arch/ive/ief (2000 - 2005)

Ongeveer twintig procent van de mensen in Porto Alegre woont in krottenwijken, favelas. Vaak is het gemeenschapsgrond of private grond die bezet wordt. Families leven er in houten huisjes, bedekt met wat golfplaten. Straten zijn soms nauwelijks een meter breed en uiteraard niet verhard.

We bezoeken een wijk in de omgeving van het vliegveld. Een kind rommelt wat in vuilnis en strompelt verder, een paar mensen scheuren vuilzakken open om de inhoud te recycleren en daar een cent mee te verdienen. De overwegende kleur is grauw. Een man op een matras op de aarden grond van zijn huis. Ogen priemen tussen spleten in de houten muren. Mensen willen op de foto.

We hebben buiten even de voorzitter van de wijk opgewacht. Zonder begeleiding binnen gaan is niet direct aan te raden voor de gezondheid. Zeker niet als Westerling. Ongeveer twintig procent van de mensen heeft hier nog een vast werk. De rest houdt zich bezig met vuilzakken open scheuren. En dit is nog niet het onmenselijkste. Doordat de wijk goed georganiseerd is wordt er samen gekuist, is er een gemeenschapslokaaltje. De resultaten van de participatieve democratie zorgden ervoor dat elke barak hier tenminste stromend water heeft en dat er een rudimentaire riolering aangelegd is. Wat moet er van kinderen worden die hier geboren zijn? Raakt die kleine, die met zijn bloot gat rondscharrelt in het afval, hier ooit nog uit?

Met weinig geld zetten mensen hier al dertig jaar kleine projecten op, een suggestie die mij niet zal voorbij gaan. Vooral niet omdat de wijk zich ook organiseert en bevolkt wordt door politiek bewuste mensen. Jongeren spreken me direkt aan over het WSF. Anderen zijn actief in de PCdoB of de PT

Een half uur later staan we in een nieuwe bezetting aan de rand van de stad. Een duizendtal gezinnen heeft er een oppervlakte ontbost en houten huizen neer geplant. Het grootste deel van hen is hier terecht gekomen omdat Fogaca in november een aantal wijken laten ontruimen en afbreken heeft. Grote kuis! Het kleine nietig mannetje dat op vraag van de vakbonden de receptie van de Belgische delegatie opfleurde, vindt er blijkbaar zijn plezier in om mensen zonder geld of huis als honden door de straten van zijn stad te jagen.

Ook hier hangt de bewoners al een uitdrijvingsbevel boven het hoofd. Tegen 18 februari moet iedereen hier weg. In het proces van de participatieve democratie werd deze wijk nochtans aangeduid als een gebied voor bescheiden kleine bakstenen huisjes. De vorige bewindsploeg nam dit dan ook op in de prioriteiten. De Fogaca mannen veranderden de bestemming evenwel in middenklasse-appartementen.

De kleine gluiperd die overal gaat vertellen dat hij de participatieve democratie en de sociale verworvenheden van de vorige ploeg gaat overnemen, is dus al goed bezig met de klok terug te draaien. Schoon volk hebben wij op onze Belgische recepties!

Aan de ingang van het kamp staat een gezin, man, vrouw en kind, met een stootkar en zes brokken golfplaat te wachten op een plaatsje in het kamp. De holle ogen doen mij aan iets anders denken.

Donderdag organiseren de bewoners een mars, als protest, omdat de burgemeester hen niet eens wil ontvangen. Ze vragen of we kunnen meekomen, en liefst met een perskaart, ze hebben schrik dat Fogaça's flikken de boel gaan uit mekaar kloppen. Schoon volk hebben wij.

Ik hoop dat wat mensen dit toch onder de ogen krijgen. Naast mij tokkelt een orkest op het terras van de <b>chalet</b>, het afspraakoord van de Belgen. Hier hebben ze draadloos internet, vermits de perszaal van het Wereld Sociaal Forum afgebroken is, kan ik hier ongemerkt netten en publiceren. Het publiek: de betere bezoeker van het WSF en de bourgoisie van Porto Alegre. Mijn maag draait om: Schoon volk!

FDB