arch/ive/ief (2000 - 2005)

De richtlijn Bolkestein is van de hand van de Nederlandse liberaal Frits Bolkestein. Hij diende in januari 2004 een ontwerp van richtlijn in, zogenaamd "om alle belemmeringen die de ontwikkeling van de vrije markt in de weg kunnen staan, weg te nemen". Een richtlijn tot liberalisering en deregulering dus, en volgens de NGO's, vakbonden en mutualiteiten een ernstig gevaar voor het Europees sociaal model. Woensdag gaven ze toelichting bij de betoging die ze op zaterdag 5 juni tegen de richtlijn-Bolkestein gaan houden.

André Leurs van de ACV-studiedienst benadrukte allereerst dat hij de vrijmaking van de interne markt een goede zaak vindt, dat Europa op sociaal en economische vlak moet opengemaakt worden, maar "de richtlijn-Bolkestein is daarvoor niet het goede instrument". Bolkestein wil zoveel mogelijk belemmeringen op reglementeringen weghalen, “een ernstige bedreiging voor ons sociaal model”, volgens Leurs.

Leurs gaf het voorbeeld van de uitzendsector. “Stel: een Tsjechisch interimkantoor levert uitzendarbeiders aan België. In theorie vallen die dan onder de Belgische loon-en arbeidsvoorwaarden, maar wie moet dat controleren? Het land waar ze vandaan komen. Dit is het fameuze principe van het land van oorsprong. Ook de financiële waarborg die aan uitzendarbeid wordt gekoppeld wil Bolkestein nu verbieden omdat dat een belemmering van de vrije markt zou zijn.” Een extra complicatie voor België is dat de regelingen op uitzendarbeid een gewestmaterie zijn, terwijl de richtlijn-Bolkestein enkel nationale regelingen toelaat.”

Marc Maes van 11.11.11 vreest vooral dat door de richtlijn Bolkestein de nationale overheden in de dienstensector steeds meer macht zullen moet afgeven aan Europa. “De diensten worden door de richtlijn een product dat enkel onderworpen is aan de mechanismen van de vrije markt en waardoor sociale of ecologische eisen uit den boze zijn.” Een ander gevaar is dat als lidstaten nieuwe regels met betrekking tot de dienstensector willen implementeren, die eerst door de Europese Commissie moeten goedgekeurd worden.

Bert Peirsegaele van de christelijke mutualiteit wil dat er eerst een kaderrichtlijn komt voor de diensten van algemeen belang. Volgens Peirsegaele wordt door de richtlijn Bolkestein de gezondheidszorg bijvoorbeeld een marktproduct, dus volledig gebaseerd op de wet van vraag en aanbod. “In een sector als de gezondheidszorg speelt nog een derde partij mee namelijk de bevolking en die wordt buitenspel gezet. Door de richtlijn zullen er bijvoorbeeld privé-verzekeringen komen zonder enige regels van solidariteit en wordt eigenlijk onze gezondheidszorg uitgehold. Waarschijnlijk voelen de patienten daar de eerste negatieve gevolgen van”, aldus Peirsegaele.

Op het einde van de persconferentie benadrukte André Leurs dat de betoging van zaterdag niet het eindpunt is, maar het begin van een sensibiliseringscampagne. De betoging vindt niet toevallig een week voor de Europese verkiezingen plaats. Leurs: “Met de betoging willen we een positief signaal geven naar Europa toe om duidelijk te maken wat de positie van de sociale partners is. Wij vinden alleszins dat de richtlijn Bolkestein een ernstige bedreiging voor ons sociaal model is.”

Het ontwerp van richtlijn is in een commissie van het Europese Parlement afgewezen. Toch wil de Europese Commissie de regeling over de diensten op de interne Europese markt tegen de lente in 2005 geïmplementeerd zien. Ze houdt er echter geen rekening mee dat het Europese Parlement nog ten gronde over de zaak moet discussiëren. Binnen de EU neemt de kritiek op het voorstel ook alsmaar toe.