arch/ive/ief (2000 - 2005)

Het was een nogal droge persconferentie waarop veel cijfers werden voorgelezen en iedereen zijn best deed om de andere niet voor de borst te stuiten. Katleen van Brempt had als staatssecretaris de eer om de slides met cijfer te mogen voorlezen, naast haar zaten de kopstukken van de verschillende vakbonden.

De vakbonden zijn meer dan ooit organisaties waar je beter rekening mee houd

Het opvallendste cijfer is dat er een serieuse stijging is in het aantal werknemers dat heeft deelgenomen aan de sociale verkiezingen +3,8%. Dat is bijzonder ook al omdat de sociale verkiezingen geen plicht maar een recht zijn, en je dus vrijwillig je stem “mag” gaan uitbrengen, ook al ben je geen lid van een vakbond. Van Brempt dacht dat het verder moest onderzocht worden maar zegt toch ook te denken dat er waarschijnlijk meer mensen zijn gaan stemmen dan dat er mensen een lidkaart hebben van een vakbond.
87,2% van de arbeiders bracht zijn stem uit, 73,1% van de bedienden, van alle stemgerechtigden bracht 78,8% zijn stem uit. De meest opvallende toename zien we bij de jongeren waar 6% meer jongeren hun stem uitbrachten dan dat in 2000 het geval was.. Met dergelijke cijfers bevestigen de vakbonden hun positie als organisaties waar je beter rekening mee houd.
Het ACV benadrukte nogmaals dat zij met meer dan 63.000 kandidaten naar de verkiezingen zijn getrokken, voor Luc Kortebeek (voorzitter ACV) was dat zonder meer een historisch feit. Hij kon zijn boosheid over die media die geruchten de wereld in stuurden als dat er minder interesse zou zijn voor de sociale verkiezingen dan ook niet wegsteken, hij deed niet eens een poging.

Over de precieze uitslagen en hun betekenis zal nog wel even heen en weer gediscuteerd worden.

Het bericht dat het ACLVB (de liberale vakbond) lekte aan de De Morgen dat zij voor het eerst de kaap van de 10% zouden overschrijden klopt alvast niet. Volgens zowel de cijfers van Van Brempt als de meer volledige cijfers van het ACV blijft het ACV steken op 9,2% (+0,3%) van de stemmen en 6% (+0%) van de zetels. De zegsman van het ACLVB klonk dan ook een beetje verbolgen en wentelde de nederlaag af op de stommiteiten van de VLD, die het volgens hem beter niet zouden hebben over zondagswerk “want ze weten niet waarover ze praten”.

Het ABVV deelde een eigen persbericht uit waarin ze de overwinning claimen : “Het ABVV heeft meer verkozenen in 2004 dan in 2000”.
Het is een beetje vreemd persbericht daar zowel de cijfers van Van Brempt als die van het ACV eigenlijk het omgekeerde aangeven: namelijk een lichte achteruitgang. Het ABVV schrijft in haar persbericht dat deze cijfers alleen nog kunnen verbeteren naarmate de telling volledig wordt (ABVV bastions als Caterpillar zaten nog niet in de telling).

Het ACV gaf na de persconferentie van de staatssecretaris een eigen druk bijgewoonde persconferentie. De resultaten van het ACV schommelen tussen de 59,6% van de zetels voor de comités en de 52,7% van de stemmen voor de ondernemingsraden. In Vlaanderen haalt het ACV maar liefst 65,4% van de stemmen in de comités, maar ook in Wallonië en Brussel is en blijft de groene vakbond met ruime voorsprong de grootste vakbond.

Er was nogal wat discussie over de non-profit, omdat voor de enen (ABVV) bijvoorbeeld 11.11.11, de lijn, ABVV limburg, gezinsbond, ... moeten ondergebracht worden bij de profit terwijl het ACV dat liever anders zou zien. Walter Cornelis (LBC) maakte alvast zijn eigen telling van de “witte woede sectoren” en zegt daar een monsterscore van 80% te halen voor het ACV.

Vrouwen in opmars?

De vakbonden zijn een mannen-bastion, en dat is nog steeds zo. Er worden nochtans serieuze inspanningen geleverd om meer vrouwen te betrekken bij het syndicaal werk. Het ACV trok met 33,3% vrouwelijk kandidaten naar de verkiezingen bij het ABVV vulden de vrouwen voor 29.9% de lijsten. Maar vrouwen scoren blijkbaar beter want ook al zijn slechts 31% van de kandidaten vrouwen ze leveren 34,1 van de verkozenen. Het ACV blijkt ook de meest vrouwvriendelijk vakbond te zijn, ze leveren 62% van vrouwelijke verkozen, dat is een vooruitgang van bijna 10% terwijl de andere vakbonden erop achteruitgaan.

De helft mag niet gaan stemmen

Ook al is de participatie graad groter dan ooit tevoren, toch mogen slechts 50% van de Belgische werknemers deelnemen aan de sociale verkiezingen. In bedrijven van minder dan 50 werknemers mogen immers geen sociale verkiezingen georganiseerd worden, daar de patroons dat niet zien zitten. Europa zorgt deze keer voor goed nieuws, daar Europa België verplicht om vanaf 2005 wel sociale verkiezingen te organiseren in KMO's. De staatssecretaris en de vakbonden zijn het er alvast over eens dat dit niet kan gebeuren op dezelfde manier als in grotere bedrijven. De patroonsorganisaties liggen nog wat dwars, maar de vakbonden verwachten dat ze na verkiezingen wel tot beter inzichten zullen komen.

En wie dacht dat hiermee de kous af is vergist zich schromelijk. De eerste vormingen voor de nieuwe verkozenen gingen reeds van start. De plannen voor 2008 worden reeds gesmeed: sociale verkiezingen win je immers in de eerste plaats door je werk op het terrein, daar zijn alle vakbonden het over eens.