arch/ive/ief (2000 - 2005)

Officieel willen de onderhandelaars niks lossen. Meer nog: om niet gestoord te worden door de pers trokken ze zich gisteren terug op een geheime plek. De onderhandelaars lieten gisteren enkel weten dat de verschillende onderwerpen opnieuw de revue waren gepasseerd, maar dat er geen akkoord werd bereikt. De belangrijkste knelpunten blijven de loonnorm, de overuren en de brugpensioenen.

De lonen
De werkgevers verkondigen al lang luid en ondubbelzinnig dat er geen ruimte is voor loonsverhogingen. De vakbonden zijn het daar niet mee eens. Ook hun achterban wil daar niet van weten. Op de betoging van maandag verwezen veel delegaties naar de hoge winstcijfers en de grote voordelen voor aandeelhouders en kaderleden. De vakbonden willen dus een graantje meepikken. Volgens De Standaard zouden werkgevers nu bereid zijn om een symbolische geste te doen.

Begin november heeft de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) de maximale marge voor loonkostenstijgingen berekend op 5,3 %, op basis van de verwachte loonstijging in de buurlanden. Aangezien de verwachte inflatie de komende twee jaar 3,3 % zou bedragen, zou er nog ruimte zijn om de lonen met 2 % te laten stijgen. De werkgevers zouden nu blijkbaar bereid zijn om een half procentje meer te geven dan de indexstijging. Voor de vakbonden is dat nog altijd moeilijk te slikken. Het zou immers betekenen dat er niet eens ruimte is om de normale baremaverhogingen toe te kennen. Die worden de komende twee jaar op één procent geschat.

Overuren
De tweede grote eis van de werkgevers is meer flexibiliteit. Vandaag bedraagt het aantal toegelaten overuren 65 per jaar. De werkgevers dromen van 175 overuren. Maar dat is niet alles. De werkgevers willen ook af van de vakbondsinmenging. Zij willen een soepele procedure met 130 mogelijke overuren zonder het voorafgaandelijke fiat van de vakbondsdelegatie in het bedrijf. Naar verluidt zouden de werkgevers nu afstappen van die provocatorische eis. Ze zouden wel nog altijd een verdubbeling van het overuren-krediet voorstellen van 65 naar 130 uur per jaar. De regering zou de overuren ook fiscaal aantrekkelijker willen maken.

Eindeloopbaan
De brugpensioenen zijn het laatste breekpunt. Het VBO (Verbond van Belgische Ondernemingen) wil de bestaande brugpensioenregelingen voor bouwvakkers en nachtarbeiders tijdelijk verlengen in afwachting van de uitkomst van het eindeloopbaandebat dat in het voorjaar van 2005 van start moet gaan. De algemene regel dat iedereen met een loopbaan van 20 jaar op brugpensioen kan vanaf 60 jaar, zou ook met twee jaar verlengd worden. Probleem is wel dat die laatste regeling in principe tijdloos is en niet om de twee jaar heronderhandeld moet worden.

Alle punten samen zou je met de beste bedoelingen een vorm van voorakkoord kunnen noemen. Tegenover wat voor de vakbonden sociale achteruitgang is (gemorrel aan brugpensioenregeling en verdubbeling overurenkrediet), staat een minimale vooruitgang van een half procentje meer loon gespreid over twee jaar. Het is maar de vraag of de achterban van de bonden zich in die toegevingen zal kunnen vinden. Binnen een paar uur weten we meer.