arch/ive/ief (2000 - 2005)

[Opinie] "Regering moet woord houden over regularisaties"
by Forum Asiel en Migraties Monday, Nov. 22, 2004 at 4:37 PM

Ondanks de beloftes van de regering van meer dan een jaar geleden, over de regularisatie van asielzoekers die al lang in procedure zijn, duurt het wachten voor duizenden onder hen nog steeds verder en dit al gedurende jaren.

In augustus 2003 verklaarde Minister Patrick Dewael in een perscommuniqué: “Elkeen die het statuut van vluchteling heeft aangevraagd zonder een uitvoerbare beslissing te hebben ontvangen binnen een termijn van drie jaar (families met schoolgaande kinderen) of 4 jaar (alleenstaanden of koppels zonder kinderen) kan worden geregulariseerd”

Tijdens diezelfde verklaring kon de Minister zich niet duidelijker engageren toen hij stelde: “Dit betekent ook dat de individuele regularisatie in de toekomst ook toegestaan zal worden voor zij die op het moment van hun aanvraag aan de voorwaarden van het principe voldoen.” Er was dus hoop: een eerste bijkomend criterium om uit de de onduidelijkheid en de willekeur van art.9§3 te geraken, leek in de maak.

Ook al weigeren wij met klem de discriminatie tussen families met kinderen enerzijds en alleenstaande personen of families zonder kinderen anderzijds, de belofte om rekening te houden met de schade veroorzaakt door het lange wachten, lijkt ons een betekenisvolle stap vooruit. Een dergelijk lang wachten, opgelegd door de asielinstanties, wijst op onbehoorlijk bestuur. Dergelijke fout moet gecompenseerd worden.

Het leek alsof Patrick Dewael eindelijk dit principe erkent, dat eigenlijk al een verworvenheid is sinds de jaren ’90, toen dit vastgelegd werd in meerdere omzendbrieven. Met de regularisatiewet van 22 december 1999 werd dit criterium tot wettelijke regel verheven. De regularisatie wordt aldus opgevat als een correcte compensatie voor het lange wachten, dat zich voltrekt buiten de wil om van de vreemdeling.

Sinds dat communiqué van de Minister, gevolgd door uitspraken in de media die dit bevestigden, hebben we echter geen daden gezien.

In mei 2004 organiseerde het Forum Asiel en Migraties "Actie Frigo’ om deze situatie aan te kaarten. Sindsdien zijn er binnen de regering enkel informele akkoorden gesloten om de achterstand bij de regularisatie-aanvragen te verminderen. Deze manier van werken is in strijd met onze eis voor meer transparantie bij administratieve beslissingen. Wij vragen dat er een reglementaire tekst komt, om zo definitief alle willekeur uit te sluiten, transparant te handelen en om geen andere informele en subjectieve criteria, zoals integratie, mee te laten spelen bij de beslissing van de Dienst Vreemdelingenzaken over regularisatie.

De noodzaak om te snel in actie te schieten
De hoogdringendheid van deze maatregel laat zich hoe langer meer voelen. In de eerste plaats voor de betrokken vreemdelingen zelf. Hun leven is bevroren, tot stilstand gekomen, tijdens dit jarenlange wachten. Zij kunnen geen enkel toekomstperspectief ontwikkelen, zij kunnen niks plannen. Elke dag openen zij hun brievenbus in de hoop op (positief) nieuws over hun dossier. Deze onzekerheid, deze gedwongen verlamming is psychologisch verstikkend en gewoonweg psychisch ongezond.

Bovendien heeft een groot aantal van de personen die wachten niet het recht om te werken. Zij mogen niet anders dan leven van materiële of financiële steun van een opvangcentrum of een OCMW, of moeten zelfs zonder steun zien rond te komen (bv. in het geval van de procedure voor regularisatie artikel 9 lid 3). Deze mensen hebben strikt juridisch gesproken zelfs niet het recht om vrijwilligerswerk te doen !

Allemaal zijn ze beperkt in hun mobiliteit: zij moeten altijd in de buurt blijven en moeten zich steeds beschikbaar houden voor een oproeping of beslissing.
Zij leven vaak gescheiden van familieleden, die in het buitenland zijn achtergebleven. Niet alleen verre familie, maar vaak ook de partner en/of de kinderen. Zo lang als de procedure loopt, is er geen recht op gezinshereniging.

Er is nog een ander argument waarom de situatie dringend is: de achterstand bij het Commissariaat-generaal (CGVS) en bij de Vaste Beroepscommissie is al opgelopen tot 12.000 dossiers die al langer dan drie jaar wachten op een beslissing over hun asielaanvraag.

Actuele situatie bij het CGVS
In ontvankelijkheid:
De achterstand in ontvankelijkheid bestaat uit 4579 dossiers, waarvan 1924 geopend zijn voor oktober 2000. Als men bij dit cijfer de dossiers telt die wachten sinds voor oktober 2001, komt men aan 2033.
In gegrondheid:
De achterstand in de gegrondheidsfase bedraagt 16929, het aantal wachtende dossiers sinds voor oktober 2000 is 5554, sinds voor oktober 2001 6875

Bijgevolg tellen we 7478 personen die langer dan vier jaar wachten. Het criterium van drie jaar dat weerhouden werd door de Minister van Binnenlandse Zaken voor families met kinderen, moet bij dit cijfer geteld worden. Indien men alle dossiers in aanmerking neemt die al langer dan drie jaar wachten - waar wij voor pleiten: zie verder -, komen we aan 8900 dossiers die wachten op een beslissing in hun asielaanvraag sinds meer dan drie jaar.

De situatie bij de Vaste Beroepscommissie
Vermits de achterstand bij het CGVS vermindert, is die bij de Vaste Beroepscommissie volgens het fenomeen van de communicerende vaten toegenomen. We tellen 4625 hangende dossiers bij de VBC, waarvan bij 2550 de indiening van de asielaanvraag tot vier jaar teruggaat en tot drie jaar voor families met kinderen. De magistraten van de VBC bekennen overstelpt te zijn. Zij stellen duidelijk dat die dossiers niet langer als een prioriteit worden beschouwd. Dit enkel en alleen wegens een gebrek aan middelen.