arch/ive/ief (2000 - 2005)

Aleida Guevara aan het werk in het perscentrum (foto han soete)

Voelt ze zich dan niet een beetje gebruikt? « O, maar als het is om mijn land te verdedigen word ik graag gebruikt, » vertelt ze ons in de persruimte van het ESF. « Door mijn beroemde naam kan ik zeggen wat ik te zeggen heb. Cubanen kunnen zelden spreken over de realiteit van hun land. Ik krijgen dingen gezegd die je anders nooit hoort in de media. »

Ook op het Europees Sociaal Forum krijgt Aleida Guevara vaak de vraag voorgeschoteld hoe het nu eigenlijk zit met de mensenrechten op Cuba. Mogen de inwoners van dat Caraïbische eiland eigenlijk wel hun gedacht zeggen? « Er blijkt nogal wat onbegrip te bestaan over het begrip vrijheid van meningsuiting, » glimlacht ze fijntjes. « Vaak zit ik uren te babbelen met een Westerse journalist om dan later te zien dat hij maar één paragraafje heeft mogen publiceren van zijn krant. Over welke vrijheid hebben we het dan? » Volgens Aleida Guevara is het voor een Westerling ook niet makkelijk te begrijpen hoe verschillend een socialistische maatschappij wel is. « Door omstandigheden hebben we geen meerpartijenstelsel, maar dat belet niet dat we op Cuba gelukkig leven. Kijk naar de economische cijfers van Latijns-Amerika en je begrijpt dat dat niet evident is. Maar de macht ligt wel degelijk in de handen van de meerderheid van de bevolking. De Cubanen mogen niet enkel hun mening zeggen, maar kunnen ook een antwoord eisen. In Spanje bestaat het dat 91 % van de bevolking tegen de oorlog is en toch stuurt de regering troepen naar Irak. In Cuba is dat ondenkbaar. Als het volk nee zegt, is het ook echt nee. Op dat vlak kan Europa nog wel iets leren van Cuba. »

Aleida Guevara ergert zich ook aan de dubbele standaarden. « Als je een volk veroordeelt voor het vasthouden van enkele huurlingen, wat moet je dan niet doen in het geval van de Amerikanen die op een Cubaanse basis Arabieren gevangen houden zonder proces of beschuldiging. » Of het niet allemaal snel voorbij zal zijn met het socialisme als Fidel Castro sterft, is nog zo'n vraag die altijd terugkeert. « Het zal niet makkelijk zijn, » geeft Aleida toe. « Fidel Castro is een wereldleider. Zo iemand kan je niet zomaar vervangen. Maar in Cuba zijn er nu meer mensen die zijn werk kunnen verderzetten dan veertig jaar geleden. Al zal het nooit helemaal hetzelfde zijn. »

Agressief
Over de toekomst van de rest van Latijns-Amerika is Aleida Guevara ook optimistisch. « Toen 20 jaar geleden het neoliberalisme voor het eerst toesloeg, wist niemand wat dat was. De eerste reactie was er dan ook één van gelatenheid. Zoveel jaar later weten we wel beter. In Argentinië dat ooit pronkte met zijn vleesproductie, sterven er nu kinderen van de honger. In Latijns-Amerika zijn we nu zover dat we ons al lang niet meer beperken tot protesteren zoals elders in de wereld. We bouwen er nu al aan alternatieven. » Guevara verwijst naar Venezuela en de linkse president Chavez waar ze onlangs een boek over schreef.

« Maar juist door de Cubaanse revolutie hebben andere Latijns-Amerikaanse landen het niet makkelijk. Nu de VS weten dat een socialistisch experiment in hun achtertuin kan slagen, treden ze veel agressiever op tegen alles wat links is. Kijk maar naar wat Allende vroeger en Chavez nu overkomt. »