arch/ive/ief (2000 - 2005)

Verkiezingen / "Journalisten moeten moediger zijn" (Els Witte)
by raf Monday, Jun. 14, 2004 at 10:26 PM
raf@indymedia.be 0476-954290

De media benaderen het Vlaams Blok kritiekloos. Voor professor Witte gingen ze – de VRT voorop - "een brug te ver". Els Witte (ooit voorzitster van de raad van bestuur van de VRT) verklaart dat media-falen door de economische context waarbinnen de media opereren. "Linkse stemmen sluiten gewoon niet bij die context aan".

Els Witte was voorzitster van de Raad van Bestuur van de VRT. Ze doceert geschiedenis aan de Vrije Universiteit Brussel en schreef een standaardwerk over de Belgische politieke geschiedenis. Op 13 juni was ze in Brussel zesde opvolger op de Sp.a-Spirit-lijst voor de Vlaamse Raad.

Els Witte: Ik ben verwonderd over de weinig kritische benadering in de media van een racistische partij. Dat is me vorig jaar ook al opgevallen. Ik vind echt dat de media een brug te ver zijn gegaan. Alsof het Blok een normale partij als de andere zou zijn. We zullen het nog kwantitatief moeten bestuderen, maar er gaat meer aandacht naar het Blok dan naar het geheel van de democratische partijen.

Hebt u het nu voornamelijk over televisie?

Els Witte:
Ja, over de twee Vlaamse zenders. In de kranten zie ik toch meer nuances. Ik lees De Morgen, De Standaard, Le Soir.... Maar we zullen dit moeten analyseren. Tot nu toe is dit vooral een aanvoelen.

Hoe verklaart u dat gebrek aan kritiek?

Els Witte:
Het heeft te maken met de hele situatie van de media, met de concurrentie, met de kijk- en luistercijfers. Ik zeg niet dat er geen pogingen gedaan zijn om het Blok wèl kritisch aan te pakken. Maar op de VRT was de formule toch dat men het Blok via een audit op een gelijkaardige manier zou behandelen als de andere partijen. Heeft men wel echt goed nagedacht over die strategie? Ik weet dat het moeilijk is het Blok niet bij de uitzendingen te betrekken. Maar men zou toch moeten nadenken over de formule.

Hoe komt het dat televisie en brug te ver is gegaan?

Els Witte:
Ik doe een aantal gissingen. Om te beginnen zegt men dat het Cordon Sanitaire rond het Vlaams Blok in de media niet gehandhaafd moet blijven. Dat dateert al van de vorige verkiezingen. Ten tweede is er de concurrentie. Men zoekt naar wat sensationeel is, naar sensationele stellingen. Het is een mix van veel aspecten. Ik heb ook zo mijn bedenkingen bij de kwaliteiten van sommige journalisten. De ene staat al wat steviger in zijn schoenen dan de andere.

Voor de media bestaat er precies maar één soort van politieke oppositie meer, die van het Vlaams Blok. Linkse oppositie, van anti-globalisten en anti-kapitalisten komt niet meer aan bod.

Els Witte:
Dat is zeer juist. Het is te zeggen: de anti-globalisten komen wel nog aaan bod, maar dan op bepaalde momenten, in Europa of mondiaal, ik denk aan Genua, en op een negatieve manier. Het is zeer juist dat ze als alternatief nog héél weinig in de media komen. Dat heeft te maken met het algemene klimaat sinds de val van de Berlijnse Muur.

Maken de media dan een ideologische keuze?

Els Witte:
Het heeft te maken met de algemene context, met de economische context, ook met de economische verhoudingen binnen de media-wereld. Linkse stemmen sluiten niet aan bij de economische verhoudingen waartoe de media behoren. Ik zeg niet dat er een directe lijn is tussen eigenaars en media. Ik zeg wel: het algemene klimaat maakt dat er marges zijn waarbinnen men opereert. Bij ons is dat niet zo duidelijk. Maar in het Italië van Berlusconi is dat zéér duidelijk. Het heeft te maken met het algemene economische klimaat waarbinnen de media opereren.

