arch/ive/ief (2000 - 2005)

Progressief Vlaanderen zit met een harde dobber. Plots blijken degenen die in dit land het vaakst en het hardst racisme te verduren hebben ook in staat tot racistische daden (en serieus agressieve daden). En dat valt moeilijk uit te leggen. Er is daar mijns inziens één grote reden voor.
Terwijl de linkerzijde de laatste twintig jaar met antiracisme is bezig geweest, is er niet alleen energie gestoken in het rechtstreeks bestrijden van racisme; in één en dezelfde beweging heeft men ook het begrip 'racisme' de invulling gegeven die we nu kennen. Dat is niet zomaar gebeurd. De geschiedenis van de antiracismebeweging is enerzijds een verhaal van een terecht gevoerde strijd tegen onrecht, maar laat ons tegelijkertijd niet vergeten dat het ook ging over een progressieve groep uit de middenklasse die zich met de moraal in de hand een plaats heeft opgeëist in onze samenleving. Mensen streven zaken na in functie van hun sociale achtergrond en positionering, ook ter linkerzijde. Er is dan ook een interessant, maar totnogtoe te zeer genegeerd verschil tussen een linkerzijde die vanuit een emancipatorische strijd, een fundamenteel zwakkere positie, opereert (denk maar aan de Zapatisten of aan de arbeidersbeweging eind 19de eeuw) en een linkerzijde, zoals nu bij ons, die in de eerste plaats wordt gedragen door de zowat sterkste groep in de samenleving: dynamische, hooggeschoolde middenklassers.
Op die manier, gedefinieerd door een beweging die zichzelf nooit voldoende in perspectief heeft willen plaatsten, heeft de term 'racisme' een zwaar moraliserende invulling gekregen. Het eigen ‘antiracisme’ werd steeds meer idealistisch opgevat als een filosofische waarde, eerder dan als een sociale positionering (men wilde immers het eigen engagement niet hoeven relativeren), waardoor tegelijkertijd ook het antagoniem ‘racisme’ eenzijdig verworden is tot een overtuiging, een levenswijze, een identiteit.
Om terug te komen op de problemen van deze week. Daar staan we dan als jongeren van Noord-Afrikaanse afkomst racistische daden stellen. Met onze mond vol tanden. We hebben het begrip ‘racisme’ gevormd tot een wapen tegen bange blanke mannen, die het gebruiken om er zwakkere minderheden onder te houden (sommigen trouwens zelf vanuit een uiterst precaire sociale positie)... we hebben het begrip losgemaakt van sociologische overwegingen om de slechte ‘racist’ beter te doen aftekenen tegen de goede ‘antiracist’, en nu plots dit. Willen we consequent zijn met onze eigen begrippen noemen we die jonge allochtone daders ‘racisten’, maar racisten vinden we nu net al twintig jaar lang compleet laakbare individuën. Zijn racisten het licht in de ogen waard? Het probleem is dat we zeker bij deze jongens, laagopgeleide (waarschijnlijk) Marokkanen, met bitterweinig goede vooruitzichten in deze vijandige samenleving, aan onze ellebogen aanvoelen dat ze het licht in de ogen wel waard zijn. Daar gaat dan ons idee over ‘racisme’, ‘racisten’ en ‘antiracisten’… en bij gebrek aan goede woorden en analyses, zwijgen we maar. De linkerzijde zwijgt al een week lang.
Om de vloedgolf van crypto-xenofobe en autoritaire maatregelen die eens te meer regelrecht op ons, en vooral op de allochtone moslimgemeenschap afstevenen (want die gaan met de shit zitten) te kunnen counteren, is het voor progressief Vlaanderen dringend nodig ‘racisme’ in al haar sociale facetten te kunnen overschouwen. Het woord ‘racist’ moet namelijk meer zijn dan een scheldwoord… anders gaan we binnenkort alleen nog slechts kunnen kiezen tussen zwijgen, of meeschelden op de gasten die er vorige week niet beter hebben op gevonden dan alle agressie in hun lijf op hun joodse leeftijdsgenoten af te reageren.

Om te beginnen:

Het is vreemd dat de rechterzijde meent dat ze over anti-semitisme lessen te geven heeft aan wie zich links noemt. Daarover kunnen we duidelijk zijn: als (zoals in het verleden) puntje bij paaltje komt, dan kent de Joodse gemeenschap haar vrienden. Die zaten niet aan de rechterzijde.

