arch/ive/ief (2000 - 2005)

“Overheid moet geneesmiddelen-industrie veel strenger controleren” (VTM-Kiesrecht)
by raf Tuesday, May. 11, 2004 at 2:38 PM
raf@indymedia.be

Het TV-programma Kiesrecht komt op 18 mei met een fel debat over de praktijken van de geneesmiddelen-industrie. Het is gisteravond opgenomen. Uitdager was dokter Dirk van Duppen, terwijl Leo Neels (van de lobby-federatie Farma.be) de industrie verdedigde. Het levend publiek mocht na afloop stemmen over de vraag: moet de overheid de controle op geneesmiddelen-industrie drastisch verstrengen? 84% vond van wel!

Het debat tussen Neels en Van Duppen werd ingeleid met een getuigenis van Leen, moeder van een jongen met ADHD, een overbeweeglijk “lastig” kind. Via de school kreeg Dodji het kalmeermiddel Relatine voorgeschreven door een kinderpsychiater.
Leen: “hij veranderde heel erg, hij at niet meer, hij sliep niet meer normaal en hij begon zenuwtics te krijgen”. Na twee jaar stopte Leen uit eigen beweging met de Relatine-kuur. Toen werd de druk van de omgeving pas echt zwaar. Kennelijk vragen hoe langer hoe meer ouders en schoolbesturen dat kinderen kalmeermiddelen toegediend krijgen. Zover is het gekomen.

Volgens dokter Dirk van Duppen illustreert Relatine een bijzonder negatieve trend die hij de medicalisering van de samenleving onder druk van de geneesmiddelen-industrie noemt. Samengevat : de industrie zet artsen, consumenten en overheid op allerlei manieren, direct en indirect onder druk, om onnodige en veel te dure geneesmiddelen voor te schrijven (de artsen), terug te betalen (de overheid) en te verbruiken. Als patenten van geneesmiddelen afgelopen zijn en ze normaal gezien een stuk goedkoper als “witte producten” (generieken) verkocht kunnen worden, dan brengt de industrie eenvoudigweg hetzelfde product onder een nieuwe naam en aan een veel hogere prijs op de markt.

In een vaak heftig debat in Kiesrecht geeft dokter Van Duppen een serie krasse voorbeelden van de praktijken van de geneesmiddelen-industrie. In België stuurt ze dagelijks 3500 commercieel vertegenwoordigers op pad die de artsen moeten overtuigen producten voor te schrijven. Van Duppen (bij wijze van inleidende anecdote): de Amerikaanse reus Pfizer organiseert exclusieve diners voor artsen, waar leverpastei op het menu staat en tegelijk cholesterolverlagers van Pfizer aan de man worden gebracht.

Al veel minder anecdotisch zijn de gigantische reclame-budgetten van de industrie: dat voor de cholesterolverlager Zocor ligt hoger dan het totale promotie-budget van Pepsi Cola; het reclame-budget van één Pfizer-product ligt hoger dan wat Nike uitgeeft aan reclame voor zijn sportschoenen.

Leo Neels van farma.be werpt op dat de industrie voor de algemene volksgezondheid zwaar investeert in wetenschappelijk onderzoek. Maar volgens dokter Van Duppen investeert ze twee keer zoveel in reclame. Die reclame neemt dikwijls de vorm aan van advertenties die als informatieve artikels zijn verpakt. ”Ik kreeg eens een man van 82 op bezoek met zo’n artikel over erectie-stoornissen. Maar onderaan stond in kleine lettertjes dat het een advertentie van (alweer) Pfizer was”, aldus dokter Van Duppen.

Tegenover die commerciele macht staan bijna geen onafhankelijke onderzoekers en instellingen meer. Het gros van het wetenschappelijke onderzoek aan universiteiten wordt door de geneesmiddelenindustrie gesponsord. Leo Neels werpt op dat de industrie een jaar geleden een Deontologische Code heeft aangenomen. Maar volgens Van Duppen is het volstrekt ongeloofwaardig dat de industrie zichzelf gaat controleren. Een studie in het toonaangevende vakblad The Lancet toonde onlangs nog aan dat 94 % van de reclame-boodschappen niet correct zijn. Hoe komt The Lancet aan die informatie? Omdat er gerechtszaken lopen, zegt Van Duppen. Op de goeie wil van de geneesmiddelen-industrie kan je dus niet meer betrouwen.

“En nu over naar de beleidsmakers”, zegt presentatrice Goedele Liekens dan. Hopelijk was dat een verspreking, want wie zat daar – bij Polspoel en Desmet? Jürgen Verstrepen van het Vlaams Blok, met tegenover zich weliswaar Marianne Thys van CD&V. Het moet gezegd: Verstrepen hamert op twee aanvaardbare eisen. Hij wil (zonder de uitslag van de volkspeiling te kennen) meer controle van de overheid, en hij wil meer generieke geneesmiddelen op de markt. Want terwijl hun marktaandeel in de States en Groot-Brittannië hoger dan 50% ligt, bedraagt het in België amper 6%. Gaarne hadden we gehoord wat dokter Van Duppen (toch een gezworen tegenstander van Verstrepens Vlaams Blok) daarover denkt. Maar zo’n repliek is in de format van Kiesrecht niet voorzien.