Hoe kan volgens u deze situatie worden omgekeerd?

Els Witte:
Het internet wordt gebruikt. Kijk maar naar de anti-globalisten. Maar ook daarbuiten komen kritische nog aan bod, zeker in de kwaliteitskranten. Ik vind wel dat er een hele zware verantwoordelijkheid rust bij degenen die het doen, met andere woorden bij de journalisten. Ze hoeven geen Don Quichottes te zijn, maar binnen de bestaande marges is er toch ruimte om iets te doen. Meedrijven met de mainstream is het makkelijkst natuurlijk. Het vraagt wel wat moed om kritisch te zijn. Maar ik vind dat de journalisten zelf moeten nadenken over wat ze aan het doen zijn, of ze verder moeten gaan met hun eigen scoops en hùn artikel, hùn krant. Ze moeten beseffen dat ze met héél belangrijke zaken bezig zijn, zeker in deze TV-democratie waar hun rol toch veel meer uitgesproken is. Daarover wordt onder journalisten veel te weinig gedebatteerd. Dat debat onder journalisten is nodig, maar ze moeten het wel zelf voeren.

Mark
by uiting van egocentrisme Monday, Jun. 14, 2004 at 11:27 PM

Daarbovenop wordt in de media steeds dezelfde vraag gesteld: Waarom stemt men toch op het Blok? Het is alsof je op het Blok moet stemmen om gehoord te worden, om een statement te maken om zich in het centrum te plaatsten van de aandacht.

Neolib cult
by Herman Tuesday, Jun. 15, 2004 at 11:23 PM

De verdere groei van het Blok lijkt me voornamelijk gevolg van het culturele klimaat dat sinds de eerste stappen naar een neoliberale economische politiek tot stand komt. Als individuen worden we afgesneden van het sociale weefsel en herleid tot wezen die enkel nog hoeven te consumeren en liefst alleen nog. Men ziet de laatse tijd in reclamespots de boodschap dat men de ander moet bedriegen om te kunnen genieten, een hoogst verontrustende tendens. Te meer word de nadruk gelegd op het feit dat we allen concurrenten die onderling horen te strijden om de schaarse materiële en immateriële goederen. Gevolg is dat mensen als individu geatomiseert worden en wantrouwig staan tegenover elkaar, niet enkel ten aanzien van kinderen van migranten, maar tegenover praktisch iedereen. Men praat niet meer tegen buren, men komt niet meer buiten, wordt minder snel lid van organisaties of verenigingen (ja zelfs zoals de KAV) ...men zit enkel nog tv te kijken. Daarbij komt ook dat me dunkt de linkerzijde te hard gedomineerd wordt door en zich richt naar "intellectuelen" en niet meer de mensen waaruit zij gegroeid is. Zij heeft bedrog gepleegd ten aanzien van de arbeiderklasse, weliswaar nadat ze jarenlang buitenspel is gezet tijdens de jaren tachtig.

Een manier om de verrechtsing te bestrijden kan enerzijds betekenen dat men op lokaal vlak terug een stevige sociale cohesie poogt de creëren om zo het extreem individualisme tegen te werken. Dit kan volgens al beginnen met praten tegen mensen op de bus of dergelijke. Anderzijds kan men terug een duidelijke en diepgaande militantenwerking op poten zetten- de SP in Nederland slaagt hier gedeeltelijk in. Ten derde moeten zeker de linkse krachten (niet enkel de SPA) zich eens bezinnen waar ze vandaan komen en op zoek gaan naar alternatieven en manieren om haar natuurlijke basis terug aan haar te binden.

