arch/ive/ief (2000 - 2005)

FIES en legaal lijden in Spanje

Als men mij zou vragen wat de gevangenis is, zou ik zonder enige twijfel antwoorden dat het de vuilnisbelt is van een welbepaald socio-economisch project, waarin men alle personen die de samenleving storen werpt, dat is de reden waarom men vooral de armen in de gevangenissen vindt...

De idee van de gevangenis is historisch ontstaan als een middel om die personen op te sluiten en te isoleren die de autoriteiten als schadelijk of subversief beschouwen voor hun doctrines en normen. Doorheen de geschiedenis bestaat de gevangenis en haar kerkers in vele verschillende vormen, maar altijd, werkelijk altijd, gaat het om een instrument van opgelegde macht, dwangmiddel van koningen, militairen en politiekers. Inderdaad, de gevangenis ontstaat uit de noodzaak voor de regering, de staat, om zich de exclusieve macht om te straffen, het exclusieve gebruik van geweld op vrije personen toe te eigenen; de functionele gebruikswaarde van die handeling is de noodzaak haar wetten te doen gelden door methodes van terreur en foltering, met als doel de vijanden van het bestaande systeem en de personen die zich niet aan haar codes en wetten onderwerpen te vernietigen.


Maar er is ongetwijfeld ook een sociale oorsprong. De controle door de macht over de misdeelden en armen, over de immense massa van armen en gemarginaliseerden in onze moderne samenleving, met de idee zoveel mogelijk de sociale onvrede te beteugelen, de meest rebelerende klassen voortdurend te onderdrukken. Daarom kunnen wij reeds concluderen dat de gevangenis een instrument is van het heersende apparaat door middel waarvan zij haar eigen macht versterkt. Dit is een gevolg van de noodzaak voor de Macht om het volk te controleren, te reguleren, te bevelen, te selecteren, het definitief onder een voorwaardelijke vrijheid te houden, onderworpen aan een strafrechterlijke code en aan verschillende onrechtvaardige wetten, gecreëerd zonder het volk te raadplegen, met de constante dreiging van de gevangenis boven het hoofd.



Als de gevangenissen gebouwd worden om de armen en de ondermijners van de gevestigde orde in op te sluiten, dan zijn hier, in de Spaanse gevangenissen, de FIES gecreëerd om diegenen onder de gevangenen die de Macht hebben uitgedaagd en bestreden op te sluiten en levend te begraven. De FIES (Fichero Interno de Especial Seguimiento) betekent één van de grofste overtredingen van de mensenrechten door de Spaanse staat van de laatste jaren. Het is een speciaal regime dat niet reglementair kan zijn, zelfs niet binnen hun wetten. Het is een soort vrijbrief voor de bewakers om een deel van de gevangenen die zich georganiseerd hebben tegen het Penitentiaire Instituut, geheel naar eigen goeddunken, te onderdrukken. Het werd voor het eerst toegepast in 1991, na de reorganisatie van de APRE (Asociación de Presos en Régimen Especial), een organisatie van gevangenen die zich bewust waren van de gevangenisproblematiek, en na een golf van muiterijen en gijzelingen van bewakers en van enkele gevangenis- en gerechtelijke autoriteiten. Dit alles om hun stem te laten horen en verbeteringen te eisen van de detentieomstandigheden in de Spaanse gevangenissen.


De FIES, bedacht door de toenmalige minister van binnenlandse zaken Antonio Asuncion, werd gepland en ingevoerd met als doel de vereniging APRE te vernietigen, en die gevangenen die als het meest conflictueel werden beschouwd of de specialisten van de ontsnapping te scheiden van de rest van de gevangenispopulatie. En wel door een gevangenis binnenin de gevangenis zelf te bouwen. Men selecteert de gevangenen, deze worden onderverdeeld in kleine groepen, en één voor één worden ze overgeplaatst naar de gloednieuwe FIES modules of de speciale afdelingen, waar elk contact met de rest van de gevangenispopulatie onmogelijk is, wat het repressieve werk aanzienlijk vergemakkelijkt. Al hun kleren worden afgenomen; zij bezorgen overalls en slippers om aan te trekken. De correspondentie wordt gecontroleerd en het aantal brieven gelimiteerd. Ze mogen enkel alleen op de wandeling, zonder dat er een sanctie aan voorafging. Ze nemen de matras af voor de dag en brengen die pas terug voor de nacht. Bij de overplaatsingen binnen de gevangenis worden we volledig uitgekleed en gehandboeid, weggevoerd onder escorte van verschillende bewakers gewapend met knuppels en ijzeren staven. De processen vinden gedurende de dag plaats en gedurende het transport ziet de gevangene niemand. Zij ondergaan voortdurend beledigingen en slagen, worden vastgeketend, soms dagen na elkaar, in de cellen, in de handen van groepen van bewakers...enzovoort enzoverder. Dat is de FIES in de gevangenissen van de Spaanse staat, van 1991 tot op de dag van vandaag.



