arch/ive/ief (2000 - 2005)

Aan de teletekstredactie van AT5

Geachte Redactie,


Ik wil graag uw aandacht vragen voor het volgende:

In uw berichtgeving dd 16-11 tav Mohammed B, de verdachte van de moord op van Gogh maakt u melding van twee berichten, die beiden betrekking hebben op de door Mohammed B verrichte activiteiten op internet.

Bericht 1 ["Mohammed B. was actief op internet"]
Het eerste bericht start u met de mededeling, dat uit onderzoek van Radio 1-journaal is gebleken, dat Mohammed B. tot vlak voor de moord op van Gogh actief was op diverse internetforums.
U vervolgt uw berichtgeving met de opmerking, dat volgens het betreffende onderzoek Mohammed B. op 2 november, de dag voor de moord, om half een 's nachts nog een bericht achterliet in een discussie over joden.
Vervolgens vermeldt u, dat Mohammed B. sinds 27 maart lid was van het forum www. marokko. nl.
Na een gedetailleerde vermelding over het aantal door hem achtergelaten berichten in de maanden tot aan de moord en de 3 dagen voor de moord besluit u uw berichtgeving met de mededeling, dat de bijdragen van Mohammed gaandeweg feller van toon en inhoud werden.

Bericht 2 ["Toon van B. op internet werd feller"]

In het tweede bericht gaat u nader in op door Mohammed B. geplaatste berichten op internet.
Zo beschrijft u tot in detail een reactie van Mohammed B. op een inval bij een Marokkaans gezin aan een pro-Amerikaanse deelnemer ["Hoe meer onschuldige moslims worden gepakt hoe beter, dan pas realiseren zij hoe nazi-achtig jouw soort is. " ] zonder overigens melding te maken van de voorafgaande reactie van de betreffende deelnemer.
Na melding gemaakt te hebben van het aantal door Mohammed B. gedane berichten vanaf de avond van 1 november tot half een 's nachts [2 november], licht u er een van deze berichten uit, die betrekking hebben op de in Irak aanwezige coalitietroepen ["Ik hoop echt dat ze stuk voor stuk als gebraden varkentjes terugkomen. Zonder hun rotkoppen natuurlijk, "]

Met deze wijze van berichtgeving maakt u zich met name betreffende het tweede bericht niet alleen schuldig aan een verregaande inbreuk op de privacy van verdachte, daarenboven suggereert u impliciet een oorzakelijk verband tussen de inhoudelijke kant van de door hem geplaatste bijdragen enerzijds en de door hem gepleegde moord op van Gogh anderszijds.
In dit kader maakt u zich eveneens schuldig aan impliciete criminalisering van andere discussianten met dezelfde opvattingen als Mohammed B.


A Inbreuk op de privacy van de verdachte:

Ongetwijfeld bent u op de hoogte van de wetgeving op de privacy, die de Nederlandse burger beschermt tegen oneigenlijk gebruik van zijn/haar privacygegevens.
De enigen die vanzelfsprekend recht hebben tot inzage in alle privacy-gegevens van Nederlandse burgers zijn de politionele en justitiele autoriteiten, alhans wanneer er sprake is van de verdenking van een strafbare handeling.
Terecht heeft dan ook de betreffende site [http://www.marokko.nl] alle gegevens betreffende de verdachte Mohammed B. aan de politie overgedragen.

De door u gedane bekendmaking echter betreffende de inhoudelijke kant van de bijdragen van verdachte is niet alleen een inbreuk op zijn privacy, daarenboven is een en ander in strijd met de gebruikelijke terughoudendheid tijdens het politioneel en justitieel onderzoek tv de verdachte van een misdrijf.

B Het door u gesuggereerde oorzakelijke verband:

Door de vermelding van de inhoudelijke kant van zijn bijdragen suggereert u daarenboven een oorzakelijk verband tussen de door hem geventileerde politieke opvattingen en de gepleegde moord op van Gogh, hetgeen als zodanig niet alleen simplificerend en voorbarig is, maar daarenboven zowel zijn politieke opvattingen als vergelijkbare opvattingen van andere discussianten op het Internetforum c.q. aanhangers van dit gedachtegoedimpliciet criminaliseert.

1 Simplificerend:

In de eerste plaats spelen bij het plegen van ieder misdrijf een complexiteit van persoonlijke en sociaal-maatschappelijke factoren een rol, die pas na uitgebreid politioneel en justitieel onderzoek een nader licht werpen op de oorzaken die hebben geleid tot het verrichten van de uiteindelijke daad.
Het is in dezen evident, dat politieke opvattingen als zodanig weliswaar een belangrijke drijfveer kunnen zijn, maar niet losstaan van bovengenoemde factoren, aangezien er vele mensen zijn met bepaalde politieke opvattingen, die niet tot gewelddaden overgaan.

2 Voorbarig:

In de tweede plaats is het opvallend, dat u met uw connectie tussen zijn politieke opvattingen en de gepleegde moord vooruitloopt op de onderzoeksresultaten van het te plegen politioneel en justitieel onderzoek en derhalve de in bepaalde politieke en mediakringen levende vooronderstellingen impliciet als bewezen feiten presenteert.

3 Criminalisering

Ernstig vind ik eveneens het feit, dat u door te focussen op zijn kort voor de moord geplaatste inhoudelijke bijdragen waaruit een uiterst kritische houding tegenover het Amerikaanse militaire optreden in Irak blijkt, zich schuldig maakt aan impliciete criminalisering van de critici van genoemd Amerikaans militair optreden.
Nog los van het waardeoordeel over dergelijke opvattingen, die overigens gedeeld worden door mensen van diverse ideologisch-maatschappelijke signatuur [varierend van al dan niet religieuze pacifisten, humanisten en mensen uit de gematigd linkse tot revolutionnaire hoek, zowel allochtoon als autochtoon] en uiteraard voor discussie vatbaar zijn in een democratische samenleving, zijn zij als zodanig legitiem in het kader van de vrijheid van meningsuiting.

Het feit, dat zij eventueel voor de pleger van een crimineel feit meegespeeld zouden hebben in zijn overwegingen heeft niets uitstaande met de opvattingen als zodanig, noch met de bovengenoemde aanhangers daarvan, maar slechts met de mentaliteit van de dader[s] als zodanig.

Het is van groot belang, dat u zich een en ander bij uw berichtgeving terdege realiseert.

Ik spreek dan ook de hoop uit, dat u zich bij een volgende berichtgeving tav de eventuele drijfveren en motieven van Mohammed B in dezen terughoudender zult willen opstellen, hetgeen niet alleen ongefundeerde criminalisering van katschappelijke bewegingen voorkomt, maar tevens getuigt van respect voor het nog te verrichten justitieel en politioneel onderzoek.

Met name in deze tijd van verregaande polarisatie in de samenleving is een sobere berichtgeving in dezen van belang, hetgeen uw journalistieke taak en verantwoordelijkheid is tav het teletekstlezende publiek.

Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam