arch/ive/ief (2000 - 2005)

Percy: Monsanto spande een proces tegen mij aan in 1988, met de aanklacht dat ik hun [genetisch gemanipuleerd] canola-zaad gezaaid had, en dus inbreuk had gemaakt op hun patent. Ze verklaarden dat ik het zaad op illegale wijze verkregen had, en gingen zelfs zover als te beweren dat ik het misschien wel gestolen had uit een zaadbank. Tijdens het vooronderzoek, dat 2 jaar duurde, moesten ze alle beweringen intrekken als zou ik het zaad op illegale manier verkregen hebben, en gaven ze zelfs toe dat het valse beweringen van hun kant waren. Maar ze zeiden dat dat er niet toe deed. Het punt was dat ze een paar van hun canola-planten teruggevonden hadden in de greppel naast mijn veld - niet eens in mijn veld - wat betekende dat ik inbreuk had gepleegd op hun patent. De basis van hun proces tegen mij was patentbreuk.

De rechter volgde hen daarin. Voor hem deed het er niet toe hoe die canola-planten op mijn veld terecht gekomen waren. Het kon kruisbestuiving zijn, rechtsreekse verplaatsing van het zaad met de wind - wat de belangrijkste oorzaak van besmetting is -, of van de boerderij vlak naast ons waar ze ook groeiden. Niets van dat alles was van belang. Al mijn zaden en planten werden vanaf dat moment bezit van Monsanto, onafgezien hoe ze daar terecht gekomen waren, zelfs als dat tegen mijn wil was gebeurd.

Teddy: Dus al je gewassen zijn nu eigendom van Monsanto. Maar kunnen ze je die nu ook echt afnemen?

Percy: Ja. Ze kunnen me verplichten om ze te verbranden, of op een andere manier te vernietigen, of ze kunnen me dwingen om ze te oogsten. In dat geval moet ik hen alle zaden van mijn planten en mijn volledige winst geven.

De rechter oordeelde ook dat het in Canada, met de wetten op patenten die momenteel van kracht zijn, een patentbreuk is om de gepatenteerde zaden te gebruiken en ze met herbiciden te besproeiien. Dat had ik nooit gedaan, maar de rechter oordeelde dat dat irrelevant was.

Ik had 8 verschillende velden met canola op dat moment en stuurde zaden van elk veld naar de Universiteit van Manitoba om te zien hoeveel van mijn puur zaaigoed besmet was. De wetenschappers ginder concludeerden dat de helft van mijn velden niet besmet was. Maar omdat ik zaad-ontwikkelaar was en mijn zaden van jaar tot jaar bewaarde en opnieuw gebruikte, bleef de mogelijkheid bestaan dat een gedeelte van Monsanto's zaden ook op mijn onbesmette velden terecht zou kunnen komen, zodat zelfs de winst van die velden aan Monsanto overgedragen moest worden.

Erger nog was dat ik mijn eigen zaaigoed niet meer mocht gebruiken. Ook dat moest ik aan Monsanto afstaan. De rechter herinnerde me eraan dat in Canada patenten voorrang hebben op de rechten van de landbouwer en citeerde een Federale wet in dat verband die in 1991 gestemd was. Monsanto wil zien hoe ver ze exact kunnen gaan in het controleren van de manier waarop een landbouwer zijn zaaigoed gebruikt.

Teddy: Is dat wat Monsanto wil?

Percy: Ja, dat gaven ze zelf toe in het gerechtshof. Dit proces was een test.

Teddy: Is hetzelfde ooit met anderen gebeurd?

Percy: Nee. Andere processen zijn hangende, tot de uitslag van mijn proces bekend is.

Teddy: En in deze nieuwe processen zal jouw proces als precedent gebruikt worden?

Percy: Ja, mijn proces moet een precedent scheppen.

Teddy: Je zei gisteren dat Monsanto je op allerlei manieren, sommige daarvan duidelijk illegaal, lastig valt.

Percy: Ja.

Teddy: Vertel me daar eens wat meer over.