Media
by An VR Thursday, Jun. 17, 2004 at 2:37 PM
avrd@deliveryman.com

Ik ben zeer blij om deze kritiek hier te lezen want het is inderdaad het gedrag van de media, vooral televisie, dat mij echt shokeerde bij deze verkiezingen. Dat ze kritiekloos staan is nog te zacht uitgedrukt, het gaat echt om het opvrijen van de kijker of lezer, zeggen of vragen wat het grote publiek wil horen of lezen. Zij dragen een grote verantwoordelijheid in het aanvaardbaar maken van het blok als een gewone partij en een racistische mening als een mening als een ander door hun cultuur van de kiezer/kijker naar de mond te praten in plaats van van meet af aan consequent het Blok als outlaw te behandelen. Maar het lijkt nu dat het definitief de andere kant op gaat, dat de media nu zelfs het blok zal bijstaan om zich te "hervormen" en als een volwaardige aanvaardbaar-rechtse volkspartij naar voor te komen. Een voorval dat deze kiezer-heeft-altijd-gelijk cultuur en het-blok-is-al-een-volkspartij cultuur illustreert, gebeurde op een vrt debat op de verkiezingsavond. De Winter maakte daar eventjes de nieuwe definitie van extreme partijen aan vlaanderen duidelijk. Dat zijn namelijk partijen die weinig aanhang hebben, zoals Groen bijvoorbeeld. De reactie van de andere politici aan tafel was tekenend.Na een tijdje zei Dirk Sterx toch dat het ook wat met inhoud te maken had.

Objectiviteit voorop
by Karsten Lemmens Saturday, Jun. 19, 2004 at 5:13 PM
karsten_lemmens@hotmail.com

Voormalig rector Els Witte stelt dat het Vlaams Blok anders door media benaderd moet worden. Volgens de professor is de media in grote mate medeplichtig aan de klaarblijkelijk onbegrense vooruitgang van de extreem-rechtse partij. Een andere manier van berichtgeving over het Blok ziet Witte dan ook als een oplossing voor het democratische probleem van Vlaanderen.
Dat een hooggeplaatst academicus de noodzaak van objectiviteit in de media ter discussie stelt, is enigszins verwonderlijk. Het Blok is een politieke partij. Welke ideologie zij aanhangt en welke propagandamethoden zij ook gebruikt, het blijft een partij die op democratische wijze kan verkozen worden. De ideologie van het Blok is in deze discussie niet relevant.
In een democratische rechtsstaat als België is de objectiviteit van de media een kostbaar goed. Het is aan de pers om een neutrale berichtgeving te garanderen waarop elke burger zich kan baseren om een individuele keuze te maken. Wanneer een specifieke strategie van berichtgeving wordt gebruikt ten opzichte van een bepaalde politieke partij, wordt de objectiviteit van de media ondermijnd. Elk rechtgeaard journalist zal erkennen dat absolute neutraliteit het hoogste goed is in het vak.
Bij verkiezingen wordt gevraagd naar de mening van elke burger over het beleid, over welke koers een land of regio moet varen. Elke burger heeft dan ook recht op een evenwichtige berichtgeving die aan alle politieke strekkingen een evenwaardig platform biedt om hun ideologische waarden kenbaar te maken. Het is dan aan de burger om met behulp van die kennis een eigen oordeel te vellen.
Het is al te makkelijk om de vooruitgang van extreem rechts in de schoenen van de media te schuiven. Het bolletje wordt nog steeds door de burger ingekleurd. Het is aan de andere partijen om een waardig alternatief te bieden voor extreem-rechts en de media dient hierin de objectieve rol die ze vandaag vervult verder te zetten. De democratische partijen dienen de hand in eigen borst te steken, in plaats van steeds weer een zondebok te zoeken in de Belgische pers. Het is onverstandig om de ogen te sluiten voor de realiteit, zeker in een tijd waarin de democratie dagelijks in vraag wordt gesteld.

@Karsten
by Alain Claessens Sunday, Jun. 20, 2004 at 10:11 PM

Het is waar dat de traditionele partijen een verpletterende verantwoordelijkheid dragen bij de opkomst van het Blok. Maar toch denk ik dat Els Witte een punt heeft. Het wordt namelijk hoog tijd dat de media eindelijk eens in alle objectiviteit blootlegt wat de wortels en het echte programma (niet de populistische praat die daarvoor moet doorgaan) van het Blok zijn.
M.a.w. het wordt tijd dat de Brackes van deze wereld inzien dat er wel iets meer nodig is dan een vlinderdas, qua stellingname tegen het Vlaams Blok.

Groenten uit Aarschot