(Kiesrecht, vermoedelijke uitzending: 18 mei op VTM-televisie)

"Farma-industrie heeft geen verhaal tegen klachten over misbruiken" (Dr. Dirk Va
by raf Monday, May. 17, 2004 at 9:13 PM
raf@indymedia.be

"Farma-industrie heeft geen verhaal tegen klachten over misbruiken" (Dokter Dirk Van Duppen)

In het VTM-programma Kiesrecht gaan op dinsdagavond dokter Dirk Van Duppen en Leo Neels van de farmaceutische industrie met elkaar in de clinch. Van Duppen verwijt de farmaceutische industrie haar agressieve marketing: die wil voortdurend nieuwe en nog duurdere medicamenten slijten, terwijl er vaak voldoende geneesmiddelen voorhanden zijn die bovendien als "witte producten" en dus goedkoop verkocht kunnen worden.

Vorige week kon u hier een verslag van de studio-opname van het debat lezen. Inmiddels reageert ook dokter Van Duppen (Geneeskunde voor het Volk), die het debat in de ogen van het studio-publiek wel glansrijk won, maar door de TV-formule en vooral door de ongehinderde inbreng van een Vlaams Blokker toch op zijn honger blijft.

Van Duppen: "Ik vertelde het verhaal van de ouder die een kind verliest door zelfmoord. De zelfmoord is mogelijks losgewerkt door het gebruik van een antidepressivum, waarvan de producent wist dat bij kinderen het zelfmoord kon veroorzaken. Maar hij heeft studies daarover geheim gehouden vanwege de negatieve commerciële gevolgen. Dan reageert Neels: "Dat is één oncontroleerbaar anoniem geval dat je absoluut niet kunt veralgemenen". Maar het voorbeeld komt wel uit het vakblad The Lancet, en er zijn honderden andere gevallen bekend. Waarop Neels vraagt hoe The Lancet resultaten van niet-gepubliceerde studies kent. Dat kan omdat ze omwille van rechtszaken rond deze kwestie zijn bekendgeraakt".

Van Duppen: "Eigenlijk heeft Neels geen verhaal tegen zulke gegevens. Op mijn cijfers rond de marketingbudgetten zegt hij: "Ik ken die cijfers niet, ze komen waarschijnlijk uit een of andere Readers Digest?".

Van Duppen: "Ik heb gevraagd hoe het komt dat er zulke grote prijsverschillen bestaan tussen de verschillende merken van Aciclovir (Zovirax). De ziekteverzekering betaalt het dure Zovirax wel terug (100 euro) maar het goedkope Viratop niet (23 euro). Neels zegt dan: "Ik weet ook niet hoe zoiets komt. Waarschijnlijk is dat de monopolistische dictatuur van de PS geweest". Niemand verstond dit in de studio, het kwam totaal belachelijk over. Maar hieer heeft Neels gelijk. GSK - de producent van Zovirax - heeft in Waver, vermoedelijk een PS regio, een fabriek staan met 4000 werknemers waar de firma haar vaccins produceert. Toen de blockbuster Zovirax uit patent ging, heeft GSK het gedaan gekregen dat dat dure merkproduct wordt terugbetaald, maar niet de goedkoopste generiek. Hetzelfde is met het geneesmiddel Zocor gebeurd".

Het studio-debat tussen Neels en Van Duppen duurde 20 minuten, daarvan worden er 12 minuten uitgezonden. "Zien wat het geeft", zegt Van Duppen. In het scenario stond dat Van Duppen een stelling naar voor zou brengen over de openbare aanbesteding. Maar toen het zover was, ging presentatrice Goedele Liekens direct naar het panel van twee politici die vervolgens hun debat startten met Guy Polspoel en Yves Desmedt als moderatoren. "Dat is wel een enorm gemiste kans", zegt Van Duppen, "want met mijn stelling had ik dat politieke debat in een totaal andere richting geduwd".

Het politiek debat ging tussen Marianne Thyssen,
Europarlementslid van CD&V, en Jurgen Verstrepen van het Vlaams Blok. Bij VTM zien ze de Blokkers kennelijk graag komen. In de eerste aflevering van Kiesrecht op 11 mei zat Blokster Marie-Roos Morel in het panel (over jeugdcriminaliteit).

Van Duppen: "Dit keer hing de Blokker Verstrepen daar de linkse rakker uit: tegen de winsten van de farma-industrie; voor meer generische producten, voor een taks op de reclamebudgetten... Polspoel en Desmedt legden die man geen strootje in de weg. Achteraf mochten Leen (moeder van een hyper-actief kind rc.) en ik beiden nog een reactie geven. Ik weet niet of ze die nog gaan gebruiken. Leen heeft een krachtig verhaal gedaan, dat ze hoopt dat het hier niet zover gaat komen dat er reclamespotjes op
TV verschijnen voor Rilatine met zeer drukke kinderen die na een pilletje mooi en netjes op de schoolbank zouden gaan zitten met hun goed rapport in de lucht".

Van Duppen: "Ik heb mijn standpunt kunnen brengen over openbare aanbesteding als een eenvoudige maatregel om de drie problemen van dit debat in één klap op te lossen. Met een aanbesteding komen er 1.veel goedkopere en betere medicijnen met een besparing van 1 miljard euro; valt 2. de druk voor buitensporige reclamebudgetten weg, omdat de firma's niet meer alles op alles moeten en kunnen zetten om artsen en patiënten ervan te overtuigen dat hun geneesmiddel beter is dan al die andere duplicaten en imitaties en 3. de artsen kunnen eindelijk vrij en verantwoord voorschrijven en staan ze niet meer als individuele artsen tegen al die reclamejongens van de firma's. Ze kunnen dan immers terugvallen op commissies van onafhankelijke deskundigen die zich baseren op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek om de beste geneesmiddelen te kiezen".