arch/ive/ief (2000 - 2005)

*** Populisme 2. Who the fuck is Walter Pauli ?

*** 'Populisme' en het EGO van De Morgen

"Hoe vermoord ik een boek en zijn schrijvers, deel 1". Zo kan je het artikel samenvatten dat sterjournalist Walter Pauli op 21 april in 'De Morgen Boeken' liet verschijnen.

"Linkse intellectuelen en simpele zielen" titelt Pauli. Volgens hem is 'Populisme' geschreven door auteurs die "uitpakken met een links-progressieve saus maar die in wezen de lezer een conservatief-elitaire visie oplepelen." "Tussen de regels lees je de nostalgie naar het ancien régime" ... "Populisme levert het bewijs dat zelverklaarde linksen niet immuun zijn voor een rechts-elitair discours." Pauli eindigt met luid de loptrompet te blazen: "Bref: 'Populisme' is rommel."

Pauli schoffelt de auteurs van 'Populisme' onderuit als lieden die "zo graag bij de intellectuele elite willen behoren, maar met hun boekje tonen ze aan waarom ze dat niet zijn: omdat ze het eigenlijk niet echt goed kunnen." Tijdschriften als Knack (14/4) en 'Raak' (KWB-maandblad, mei) dachten daar gelukkig anders over en gaven Jan Blommaert uitgebreid ruimte om zijn stellingen toe te lichten. In Knack vertelde Blommaert met name over het gelijkheidsdiscours van 'Derde Weg'-'socialisten' als Stevaert, interessante dingen. "Als men er van uitgaat", stelt hij, "dat iedereen al gelijk is, dan wordt de reële ongelijkheid tussen de mensen ontkend." Volgens Blommaert heeft onze samenleving "als voornaamste kenmerk diversiteit. Het verschil tussen man en vrouw, is geen triviaal verschil, om maar iets te noemen."

Blommaert blijkt ook elders een man die kan nuanceren maar toch verwijt Pauli hem net dat hij dat niet kan. Dat een journalist van het kaliber van Walter Pauli persoonlijk de moordopdracht op 'Populisme' kreeg, wijst op het belang dat ze bij De Morgen aan het boek hechten. Het komt blijkbaar iets te dicht bij belangen die De Morgen mee helpt dienen. En ja, als Yves Desmet en Filip Rogiers in hun hemd gezet worden, als hun krant samen met Stevaerts socialisme als "het voorgeborgte van het Vlaams Blok" (de fantasierijke omschrijving van Pauli) aangeklaagd worden, dan slaat de krant terug.

Inktkoelie Pauli zwijgt echter over bv. de rol van zusterkrant Het Laatste Nieuws en zusterbedrijf VTM in de verrechtsing van Vlaanderen. Is De Morgen als dé Vlaamse krant die het stevigst kritiek levert op het Blok, niet het schaamlapje van de door winstcijfers gedreven Persgroep ? Een Persgroep die in zijn populaire media wel degelijk het rechts extremisme aanwakkert zonder dat natuurlijk ooit toe te geven.

* "Wij schrijven voor u én over u"

Dat mensen door de media gemanipuleerd worden, Pauli relativeert dat heel sterk. "Af en toe" schrijft hij "wordt de meer rechtstreekse dialoog met de bevolking, via de media, inderdaad gemanipuleerd." "Maar zolang we ons daar maar van bewust zijn", is er volgens hem geen vuiltje aan de lucht. Zoals er ook geen vuiltje aan de lucht is in onze steden maar we wel steeds meer aan astma en andere longziekten lijden zonder dat daar politiek kabaal over gemaakt wordt.

Walter Pauli is met zijn aanval op 'Populisme' niet aan zijn proefstuk toe. Eerder bewees hij bv. zijn waarde voor De Morgen door het afkraken van Dyab Abou Jahjah.

Maar vergeten we purperen Pauli, kijken we even naar een merkwaardig initiatief dat De Morgen een paar weken geleden nam: de dagelijkse life style bijlage 'Ego'.

Proeft u even mee van het pure populisme dat DM's hoofdredacteur Rudy Collier uit zijn pen liet druipen toen hij op de cover van De Morgen van 10 april 'Ego' aankondigde. Collier schreef: "Ego, beste lezer, gaat kort samengevat over u. En over uw leven, uw relatie, uw gezin, uw werksfeer, uw ... alles, eigenlijk. (...) Waarom u eigenlijk bent wie u bent. We vinden u zo belangrijk dat we voortaan niet langer alleen voor u, maar ook over u beginnen te schrijven."

Moeten we Collier nu een toffe pé vinden omdat hij zo bezorgd over ons is of wordt dit niet akelig griezelign ? Als de hoofdredacteur van De Morgen al zoveel van ons weet dat hij er dagelijks een krantenkatern mee kan vullen ... Collier vermeldt in zijn column dat de reclamejongens hun kennis over ons "genadeloos uitbuiten". En hij ? Zijn hij en zijn baasje Van Thillo niet krak hetzelfde van plan ?

En dan moet ik nu voor een tijdschrift een artikel schrijven over de vraag of "De Morgen nog een linkse krant is". Zijn er echt nog mensen die dat kunnen geloven ? Naar het schijnt komt mijn stukje naast een tekst van Geert Vanistendael die wel nog zou geloven dat De Morgen links is. Ik kan bijna niet geloven dat een intellectueel als Vanistendael zoiets nog kan geloven.

* Waarom houden 'intellectuelen' van kritiek op 'intellectuelen' ?

De kritiek door Stevaert, Desmet & Co op de intellectuelen valt te vergelijken met de kritiek op de "te linkse" journalisten. In het boek "De media en de Golfoorlog" verwerkten Ludo De Brabander en ondergetekende een analyse van hoe in de V.S. de media vaak als te links worden bekritiseerd. Daar waar die media allesbehalve links zijn. Maar de kritiek op de te linkse media helpt wel hen nog meer naar rechts te duwen.

Ook de 'doorsnee' Vlaamse intellectueel is allesbehalve links. Progressief misschien wel, maar op de sociaal-economische as staan hij en zij niet meteen vlak naast de 'gewone' arbeiders en bedienden. En als het op hun jobke aankomt, dan kruipen ze. We zouden hier een hele lijst van namen kunnen geven van proffen die hun partij-horigheid al meermaals bewezen. Denk ook aan de onthullende uitspraak van Johan Vande Lanotte enkele jaren geleden toen hij nog eens een studie wou bestellen en hij het had over "onze professoren" en die "van u" (van de VLD). Neen, de 'doorsnee' Vlaamse intellectueel is - ook als hij aan de uniefs werkt en dus bv. niet voor reclamebedrijven, marketingbureau's', op kabinetten of bij commerciële kranten en omroepen - vaak een laf wezen dat zijn intellectuele taak de rug toegekeerd heeft. Het al vaker beschreven "verraad van de klerken", weet u wel.

Daardoor kan het ook dat een krant zoals De Morgen die toch veel 'intellectuelen' bereikt, meedogenloos op intellectuelen kan inhakken, op kritische intellectuelen. De Morgen wordt immers vooral door systeemdienende intellectuelen gelezen en die zetten zich wat graag af tegen de onafhankelijke intellectuelen die de lafaards herinneren aan hun intellectuele opdracht van vrij te denken, te praten en te handelen.