arch/ive/ief (2000 - 2005)

Schilder Jos Moors was net de 40 gepasseerd toen hij beetje bij beetje veranderde. Hij werd driftig, kon steeds minder verdragen. De kleinste tegenslag deed hem ontploffen. En het werd alsmaar erger en erger. De driftbuien gingen meer en meer gepaard met helse hoofdpijn en pijn aan de gewrichten en ook zijn geheugen liet hem meer en meer in de steek.

Meer dan 10 jaar heeft het geduurd voor de juiste oorzaak aan het licht kwam. Jos leed aan OPS beter bekend als de schildersziekte. En Jos is niet het enige slachtoffer. Verre van zelfs. Maar het taboe om erover te spreken blijft groot.

Karakter verandert

“De ziekte heeft mijn leven tot een hel gemaakt,” vertelt Jos, die nu 54 is. “In het begin begreep ik het zelf niet. Ik merkte dat mijn karakter veranderde. Alleen wanneer ik in de verf stond, ging het beter. De weekends waren telkens een marteling. Na verloop van tijd kreeg ik ook tijdens het werk last van hevige pijn en had ik mezelf niet meer onder controle. Geen enkele collega wou nog met mij samenwerken. Mijn vrouw dacht dat ik gek werd en ik kon haar geen ongelijk geven. Gelukkig is ze er altijd geweest voor mij. Door mijn ziekte heb ik haar emotioneel erg doen afzien. Ik blijf haar eeuwig dankbaar dat ze mij desondanks is blijven steunen.”

Bij zijn vroegere werkgevers werd en wordt met geen woord over OPS gerept. Nochtans is het risico heel groot. “De collega's die mij opgevolgd hebben, zullen er vroeg of laat ook mee geconfronteerd worden,” benadrukt Jos. “Daar ben ik zeker van. Het probleem ligt overigens niet alleen bij de werkgevers, want vaak worden zij door architecten verplicht om schadelijke componentenverven te gebruiken. Voor zwembaden zijn die verven bijvoorbeeld courant. Een minder schadelijk alternatief zoeken zou veel investeringen vragen en daar is blijkbaar niemand toe bereid.”

Nu krijgt Jos aangepaste medicatie, waardoor de symptonen enigszins onder controle zijn. “Maar mijn leven is totaal verwoest,” zegt hij. “Ik ben nog altijd heel stressgevoelig. Familiefeestjes zijn voor mij uit den boze, want ik kan niet tegen de drukte. Op reis gaan of zelfs een daguitstap is ook niet meer mogelijk. Een kleine fietstocht of het gras eens maaien is al wat ik nog kan doen, maar dan nog met de grootste moeite. Van een sociaal leven is totaal geen sprake meer. En de fysieke pijn gaat nooit meer weg. Voor hobby's is er dus ook nog nauwelijks plaats. En ook financieel zijn we er behoorlijk op achteruit gegaan.”

Jos was vroeger in zijn vrije tijd restaurateur van schilderijen en hij zette ook zelf taferelen op doek. “Die draad probeer ik nu geleidelijk weer op te pikken onder impuls van de adviserend geneesheer,” vertelt hij. “Zo kan ik mijn leven toch nog een beetje zin geven.”