arch/ive/ief (2000 - 2005)

De eerste tegenstanders van de grondwet die we opmerkten stonden in het smalle straatje tussen het Rouppeplein en de Lemonnierlaan. De socialistische bediendencentrale BBTK uit de regio Brussel-Halle-Vilvoorde stond er opgesteld achter een spandoek “Non à la constitution”. “Met een aantal specialisten hebben we de lijvige tekst van de constitutie grondig ontleed en overal vonden we referenties naar de vrije markt,” legt secretaris Eric Van der smissen het standpunt van BBTK-Brussel uit. “Dan besef je dat de richtlijn-Bolkestein niet uit de lucht komt vallen, maar alleen maar uit een dergelijke grondwet kon voortspruiten.”

Van der smissen begrijpt ook niet dat de Belgische vakbonden nog geen standpunt innamen over de grondwet. “Daar staan zoveel dingen in die totaal onaanvaardbaar zijn voor vakbonden en toch durft het ABVV geen kleur bekennen. We moeten publiekelijk durven zeggen dat deze grondwet neoliberaal is. Ik vind dan ook dat een betoging zich niet mag beperken tot algemene slogans. Wie is er nu niet voor een sociaal Europa? Wel, met zo'n constitutie krijgen we nooit een sociaal Europa.”

Van der smissen vindt het spijtig dat de Belgen zich niet zullen kunnen uitspreken over de grondwet. In tegenstelling tot vele andere landen was er in het Belgische parlement geen meerderheid te vinden voor de organisatie van een referendum. “Dat extreemrechts misbruik zou kunnen maken van een referendum is een alibi. Alle partijen zijn bang dat de Belgische bevolking nee zou zeggen.”

Een Frans 'non'?
In Frankrijk krijgen ze wel een referendum over de grondwet. Officeel voert de Franse vakbond CGT geen campagne tegen de grondwet, maar zowat alle militanten die naar Brussel waren meegereisd lieten een luid non horen. “Op het nationaal comité heeft 85 % van de militanten tegen gestemd,” zegt Philippe Souriac uit Tourcoing. “Waarom we dan niet openlijk campagne voeren? Om sommige andere vakbonden die voor de grondwet zijn niet tegen het hoofd te stoten, maar wees er maar zeker van dat de overgrote meerderheid van ons neen zal stemmen.”

De grondwet vindt in de ogen van de Franse syndicalist geen genade. “De grondwet zal de openbare diensten, de post, de energie en ook de cultuursector de genadeslag toebrengen,” zegt Philippe Souriac die zelf werkt als regisseur. “Zelfs als we Bolkestein weten te verwerpen, zal zijn geest voortleven in de grondwet. Weet je dat de grondwet zelfs de precarisering van de jobs aanmoedigt? Werknemers moeten in staat zijn om zich snel aan te passen aan de economische realiteit, staat er nu. Wat denk je dat ze daarmee bedoelen?”

Maar de tegenstanders van de grondwet lijken in Frankrijk stilaan de wind in de zeilen te krijgen. “Deze week wees een enquête uit dat 51 % van de Fransen nee zullen stemmen. Voor het eerst hebben de media ook de tegenstanders aan het woord moeten laten. Chirac kwam gisteren op tv zeggen dat hij toch vertrouwen heeft dat het Franse volk ja zal stemmen. Dat toont dat er paniek is.”