arch/ive/ief (2000 - 2005)
|
Een “vrijwillige” toeslag op vliegtickets is geen vervangmiddel voor de tobintaks by FAN (Financieel Actie Netwerk) Tuesday, May. 17, 2005 at 5:35 PM |
Het gaat met het EU-beleid van kwaad naar erger. In de zoektocht naar extra middelen voor het financieren van de millenniumdoelstellingen zakt de EU stilaan naar vaudeville-niveau. Na de tobintaks gaat nu ook de voorgestelde internationale heffing op kerosine (met kans op extra inkomsten én beperking van het vliegverkeer) de prullenmand in. Als vervangmiddel toveren de ministers van Financiën een vrijwillige heffing op vliegtickets uit de hoed. Volgens Belgisch minister Didier Reynders gaat het over een heffing van 1 tot 2 euro. Wie niet wil betalen kan bovendien weigeren.
Dit is om meer dan één reden een nepoplossing:
Volgens de Europese Commissie zou zelfs een verplichte heffing van 10 euro voor vluchten binnen de EU, en 30 euro buiten de EU maar 6 miljard euro per jaar opbrengen. Met de nu voorgestelde heffing haalt men dan hoogstens een half miljard euro binnen. Met dit soort voorstellen maakt men zich in september op de VN-conferentie over de vooruitgang m.b.t. de millenniumdoelstellingen gewoon belachelijk. De financiering van de officiële ontwikkelingssamenwerking mag niet afhangen van het humeur van vliegtuigpassagiers. Er moet gezocht worden naar structurele bijkomende inkomsten. Maar met de passagierstaks grijpen de ministers van Financiën naar bedenkelijk kunst- en vliegwerk.
Wereldwijde solidariteit moet op een andere manier worden gefinancierd!
Vooreerst is er het oude engagement om 0,7% van het BNP te besteden aan ontwikkelingssamen-werking. Boven op die 0,7% zijn nog andere maatregelen nodig. Schuldkwijtschelding en Rechtvaardige handel staan hierbij hoog op het verlanglijstje.
Als bijkomende bron van middelen én als maatregel tegen muntspeculatie en financiële crisissen wordt al een hele tijd verwezen naar de tobintaks, onder andere door de Franse president Chirac en de Braziliaanse president Lula. We willen dat het debat over deze tobintaks tijdens de VN-conferentie in september grondig wordt besproken. Niet als excuus om eerder aangegane engagementen over de 0,7% op de lange baan te schuiven, maar als een realistisch voorstel om bijkomende middelen te vinden.
Volgens de Europese Commissie zou een Europese tobintaks van 0,01% op wisselkoersverrichtingen nochtans 7 tot 11 miljard euro per jaar kunnen opleveren (een bedrag dat nog veel hoger zou liggen als de tobintaks ook wereldwijd werd toegepast). Bovendien wordt meer en meer erkend dat de tobintaks een rol zou kunnen spelen in het voorkomen van desastreuze financiële crisissen zoals die in Azië in 1997-1998.
De ministers van Financiën leggen al deze voordelen echter naast zich neer. Volgens hen zou de taks een negatieve impact hebben op de financiële markten, en niet compatibel zijn met de EU-verdragen en WTO-regels. Die argumenten zijn bekend, versleten en daarenboven onjuist. Een tobintaks zou nét kunnen bijdragen tot een betere werking van de financiële markten door bruuske muntschomme-lingen te vermijden en kuddegedrag van banken en beleggers bij crisissen te voorkomen. Dat de taks niet compatibel zou zijn met EU-verdragen werd tot in de kleinste details weerlegd door dr. Lieven Denys, professor internationale fiscaliteit aan de VUB.
Voor het Financieel Actie Netwerk (FAN) dat ontwikkelingsorganisaties, milieuorganisaties, de Attac- beweging en de vakbonden groepeert, gaat het hier niet om objectieve argumenten, maar om een afrekening. Het is geen geheim dat heel wat ministers van Financiën een hekel hebben aan de tobintaks. Hun tegenstand tegen de tobintaks is gebaseerd op een dogmatisch vertrouwen in vrij kapitaalverkeer en op oude argumenten die inmiddels al dikwijls en grondig zijn weerlegd.
Europa dreigt alweer een kans te missen. Met de tobintaks heeft ze een instrument om extra middelen te mobiliseren en om de controle op de financiële sector te verbeteren. Beide zijn levensnoodzakelijk als men in de komende jaren echt iets wil doen aan de kloof tussen Noord en Zuid, en aan de belab-berde toestand van de wereld in het algemeen.
FAN wil dan ook dat de ministers van Financiën de tobintaks opnieuw op de agenda plaatsen als een valabel voorstel voor de financiering van een wereldwijde ontwikkeling. België is uitstekend geplaatst om de heropname van de tobintaks terug voor te stellen. In het federaal parlement werd op 1 juli toch een wet gestemd die de effectieve doorvoering van de tobintaks voorziet zodra er een toepasing is in de andere landen van de Eurozone! Je mag dan ook verwachten dat ons land op Europese en internationale fora een lans breekt voor de tobintaks. FAN vraagt vandaag aan minister van Buitenlandse betrekkingen De Gucht, minister van Ontwikkelingssamenwerking De Decker en minister van Financiën Reynders om actieve stappen te zetten om de tobintaks op de Europese agenda te plaatsen.
De Europese Raad van algemene zaken en externe relaties (GAERC) van 23 mei zal het EU-mandaat in de aanloop naar de grote VN-vergadering in september over de millennium-doelstellingen vastleggen. Voor FAN is het absoluut noodzakelijk dat de tobintaks daar opnieuw opgenomen wordt in de lijst van mogelijke ‘nieuwe financieringsbronnen’ om ontwikkeling, milieubehoud en andere sociale uitgaven te financieren. De tobintaks is immers een nuttig en noodzaleijk instrument in het voorkomen van rampzalige financiële crisissen én een niet te verwaarlozen bron van extra inkomsten. Het netwerk voert daarom actie op 18 mei om 10 uur voor het Kabinet van Buitenlandse Zaken in de Karmelietenstraat 15 te Brussel.