Op dit moment, door de harde interne strijd, tijdens dewelke wij verschillende kameraden hebben verloren en de steun hebben gekregen van antigevangenis collectieven, heeft de samenleving kennis genomen van de FIES waardoor zij het niet meer zo gemakkelijk kunnen toepassen als de zes voorgaande jaren. Vandaag hebben wij matrassen en apparaten, onze persoonlijke kledij, en wij krijgen onze eerste wandelingen met de andere gevangenen... De post wordt niet meer in beslag genomen bij iedereen en op nog enkele plaatsen wordt je gehandboeid tijdens de overplaatsingen.


Toch blijft de repressie aanwezig, klaar om op elk moment in te grijpen. En Jaen I, Huelva, Vallaloid, etc. zijn Spaanse gevangenissen waar in ieder geval de FIES regimes blijven bestaan voor de gevangen kameraden, waar men hen foltert en onderdrukt uit gewoonte, omdat men het graag doet, en waar de gedetineerden zich verzetten dankzij hun moed en de solidariteit.


Een FIES zijn betekent dat zij, op welk moment dan ook, met hen kunnen doen wat ze willen, wetende dat zij carte blanche hebben, er vanuit gaande dat de FIES onverbeterlijke gevangenen zijn waarop enkel legaal geweld, foltering en de strafcel van toepassing is.


Sinds 1991 zijn reeds 4 kameraden, onderworpen aan dit regime, gestorven: Ernesto Pèrez Barrot, Moises Caamañez, José Luis Iglesias Amaro, José Romera Gonzales, en in 1995, te Jaen, een vijfde, José Fernandez Alvarez (toen in de cel naast mij); zij legden een koord in zijn cel en zij sloegen hem alle dagen tot hij zich ophing... Dit alles zonder rekening te houden met de psychologische schade die al die jaren van isolement en repressie heeft aangericht bij zovele kameraden.


Laten we niet vergeten dat een meerderheid van de FIES gevangenen reeds een tiental jaren in isolatie zitten, en dat nog andere er 15 of zelfs 20 jaren hebben opzitten. Dat kan een idee geven van de gevangenisrealiteit in de Spaanse gevangenissen voor al diegenen die er de confrontatie durven mee aangaan: het risico om eenzaam en afgemat weg te rotten en te sterven in dit onderaardse is reëel. Hier is het fascisme tastbaar. Ik denk ook dat het een consequentie is van die golf van neofascisme die nog maar eens Europa overspoelt.



Om dit korte artikel te besluiten, dat ik heb geschreven om ietwat uit te leggen wat de gevangenis is en wat de FIES is, wil ik zeggen dat alle repressie en folter gebaseerd zijn op één fundamenteel feit: de straffeloosheid waarop haar uitvoerders-beulen zich kunnen beroepen. Daarom is het noodzakelijk dat de situatie van de FIES departementen in de Spaanse staat bekend gemaakt worden, want morgen kan dezelfde situatie zich voordoen in een ander land, zoals dit reeds het geval is in Duitsland, Frankrijk,... Daarom moeten we deze fascistische regering aanklagen en haar penitentiaire politiek en haar brutaliteit ontmaskeren. Alleen zo kunnen we misschien iets van de zware levensomstandigheden waar we hier onder lijden opheffen. Tegelijkertijd moeten we de omstandigheden creëren opdat we ooit deze schande van de mensheid, die we de gevangenis noemen, kunnen laten verdwijnen van het aangezicht van de aarde. Gevangenis die niets anders is dan een folterkamer waar een onrechtvaardig systeem haar wetten oplegt via repressie en onrecht.
Vanuit de gevangenissen van de Spaanse staat, een groet en een schreeuw van verzet - Groeten -

Xosé Tarrio