arch/ive/ief (2000 - 2005)

Feed the World Revisited

Wie twintig jaar geleden een televisietoestel bezat heeft ze gezien of mòet ze gezien hebben. De uitgemergelde lichamen van uitgehongerde halfdode én dode mensen in Ethiopië, en tevens de reactie daarop van de verzamelde popmuziekwereld genaamd Band Aid met het nummer ‘Do They Know it’s Christmas?’.

Het nummer markeert een belangrijke periode van mijn leven. Niet vanwege de artiesten of de schokkende beelden maar door de combinatie van een goed nummer (hoewel niet mijn ‘genre’), de ietwat softe (of is dat de tand des tijds?) beelden van vrolijk zingende mensen en de jeugdige gelukzaligheid ‘volwassen’ te zijn zonder verantwoordelijkheid.

Maar honger is de wereld niet uit; hongersnoden kwamen met de regelmaat van de klok terug zonder dat daar veel ruchtbaarheid aan werd gegeven. Hoewel, vijf jaar na datum werd een nieuwe Band Aid op poten gezet, met (veel) minder succes. En nu dus twintig jaar na de oorspronkelijke release, the World needs Food Again !

Want het gerucht is bevestigd; Band Aid, het allegaartje van popstars is herenigd. In verjongde versie weliswaar, want popstar zijn is een tijdelijke gunst. Voor de ene al wat tijdelijker dan de andere. En met hetzelfde toch wel uitstekende popnummer.

Een echte aanleiding voor de hereniging is er deze keer niet. Nood, zo hebben we ondertussen geleerd is er altijd, en aan schokkende beelden zelfs een overvloed waardoor een zekere gewenning is ontstaan. Wordt het dan weer eens tijd om allemaal onze goede wil te tonen opdat wij, met de nadruk op wìjzelf, daar beter van worden?
En kunnen we ons niet afvragen of er geen precairdere situaties zijn, die niet direct het gevolg zijn van natuurgrillen maar waar de mens zelf volledig zijn hand in heeft? Zoals de oorlog in Irak bijvoorbeeld. Of werd hun -de artiesten- geleerd dat daartegen geen verweer, of toch geen eerbaar verweer mogelijk is? Dat ze, hoewel een tank makkelijker te stoppen is dan bijvoorbeeld een overstromende rivier, dat ze dit (politieke) thema best ongemoeid laten? (Wat is er trouwens nog geworden van dat anti-oorlogsprotest nummer dat werd opgenomen door die schare van Belgische artiesten?) En waarom Soedan? Het lijkt er op dat hoe verder van een mogelijke oplossing verwijdert, hoe onmogelijker het doel, hoe nobeler de zaak wordt.

Voor de rest staan de sterren de sterren gunstig. Ook hier zal weer een record gebroken worden in vergelijking met de vorige editie, want ook voor liefdadigheid geldt de wet van het kapitaal: groei of verdwijn.

Verschiet dus niet wanneer binnen enkele weken uw radio -en televisietoestel een harmonisch horende samenzang uitschalt. Tot aan driekoningendag ongeveer.
Eén troost; ook dit nummer zal de honger de wereld niet uithelpen, misschien wel een jeugd haar gelukzaligheid markeren.

Met alle respect, maar ik denk dat Frank Colle hier toch even verkeerd zit.

1. Er is wél een aanleiding: de catastrofe in Soedan

2. De humanitaire catastrofe in Soedan is ook een gevolg van een 'politiek' conflict, nl. de strijd tussen milities en bevolking, al dan niet met steun van het regeringsleger. Daarnaast is het de typische fout van politiek geëngageerde mensen om alles vanuit politiek oogpunt te zien. Iemand als Bono is politiek neutraal; hij verstopt zich niet achter politieke correctheid maar praat met iedereen, ook Bush en Blair en consoorten. En daardoor krijgt hij ook véél meer gedaan dan alle schreeuwers aan de zijlijn samen. Begrijp me niet verkeerd: protestgroepen moeten er ook zijn, maar het is niet echt de meest efficiente manier om dingen gedaan te krijgen bij de machthebbers.

3. Behalve het feit dat het uitermate cynisch is om een rangorde te verzinnen van catastrofes, denk ik ook dat je moeilijk kan stellen dat de situatie in Soedan 'minder precair' zou zijn dan de situatie in Irak. Laten we wel wezen: Irak krijgt méér steun, méér geld en (vooral) méér aandacht dan Soedan; in dat opzicht is het zelfs moedig van Band Aid om zich te richten tot dit 'minder populair' conflict. Daarnaast zou een actie voor Irak metteen als een politieke boodschap vertaald worden door de media, waaronder indymedia. Nu blijft Band Aid politiek neutraal, en ZO MOET HET OOK!

4. Natuurlijk kopen mensen dat singletje alleen om hun geweten te sussen. So what? Ik denk niet dat veel Soedanezen ervan wakker liggen waarom jij dat nummer koopt.

1)Als het conflict in Soedan een politiek conflict is, en de humanitaire ramp resultaat is van dat politieke conflict, hoe kan dan een optreden van Band Aid politiek neutraal zijn?

2)En waar ligt het sociaal (om niet te zeggen humanitair) engagement van dergelijk project wanneer het enkel de hoogste nood verleend -laten we gemakshalve aannemen dat ze dààrin wel slagen- maar dan enkel dit en enkel nù, niet voor morgen, volgende week/maand?

3)Het is een 'insider' die weet hoe hij dingen gedaan krijgt van de machthebbers.

4)Dat het in moreel opzicht uitermate cynisch/hypocriet is om een rangorde in catastrofes te verzinnen is net wat ik suggereer. ("Waarom Soedan?") Zo is buurland Ethiopië/Eritrea/Somalië er niet beter af; vergeet ik nog Tsaad, Angola en een resem andere. Vandaar dat een (gesuggereerde) 'politieke agenda' mij meer voor de hand ligt.

5)Het Iraakse verzet is juist het bewijs dat ze onze 'steun' en ons 'geld' (in de vorm van kogels en bommen veronderstel ik -hoe cynisch mag men zijn?) niet moeten.

6)Ik koop dat singletje niet, ook het originele singletje van 20j geleden heb ik niet gekocht. "Mijn genre niet". Bovendien, als je iets veel hoort op de radio, waarom zou je het dan nog kopen?