arch/ive/ief (2000 - 2005)

Dag allemaal,

Gisteren zondag wou Edgard met een groep personen met handikap een uitstap doen naar Iroco, op een paar kilometer van de stad. Het kon niet wegens wegversperringen en dus zijn ze maar naar het Ecologisch Park getrokken. Intussen is die wegblokkade opgeheven.

1. Maar het land ligt lam door op zijn minst 78 blokkades. Tienduizenden mensen zijn gemobiliseerd. Hier en daar beginnen basisproducten te ontbreken, vooral in La Paz: benzine, keukengas, fruit en groenten, water, brood, ... Lang is dit niet vol te houden. Overal manifestaties, alles valt stil, repressie maar niet gewelddadig. En aankondigingen van nog meer en nog radicaler. Voor het ogenblik (maandagavond) is de president in vergadering met zijn kabinet en misschien weten we straks meer. Geen staat van beleg, geen aftreden van de president, blijft men herhalen. Maar wat dan wel?

2. De kerkleiding heeft uiteindelijk toch beslist in te gaan op de vraag om dialoog op gang te brengen. Een hachelijke onderneming. In Santa Cruz werden gisteren de machtshebbers (wetgevende, uitvoerende, gerechtelijke) door kardinaal Julio Terrezas ontvangen. Vandaag waren de volksorganisaties aande beurt. De tussenkomst van de kerk wekt hoop. maar ook wantrouwen (in de zin van: "die zal wel de bestaande orde verdedigen, vermijden dat er echte veranderingen komen"). Haar oproep op de drukkingsmiddelen op te heffen werd - uiteraard - niet opgevolgd. "We zijn bezig over appelen, maar het volk wil eigenlijk peren," zei Monseigneur Baulio (onze ex-bisschop) gisteren aan de telefoon vanuit Santa Cruz. Het vertrouwen van het volk in de politieke leiders is naar de vaantjes. Bolivia is een Toren van Babel geworden, blokletterde daarnet de TV. Dovemansgesprekken.

3. (Enkele uren later). En ineens komt er dan toch een doorbraak. Tijdens een TV-toespraak kondigt president Carlos de Mesa aan dat hij zijn ontslag aanbiedt als president. Deze keer klinkt het echt als een afscheid. Hij zegt dat hij zijn best gedaan heeft en bedankt iedereen. Maar hij blijft wel president tot het Congres (Senaat en Kamer) uitspraak gedaan hebben over zijn aanvraag. Wordt zijn ontslag aanvaard, dan gebeurt de overdracht normaal achtereenvolgens aan de voorzitter van de Senaat of van de Kamer of van het Hoogste Gerechtshof. Tegen de eerste twee is er heftig verzet vanwege de voksorganisties, dus wordt het mogelijks de derde, van wie verwacht zal worden dat hij zo vlug mogelijk algemene verkiezingen uitschrijft. Met die beslissing van de president wordt er wat stoom afgelaten, maar een echte oplossing brengt het niet. De "president die niet wou doden" - zo zal hij wel de geschiedenis ingaan - laat vrij spel aan het Parlement.

4. Maar zover zijn we nog niet. De president van het Congres - vanuit zijn huis in Santa Cruz - liet reeds weten dat hij eerst wil overleggen waar en wanneer Kamer en Senaat zullen samengeroepen worden. En dat terwijl het geduld van geblokkeerden en blokkeerders op springen staat... De traditionele partijen hebben de meerderheid in het Parlement en kunnen dus wettelijk hun wil doordrukken; de volkspartijen en -organisaties kunnen rekenen op een gemobiliseerde bevolking in de straten en kunnen dus feitelijk hun eisen opleggen (nationalisering van gas en petroleum, samenroeping van een Grondwetgevende Vergadering). Rijk tegen arm, zo stelt men het. Het Oosten (Santa Cruz) tegen het Westen (de Andes). Verdeeldheid (naar onafhankelijkheid riekende autonomias) tegenover nationale solidariteit. De kerkleiding zal wel niet veel in dat papje te brokken hebben. Reeds vóór de ontslagboodschap van de president, waren nog meer acties aangekondigd en een onbeperkte staking in La Paz en van het vervoer, ... Daar zal voorlopig niet veel aan veranderen. We sluiten een hoofdstukje af, maar de ontknoping is nog lang niet in zicht.

5. Het boliviaanse volk wil opnieuw controle verwerven over haar natuurlijke rijkdom, wil dat dit grondwettelijk wordt vastgelegd en dat dit een nationale aangelegenheid in solidariteit blijft, daar gaat het nu om. Voor het ogenblik staat alles op het spel: de nationale eenheid, het staatsmodel voor de toekomst en de sociale controle over de natuurlijke rijkdommen. Op zich een heldhaftige strijd. Als de prijs die ervoor betaald moet worden, maar niet te hoog wordt. De president die geen doden wou, verhuist immers straks wellicht naar de geschiedenisboekjes...

Vanuit een door barrikades geïsoleerd, maar - op enkele manifestaties na - rustig Oruro,

Gilberto