arch/ive/ief (2000 - 2005)

“Dit is de frustratie van 20 jaar,” zeggen de werknemers aan de poort van Van Hool. Zij blokkeren vanmorgen de toegang tot het bedrijf. De werkwilligen worden wandelen gestuurd, maar die zijn in de minderheid. Slechts een honderdtal werknemers wil het bedrijf binnen. De directie heeft het de werkwilligen nochtans makkelijk proberen maken. Over een lengte van anderhalve kilometer werd de omheining weggenomen. “Typisch Van Hool,” klinkt het bij de bonden.

“Dit is een familiebedrijf,” zegt ABVV-secretaris Ivan Aerts. “En dat merken we ook. Het is alsof iedere frank uit hun eigen zak komt. Wat wettelijk niet moet, is hier gewoon onbespreekbaar. En dat terwijl ze de laatste acht jaar meer dan twaalf miljard oude BF winst maakten.” Het is precies die stugge houding die aanleiding gaf tot twee opéénvolgende stakingen. Na de staking van 21 december, de dag van de grote vakbondsbetoging in Brussel, legden de bonden hun eisen voor aan de directie. “We vragen ondermeer een verhoging van de maaltijdcheque met 2 euro, een hoger anciënniteitsloon en de mogelijkheid voor bedienden om op brugpensioen te gaan,” zegt Ivan Aerts. “Van Hool moet zowat het enige grote bedrijf in deze sector zijn waar nog nooit één bediende op brugpensioen mocht.”

De bonden hebben na de eerste staking een paar keer proberen te onderhandelen, maar de directie weigerde alle gesprekken. Zelfs de tussenkomst van de sociaal bemiddelaar kon hen niet tot soepelheid bewegen.

Patronalisme
Bij Van Hool mogen de arbeidsduurverminderingsdagen niet worden opgepakt op een vrijdag of een maandag en ook dat is een doorn in het oog van de werknemers. “Patronalisme,” noemde ACV-delegee Wim Verhoeven het na de eerste staking in een interview op Indymedia. Hij werd er prompt voor op het matje geroepen bij de directie. “Het was inderdaad scherp geformuleerd, maar ik neem er geen letter van terug,” zegt Wim Verhoeven nu.

Na 21 december kregen alle werknemers een brief van de directie toegestuurd. “De directie zegt daarin dat onze cijfers over de winsten van Van Hool niet kloppen. Ze worden nochtans bevestigd door de bedrijfsrevisor.” In 2004 boekte het bedrijf 2 miljard BF winst. “Alleen in 2003 kende Van Hool een wat moeilijker jaar. De aandeelhouders die allemaal tot de familie Van Hool behoren, streken toen 'maar' 320 miljoen BF winst op,” zegt Dominic Van Oosterwyck van de LBC.

Als je de werknemers van de busbouwer hoort vertellen, lijkt de familie Van Hool wel een karikatuur uit een lang vervlogen tijd. Geen kille zakrekenmachine-managers, maar een 72-jarige patroon die van 's morgensvroeg tot 's avonds laat door de fabriekshallen zwerft. Maar de familie heeft wel veel invloed in werkgeversmiddens. “Van Hool is een voorbeeld van de stugge houding van het patronaat,” zegt ACV-secretaris Luc De Bock. “Of het nu om brugpensioen gaat of tijdskrediet. Van Hool geeft nooit thuis.”

Agoria
Volgens Luc De Bock zal Agoria, de werkgeversorganisatie van de metaalsector deze staking uitspelen tijdens het sectoriaal overleg. “Ze maken er een principekwestie van. Maar ze vergissen zich. De vastberadenheid bij de werknemers is groot.” Luc De Bock vermoedt dat er ook de komende dagen nog kleine werkonderbrekingen zullen volgen. “Wij kunnen dit een paar weken volhouden, maar de directie moet wel boetes betalen als de bussen niet tijdig geleverd worden,” aldus De Bock.

De directie beweert nu dat de bonden vooruit lopen op de resultaten van het overleg in de metaalsector. Volgens de vakbonden heeft deze actie niets te maken met het sectorieel overleg. “Tijdens de vorige actie hebben wij plots onze sterkte ontdekt,” zegt Dominic Van Oosterwyck. “De werknemers hebben toen de conclusie getrokken dat ze de krachten moeten bundelen om de zaken uit het verleden recht te trekken. Iets waar we vandaag aan begonnen zijn.”