Wat de kern betreft:

Een paar zaken begrijp ik niet goed. Waarom is bijvoorbeeld elk incident waarbij iemand van de Joodse Gemeenschap betrokken is, een anti-semitische aanslag?
Drie van de zes incidenten zijn nogal onduidelijk en het lijkt me voorbarig om daarin een samenhang te zien.

Zo gaat één van de gebeurtenissen over Joodse jongeren die 'menen' dat ze beschoten werden. Kranten schrijven daarover dat het 'ook om een uit de hand gelopen grap' kan gaan. Bewijsmateriaal werd er vooralsnog niet gevonden, een link met racisme ook niet. Dat valt dus te onderzoeken en af te wachten.

Bij een ander feit wordt een Joodse man aangevallen aan de Brialmontlei. Het signalement van de dader luidt 'Oost-Europees'. Het is niet duidelijk welk motief de dader had. Ook hier is het verband met racisme niet helemaal helder. Nog niet.

In een ander incident wordt een Joodse jongen in het stadspark bekogeld met flessen en stenen. Of het over kinderen gaat die elkaar pesten, is niet duidelijk. Wat de rechtstreekse aanleiding was, staat niet in de persverslagen. Of de daders iets geroepen hebben evenmin.

Dat racisme in Antwerpen virulent is, dat is wél duidelijk.
Dat merk je niet alleen aan de aanslagen op Joden maar ook aan het aantal stemmen dat de wegens racisme veroordeelde partij op 13 juni haalde. Of je kan het desnoods vragen aan Marokkaanse jongeren die in hun onderwijs en werkgelegenheid gediscrimineerd worden. Zij weten er alles van: het is stormvloed in Antwerpen.

Het lijkt me weinig zinvol om de oorzaak van de ene vorm van racisme (structureel op vlak van huisvesting en werkgelegenheid bijvoorbeeld) elders te zoeken dan de directe en fysieke aanslag op iemands persoon. Of het stemgedrag op een wegens racisme veroordeelde partij. Die diverse vormen van racisme hebben een gelijkaardige oorsprong en moeten dus ten gronde een gelijkaardige aanpak hebben.
Al ligt het natuurlijk voor de hand dat je de symptomen anders aanpakt naarmate ze acuter en gewelddadiger zijn of chronischer en veeleer economisch of cultureel.

De toename van racisme is rechtevenredig aan het gevoel van onzekerheid, de permanente oorlogen die gevoerd worden, de economische bedreigingen en aanvallen, de onvoorstelbare veranderingen die onze samenleving doormaakt en de globalisering die zich ook in onze straat afspeelt. Angst als motor van de politieke verrechtsing.

En terwijl de reactionaire krachten van het Vlaams Blok over Bush via de Taliban en Al-Qaeda overal angst zaaien, zijn de economisch meest kwetsbaren daar het meest vatbaar voor: ze hebben gegronde redenen om bang te zijn voor de toekomst. Want die is al bezig.

Tegenover de strijd tussen volkeren, rassen, godsdiensten en naties past alleen een internationale strijd van de doorsnee bewoners van deze planeet tegen die kleine groep die zich met geweld alles wil toeëigenen, zijn wil opleggen en macht verkrijgen over de anderen.
Dat zijn d'er niet zoveel.

Another War is Possible: think global, act local.

----
Het is vreemd dat de rechterzijde meent dat ze over anti-semitisme lessen te geven heeft aan wie zich links noemt. Daarover kunnen we duidelijk zijn: als (zoals in het verleden) puntje bij paaltje komt, dan kent de Joodse gemeenschap haar vrienden. Die zaten niet aan de rechterzijde.
----

Dit citaat is evengoed een schaamlapje voor eens soort linkerzijde dat niet wil aangesproken worden op haar gedrag en haar waarden, een linkerzijde die haar moraal boven elke vorm van kritiek stelt.

Is er op Indymedia aandacht geweest voor de recente feiten in Antwerpen? Zou er meer aandacht geweest zijn als de slachtoffers van een andere migrantengemeenschap afkomstig zouden geweest zijn?

groeten,
TUc