arch/ive/ief (2000 - 2005)

Al van bij de stemming (juni 2002) als bij de eerste evaluatie (juni 2004) liep de discussie over de wet pesten op het werk hoog op.
Voor een evaluatie zie: http://archive.indymedia.be/news/2004/09/88195.hp

Ondertussen begint er al wat rechtspraak te komen op basis van deze wet. Zo behandelde het Arbeidshof van Antwerpen, afdeling Hasselt in december 2004 de afdanking van een preventieadviseur. Hij was afgedankt na pesten. (zie nieuwbrief arbeidsveiligheid n° 2 20 janauri 2005 Kluwer)

De rechtbank steunde zich ondermeer op het feit dat afdanking gebeurde op een ogenblik dat de procedure van de pestwet nog niet doorlopen was. Die procedure voorziet dat iedereen klacht kan neerleggen wegens pesten bij de preventiediensten. Die zijn verplicht om te bemiddelen. Als de zaak niet rond komt kan het slachtoffer hoger gaan bij de externe preventiediensten tot en met de rechtbank. Bleek dus dat niet alle stappen doorlopen waren. En het arbeidshof voerde dat aan om het ontslag ongegrond te verklaren.

Dit is een signaal dat andere rechtbanken ook beginnen geven: men wil de drempel om pestcoflicten te bemiddelen buiten de onderneming afremmen. Freya VandenBossche (net als haar voorgangster Kathleen Vanden Bempt) heeft al in juni vorig jaar in het hevige debat in het parlement tegen de vraag van VLD,VB en CD&V om de pestwet af te schaffen, geantwoord dat net op dat punt wijzigingen te verwachten vallen. Normaal moest eind vorig jaar een aantal amendementen besporken worden, maar de minister heeft verdere amendering van de wet voor zich uit gesschoven. Maar de rechtbanken richten zich blijkbaar al op dergelijke wijziging.

Een zaak die wat dat punt betreft gelijkenis vertoont komt nu donderdag voor de Raadkamer van Gent. Het gaat om de behandeling van een klacht van een werknemer in een grote openbare instelling tegen een collega wegens fysiek geweld. De feiten grepen plaats tijdens een uit de hand gelopen informele procedure in het kader van de pestwet.

Dit is een uitzonderlijke zaak omdat rond de feiten zelf noch in het bedrijf noch voor de arbeidsrechtbank een formele klacht is neergelegd.Het slachtoffer stapte immers met zijn grieven onmiddellijk naar de politie. Waarna een collega zich ook burgerlijke parti stelde. De drempelverlaging om met pestklachten naar de rechtbanken te stappen is hier wel heel fel doorgetrokken. Als dergelijke zaken gewoon zouden worden dan gaan rechters veel werk hebben.

Ander speciaal feit aan deze zaak is dat de informele procedure van pestklachten is tot stand gebracht via sociaal overleg. Dat wil zeggen dat werkgever en werknemer samen een eigen weg hebben uitgestippeld om bepaalde toestanden in de onderneming met betrekking tot de relaties op de werkvloer aan te pakken in het kader van de wettelijk verplichting van de wetgever tot een pestpreventiebeleid.. Ondermeer werd daarbij gebruikt gemaakt van de externe psychologenbureaus die sinds de wet als paddestoelen uit de grond verrijzen en hun diensten aanbieden om individuele werknemers met mekaar tot verzoening te brengen na klachten over pesten.

Nu is net de dader (waarvoor de procureur de doorverwijzing naar corectionneel vraagt) gemandateerde van de vakbond wat het probleem stelt van de de rol van de vakbond in het aansturen van bemiddelingspogingen. Sociaal overleg en overleg in het kader van pestprocedures, de grens is filterdun als vakbondsmensen als dader, als slachtoffer of gewoon als neutrale collega's betrokken zijn in een pestbemiddeling.

De vraag van de rechtspersoonlijkheid van de vakbond die al jaren door het patronaat gesteld wordt in stakingen sluipt hier op geniepige manier binnen in ons sociaal recht. Immers, de pestwet erkent rechten van werknemers als slachtoffer van nieuw erkende strafbare feit. Dit recht kan uitmonden in een burgerlijke procedure zoals hier het geval. Dit recht kan nooit in de plaats komen van de vrijheid van onderhandelen tussen vakbonden en werkgever. Maar wat als een representatieve werknemersorganisatie haar onderhandelingsvrijheid gebruikt om invloed uit te oefenen op de burgerlijke rechtsgang ?

Een moeilijke kwestie die het debat over de pestwet niet zal luwen. Zien wat de Raadkamer donderdag oordeelt.