interne raadpleging hield. In die tijd werd het verraad uitgevoerd door Ernesto Zedillo Ponce de Léon (toen president en vandaag werkend voor een multinational) en Esteban Moctezuma Barragán (toen de regeringssecretaris en nu tewerkgesteld door Salinas Pliego).

Ten Tweede- Tijdens deze interne raadpleging…

-Erkent het bevel van het EZLN de inzet, daadkracht en het heroïsme van de ondersteunende leden, verantwoordelijken, activisten en gewapende troepen voor de haast 12 jaar van oorlog en verzet. Al het goede dat we gedaan en bereikt hebben, kwam er dankzij hen. De zapatistische leiding is de enige verantwoordelijke voor de fouten die gemaakt werden.

-De CCRI-CG van het EZLN presenteert aan haar leden een beoordeling van de situatie waarin onze organisatie verkeert en een analyse van de huidige nationale situatie. Ze stelt ook aan haar ondersteunende leden, die het hoogste bevel van de beweging vormen, een nieuwe stap voor in de strijd. Een stap die onder andere het weinige of vele dat al bereikt is, bedreigt en die de vervolging en intimidatie van zapatistische gemeenschappen kan verergeren

-Door met haar leden te overleggen geeft het EZLN het woord terug dat haar op 1 januari 1994 werd toevertrouwd. Al de zapatisten kunnen nu met een vrij geweten kiezen om verder te gaan met het EZLN of niet, met de volgende stap waarover de raadpleging gaat, als die goedgekeurd wordt door de meerderheid.

Ten Derde- We zullen de nationale en internationale publieke opinie inlichten over de resultaten van deze interne raadpleging, als ze beëindigd is.

In een andere verklaring die ook op 20 juni verzonden werd, verklaart Marcos dat de politiek-militaire herstructurering van het EZLN rond is. Die herstructurering werd gestart in 2002 en zou er nu voor zorgen dat: “de nodige voorwaarden zijn gecreëerd om een aanval of actie van de vijand te overleven, een aanval die wil afrekenen met onze huidige koers of die ons totaal wil vernietigen. De bevels- en verantwoordelijkheidsstructuur is duidelijk evenals de acties en maatregelen die we zullen treffen als we aangevallen worden door overheidstroepen of hun paramilitairen. Het CCRI-CG van het EZLN verklaart dat ze in staat is om de zapatistische strijd voort te zetten, ook als ze een deel of het geheel van de huidige, gekende leiding verliest door gevangenschap, dood of verdwijning.”

Om de aard van de raadpleging te begrijpen, is het belangrijk om de structuur van de zapatistische beweging toe te lichten. Die valt uiteen in een militaire tak, het zapatistische leger EZLN, en een civiele tak met de autonome gemeenten en regionale colleges. Aan de basis van beide structuren bevinden zich de bases de apoyo (ondersteunende leden). Dat zijn indiaanse families die zich zapatist noemen, zich achter de idealen en regels van de beweging scharen en zichzelf besturen via de autonome gemeenten en regionale colleges. Ze volgen het democratische principe dat degene die bestuurt de basis moet gehoorzamen en altijd kan afgezet worden (mandar obediciendo). Die zapatistische families leven vaak tussen niet zapatisten in indiaanse dorpen en steden. Ze voorzien zo goed als mogelijk in hun eigen onderwijs, gezondheidszorg, landbouw en rechtspraak. Al die taken worden gecoördineerd vanuit de bestuursraden in de autonome gemeenten en regionale colleges voor goed bestuur. Daarnaast is er het EZLN dat door die zapatistische families bevoorraad en ondersteund wordt. Het EZLN bestaat uit gewapende troepen die continu in het regenwoud leven (insurgentes) en landbouwers die een militaire training ontvangen hebben en daarom gemobiliseerd kunnen worden (milicianos). Het EZLN is in tegenstelling tot de civiele deel van de zapatistische beweging hiërarchisch gestructureerd. Het bevel ligt bij de commandanten die deel uitmaken van het CCRI-CG. Dat hoogste orgaan wordt samengesteld met afgevaardigden uit de drie zones en vier talengroepen waarbinnen het leger actief is. Zij bepalen de strategie en acties van het EZLN.
Blijkbaar wil dat hoogste militaire orgaan nu een raadpleging houden onder alle zapatisten omdat een eventuele nieuwe acties voor iedereen gevolgen kunnen hebben. Als het EZLN bijvoorbeeld iets doet, valt het Mexicaanse leger gemakkelijk de autonome dorpen en gemeenten aan.
Over welk idee de raadpleging gaat is nog niet bekend. Het is wel een traditie van de zapatisten om zulke raadplegingen te organiseren rond belangrijke beslissingen. Daarbij mogen ook vrouwen en kinderen participeren. Het voorstel gaat naar alle dorpen en wordt daar in een gemeenschappelijke vergadering besproken. Zo ging het met de beslissing om ten oorlog te trekken tegen het Mexicaanse leger en de afkeuring van de vredesvoorstellen van Zedillo. Mogelijks willen de zapatisten hun politieke strijd op nationaal of internationaal vlak een nieuwe vaart geven.