arch/ive/ief (2000 - 2005)

Rembrandt schildert,
een impressie van Nachtwacht.

Zet een politicus, een socioloog en een moraalfilosoof samen en wat krijg je?
Een politiek programma !

Dit mag de conclusie zijn na het bekijken van het discussieprogramma Nachtwacht ll. op canvas tussen respectievelijk Gerolf Annemans (gisteren nog Vlaams Blok), prof. Mark Elchardus (VUB) en prof. emeritus Etienne Vermeersch (RUG).

Want men is er uit geraakt; multiculturalisme zorgt voor problemen die, analoog bijvoorbeeld met het terrorisme, moeten worden opgelost. Er kan wèl nog gepraat worden over punten en komma’s.

Dat men daarbij niet op zoek gaat naar de werkelijke oorzaken van die problemen is geen punt. Enkel de als kwalijk bepaalde symptomen dienen te worden bestreden. Dhr. Vermeersch klaagde aan dat hij daarbij zowel ter linker als ter rechterzijde van het politieke spectrum omwille van zijn pogingen elk probleem afzonderlijk, maar uiteraard wetenschappelijk !, en los van de links-rechts tegenstellingen, te willen oplossen, wel eens werd voor verwenst

De wens om politieke strijd op te heffen, te streven naar politieke vrede kan als edelmoedig omschreven worden, maar betekent ook beslissen in het voordeel van de een of de andere (of nog een ander). En dat heeft enkele gevolgen. Zo worden uiteraard niet alleen politieke tegenstellingen overbrugt, maar wordt -belangrijker dan de eigenlijke oplossing van het probleem- wie welke problemen op de agenda zet doorslaggevend voor het beleid. Daar werd in het programma echter niet op ingegaan.

Vermeersch werd als tegenstander van Annemans opgevoerd (of omgekeerd) in het programma, en dat klopt. Beiden komen niet overeen in hun standpunten, maar wel in hun analyse! Bv. de multiculturele samenleving zorgt voor problemen. Het zijn ook dergelijke analyses welke steevast ongemoeid wordt gelaten, ook hier weer.

Het programma werd dus eens te meer een homerun voor het Vlaams Blok -of hoe ze in de toekomst ook mogen heten. De enige terechte kritiek die Vermeersch tegenover Annemans en het Vlaams Blok kon geven was dat ze steeds weer haar eigen partijprogramma zoals verkondigd door haar mandatarissen ontkende. Maar ook dat hoeft geen nadeel te zijn. Geen enkele van de andere traditionele partijen is trouw aan haar basisprincipes of partijprogramma. Aanpassingen zijn in de real-politik steeds mogelijk. En, nu de veroordeling (wegens racisme en aanzetten tot) een feit, wordt het mogelijk om een programma na te streven dat er 1) niet is -omdat het niet genoemd mag worden- en waarop het juridisch of electoraal niet kan worden afgerekend maar 2) waarvan iedereen wél de inhoud weet. Een volgende verkiezingsslogan in de trend van: “U weet wel wat wij denken en willen”, behoort tot de mogelijkheden. De enige partij dus met een blanco partijprogramma !

“Als het Vlaams Blok hetzelfde is/wordt als de andere partijen, waarom is ze dan nog nodig?”, en even later stellen dat de aanwezigheid van het Vlaams Blok in de oppositie méér dan genoeg is voor de (parlemantaire) democratie, of toch tenminste meer dan hij zou kunnen verdragen, dan bevestigt Vermeersch daarmee de werkelijke reden van zijn tegenkanting voor deze partij, nl. dat het een machtsstrijd is, niet noodzakelijk een politiek ideologisch conflict.

De socioloog in het debat voegde er tevens aan toe dat in het migratievraagstuk er slechts twee (!?) oplossingen mogelijk zijn: terugsturen van vreemdelingen (wat het Vlaams Blok/Belang in meer of mindere mate genegen is) of er mee leren leven, tolereren (de ‘democratische’ oplossing). Zò gezegd wordt het doel van de nieuw opgerichte partij, zoals het Vlaams Blok voordien, te hameren én te blijven hameren op het mislukken van het tolerantiemodel. Dat dit zal lukken is niet moeilijk. Men tolereert slechts datgene wat men eigenlijk in essentie liever niet zou toelaten, maar bijvoorbeeld in het geval van Vermeersch om morele redenen toch toelaat.

De essentie van het debat is dus hoevér gaan we in de beperking van de vrijheid van de andere. De ene (Annemans & co.) zegt ver, de andere (Vermeersch & co.) zegt ver als het moet. Zeker dus van de beperking.