arch/ive/ief (2000 - 2005)

De Amerikaanse plannen om Najaf aan te vallen lokten woensdag al op verschillende plaatsen in Irak flink wat protest uit. In de zuidelijke stad Nasiriya trokken duizenden betogers de straat op. Zij eisten het ontslag van de interim-premier Iyad Allawi omdat hij een agent van de Amerikanen zou zijn. Tijdens de woelige protestmars ging het kantoor van de lokale afdeling van de partij van Allawi in vlammen op.

Nog in het Zuiden van Irak legden de werknemers van een olie-bedrijf het werk neer uit protest tegen de de steun van de Iraakse interim-regering aan het Amerikaanse offensief.

Toen vanmorgen het nieuws bekend raakte dat de Amerikanen met hun offensief van start waren gegaan, barste het protest opnieuw los. Duizenden Irakezen trokken de straat op in Bagdad en de zuidelijke stad Basra.

Ontslag
De militieleden van Al-Sadr hebben zich ingegraven in de omgeving van de moskee van de imam Ali. Deze moskee met de aanpalende begraafplaats is het belangrijkste heiligdom van de sjiieten. Als de Amerikaanse troepen de heilige plaats beschadigen zal dat hun positie in Irak helemaal onmogelijk maken want dan dreigt een uitbarsting van woede bij de sjiitische bevolking die de meerderheid uitmaakt in Irak. Al-Sadr geniet ook bij de soennieten aanzien voor zijn onverzettelijkheid tegen de Amerikaanse bezetter. De vice-president van Irak, Ibrahim al-Jafaari beseft dat en riep woensdag in een interview met de Arabische zender Al Jazeera de “multinationale troepen” op om Najaf te verlaten. Deze oproep legt nog maar eens de grote verdeeldheid binnen het voorlopige door de Amerikanen geïnstalleerde Iraakse gezag bloot. Nauwelijks enkele dagen eerder had interim-premier Allawi nog de hulp van de Amerikanen aanvaard in de confrontatie met Al-Sadr. Al-Jaafari staat nochtans niet alleen. De vice-gouverneur van Najaf nam vandaag (donderdag) ontslag uit protest tegen wat hij de “terroristische operaties van de Amerikanen tegen een heilige stad” noemde.

Kofi Annan
Een woordvoerder van Al-Sadr in Bagdad riep de Arabische regeringen op om tussen te komen en een staakt-het-vuren te bewerkstelligen. De secretaris-generaal van de Arabische liga had eerder al opgeroepen tot dialoog. Zaterdag had ook de VN-secretaris-generaal Kofi Annan zich bezorgd getoond over de hoge dodentol in Najaf. Ook hij riep op om een bestand na te streven.