arch/ive/ief (2000 - 2005)

Donderdag (10.02.05) ging er een spoed-debat door in de Nederlandse tweede kamer. De inzet was de patent-richtlijn van de Europese commissie. Er werd een motie gestemd die de Nederlandse staatssecretaris van Economie verplicht om de discussie over die richtlijn uit te stellen tot hij opnieuw voor het Europese parlement komt. Hiermee komt voorlopig een einde aan de pogingen van de commissie om de patent-richtlijn door de strot van de Europese besluitvorming te rammen. Toch roepen verschillenden organisaties op om op 17 februari te gaan betogen. Een gesprek met Dieter Van Uytvanck van softwarepatenten.be.

België heeft zich in de raad steeds onthouden, wat eigenlijk overeenkomt met een tegenstem. Toch was het vooral Polen dat in de bres stond om de patent-richtlijn te weren van de Europese ministerraden, doch de druk op dat nieuwe EU land werd steeds groter. Door de stemming in de Nederlandse tweede kamer moet het voorstel tot richtlijn nu eerst terug naar het EU parlement.

Wat is er dan mis met patenten op software?

Onderzoek wijst uit dat patenten slecht zijn voor de innovatie van software. 10 tot 15% van het budget voor onderzoek en ontwikkeling gaat naar het juridisch departement. In plaats van te investeren in vooruitgang wordt er geïnvesteerd in patenten. Er ontstaan zelfs heuse patentparasieten, bedrijven die niets anders doen dan patenten registreren en dan andere bedrijven laten betalen indien ze één van die ideeën gebruiken. Zelf Microsoft werd reeds het slachtoffer van dergelijke bedrijfjes.

Maar ook ethisch is er iets mis met patenten op software. Het komt er immers op neer dat een bedrijf of individu zich het monopolie kunnen toe-eigenen op een idee. Het is alsof iemand een patent zou nemen op het concept van een detective roman.
Eenmaal je mee stapt in de logica van patenten moet je er immers voor zorgen dat het patent dat je aanvraagt zo breed mogelijk is. Je moet je aanvraag dus zo maken opdat anderen die een “gelijkaardig” idee willen toepassen aan jou patentrecht moeten betalen. Dat gaat redelijk ver. Zo zijn er een patenten op de hyperlink en het vooruitgangsbalkje. In Frankrijk heeft een actiegroep het patent verkregen op de 35uren week.

Wat zou er nu voor een computer gebruiker veranderen als die patentrichtlijn er door komt?

Software zou heel wat duurder worden. Je zou als het ware een soort Microsoft of IBM tax moeten betalen voor alle software die je gebruikt. Een bedrijf als IBM heeft 10.000 patenten en een leger van advocaten. Software ontwikkelaars zullen je moeten laten betalen voor het patentrecht op het vooruitgangsbalkje, streaming media, de hyperlink,...
Het wordt ook haast onmogelijk om vrije software te ontwikkelen, laat staan deze gratis te verspreiden.

Bill Gates (de grote baas van Microsoft) zegt dat de mensen die het patentrecht in vraag stellen communisten zijn. Voel je je aangesproken?

Dat is weer zo'n klassiek recept natuurlijk, communisten, dat zijn nog steeds de boemannen. Het blijft blijkbaar de uitgelezen manier om ideeën te demoniseren.
In het EU parlement is er een meerderheid die de grenzen van de verschillende politieke families en lidstaten overschrijdt. Dat zullen toch niet allemaal communisten zijn hé. Er zijn ook heel wat bedrijven tegen die richtlijn, en het gaat niet enkel om kleintjes. Zelfs UNIZO (Vlaamse patroons organisatie) heeft zich uitgesproken tegen die patent-ricthtlijn, je kan hen bezwaarlijk communisten noemen.

Jullie gaan betogen op 17 februari, is dat nog nodig?

Het is nog niet afgelopen hoor, het voorstel moet nu terug naar het Europese parlement, en dan zal de commissie weer proberen om het erdoor te rammen. Bedrijven als Micrsosoft voeren enorme campagnes om die richtlijn erdoor te krijgen. Het bezoek van Bill Gates was niet toevallig op de dag dat er in het EU parlement werd gestemd over die richtlijn. Als die richtlijn er nog niet door is, dan komt dat vooral door de brede mobilisatie in Europa. Er waren al verschillende betogingen, 380.000 mensen tekenden een petitie,...
Zo lang de patent-richtlijn op de agenda blijft staan is het nodig dat we laten zien dat een meerderheid van de bevolking daar tegen is. Je moet echt geen nerd, freak of computer-hippy zijn om mee te komen betogen. Dit is van belang voor iedereen die met software te maken heeft. Iedereen dus.

Meer informatie :

# Massale demonstratie tegen softwarepatenten in Brussel op 17 februari

# Softwarepatenten.be