arch/ive/ief (2000 - 2005)

Meer bepaald richt het comite haar pijlen op het ostentatief en provocatief dragen van de stropdas ofte kravat.

Wie de geschiedenis van dit kledingstuk kent, weet dat de stropdas symbool staat voor onderwerping. Niet alleen verwijst de naam 'strop'-das rechtstreeks naar de strop als permanente dreiging voor non-conformisme, het is daarmee ook de uitdrukking van de onderdrukking van de mens en de onderwerping van het individu aan het collectief.

De stropdas wordt meestal gedragen door mannen. De vorm van de das, een pijl, is op zich al provocerend, temeer daar de pijl permanent wijst naar het geslachtsorgaan dat er net onder hangt. Hiermee wijst de stropdas permanent naar het aanwezige lid en benadrukt aldus het onderscheid tussen mannen en vrouwen. Het is derhalve een symbool van het paternalisme en benadrukt op die manier systematisch de discriminatie van de vrouwen.

De stropdas staat ook bekend als 'kravat'. Hiermee kennen we de oorsprong van het kledingstuk, met name Kroatië. Dat land staat niet bepaald bekend voor haar democratisch gehalte. Het is geen toeval dat de fascistische milities van Kroatië, de zgn. Ustasha's die tijdens de Tweede Wereldoorlog het vuile werk voor de nazi's opknapten, ook een kravat of stropdas droegen.

En waarom negers, zowel in Afrika als in de VS weigeren om een stropdas te dragen, heeft dan weer alles te maken met de lynchpartijen (zgn. pick-nigs) waarbij ze met hun stropdas levend aan de bomen werden opgeknoopt door de KKK die overigens onder hun witte gewaden ook stropdassen droegen. Ook de fascisten van het Vlaams Blok zijn overgestapt van battle-dress en skinheads naar fasco's in maatpak mét stropdas. Duidelijker kan moeilijk: we kennen de link tussen de Vlaamse neonazi's en de Kroatische nationalisten.

We hadden een kort interview met Patrick DW, die een stropdas draagt onder zware sociale druk.

Indymedia: Patrick, kun je ons vertellen sinds wanneer je een stropdas draagt en waarom je dat doet?

Patrick D.W.: het is begonnen op school. Aanvankelijk lette ik niet zo op mijn kledij, ik was jong, we zaten midden in de jaren zestig. Maar het viel me vooral tijdens feesten en plechtigheden op dat andere jongens zo'n geknoopt en gevouwen doek rond hun nek hadden hangen, en ik voelde me wat uitgesloten. Ik kreeg ook veel kritiek op het feit dat ik me niet conformeerde.

Indymedia: werd er ook druk op je uitgeoefend?

Patrick DW: ja, dat kan je wel zeggen, ja. Mijn ouders stonden erop dat ik zo'n das zou dragen en later op de universiteit heb ik me, vooral tijdens de examenperiodes, verplicht gevoeld het dragen van de das over te nemen. Het bleek vrij snel dat jongens zonder stropdas gediscrimineerd werden door de professoren.
Later werd ik advocaat en daar bleek al snel dat ik zonder stropdas niet aan de bak zou komen. Iedereen droeg er één. Ik heb me dan uiteindelijk een zijden das aangeschaft en nu, tja, nu zou ik eigenlijk niet meer zonder kunnen.

Indymedia: je bent daarna in de politiek gegaan. Werd daar over het dragen van de stropdas gediscussieerd?

Patrick DW: eigenlijk niet, nee. Iedereen vond dat normaal, we beschouwden het als een uitdrukking van onze superieure cultuur.
Ik heb gemerkt dat de jongere generatie het dragen van de stropdas achterwege durft te laten. Ik heb het gevoel dat dat een vorm van degeneratie is, van decadentie zeg maar.
Sommige collega's hebben ervoor gekozen om een strikje te dragen, maar ik heb me laten vertellen dat dat eigenlijk ook een stropdas is die gewoon anders geknoopt wordt. Daar kan ik dus wel mee leven.

Indymedia: er wordt gesproken over een verbod op het dragen van stropdassen, kun je je hier in vinden?

Patrick DW: ik weet het niet, als iedereen plots zonder das naar het werk zou gaan, zou ik waarschijnlijk wel volgen. Maar daarin het voortouw nemen, durf ik toch niet zo goed. Het is wél zo dat ik de stropdas als symbool van onderdrukking ervaar en hem alleen maar draag omdat onze minderwaardige cultuur me dat eigenlijk opdringt. Vooral vrouwen lijken er veel belang aan te hechten. Maar omdat ik inmiddels ook een dikke nek heb gekregen, stoort het toch wel. Dus, ja, ik ben eigenlijk voorstander van een verbod.

Indymedia: bedankt, Patrick.