Percy: Wel, om je een voorbeeld te geven: Monsanto heeft zijn eigen politie, die voor een groot deel bestaat uit ex-leden van de Koninklijke Canadese Politie te Paard (Royal Canadian Mounted Police). Zij gaan op de velden van om het even welke landbouwer zaden of planten wegnemen, in welke staat die zich ook bevinden en dus zelfs tegen de wil van de landbouwer in. Anders gezegd: ze stelen ze.

Wanneer een landbouwer één van hen op zijn veld aantreft en zegt: "Je betreedt illegaal mijn veld - je steelt mijn gewassen", dan lachen ze die gewoon uit en zeggen, "Als je tegen ons een proces aanspant, sleuren we je door het hele jurididche systeem tot je geen boerderij meer over hebt." En nu voegen ze daaraan toe: "We zullen met jou doen wat we met Percy Schmeiser gedaan hebben." Landbouwers weten hoeveel gerechtskosten ik heb moeten betalen om tegen Monsanto op te boksen. Weinigen willen $100.000 of meer betalen en de stress ondergaan die gepaard gaat met het vechten tegen een machtige multinational. Zo intimideren ze landbouwers.

Monsanto publiceert ook reclame waarin ze aan landbouwers vragen om buren te verklikken die Monsanto's canola of soja planten. Als Monsanto nog niet op de hoogte was, geven ze aan de klikspaan een cadeautje en beginnen ze de buur lastig te vallen, te intimideren en te bedreigen. Met als resultaat dat landbouwers elkaar niet meer vertrouwen, en veel minder samen werken. Wat we zien is een echte afbraak van het sociaal weefsel op het platteland.

Als Monsanto niemand thuis aantreft, sturen ze een "afpersingsbrief" zoals wij dat noemen, waarin staat dat ze redenen hebben om te denken dat de landbouwer in kwestie 100 - 200 hectaren genetisch gemanipuleerde canola staan heeft zonder vergunning, en dat ze $100.000 - $150.000 compensatie kunnen eisen en eventueel een proces aanspannen. Er staat ook in dat de landbouwer aangeklaagd zal worden wanneer hij aan iemand iets vertelt over de bedreiging. Elke landbouwer die voor mij kwam getuigen tijdens mijn proces had ooit al zo een brief ontvangen!

Wat ze ook doen, is met een klein vliegtuigje over iemands velden vliegen en één van hun Monsanto Round-Up Ready sproeiballen droppen, die doorgaans een oppervlakte van zo'n 10 meter diameter bestrijken. Tien dagen later komen ze dan terug, en wanneer de canola verdord is weten ze dat het er geen van Monsanto was. Als hij er nog staat, dan weten ze dat het wel genetisch gemanipuleerde canola van Monsanto was. Het feit dat het illegaal is in Canada om vanuit de lucht te sproeien kan hen blijkbaar niet deren.

Teddy: Ze staan boven de wet?

Percy: Ja, en ze staan bovendien nog sterker door de contracten die ze landbouwers doen tekenen die zaaigoed van hen kopen. Daarin staat het volgende:

1. Het is verboden om je eigen zaaigoed te gebruiken. Op die manier onderteken je de venietiging van je eigen rechten;
2. Je mag geen ander zaaigoed dan dat van Monsanto kopen;
3. Je moet de chemicaliën van Monsanto kopen;
4. Je moet een verklaring ondertekenen dat je aan niemand iets zal onthullen (non-disclosure) in geval je op de een of andere manier inbreuk zou maken op hun contract;
5. Je moet $15 per are aan technologiekosten betalen aan Monsanto en je moet aan Monsanto's politie vrije toegang verlenen op je velden met of zonder voorafgaande toestemming. Ze kunnen in je graanschuren komen, op je velden - om het even waar ze willen;
6. Ze kunnen je belastingsbewijzen opvragen, de administratie van je boerderij, van je kinderen, enzovoort, zelfs tot drie jaar lang ook als je maar voor één jaar getekend hebt;
7. Als er iets misgaat met je gewassen, met het zaaigoed, of met om het even wat, kun je Monsanto niet aanklagen.

Teddy: Maar waarom tekent iemand zo een contract?

Percy: Veel mensen weten niet wat er eigenlijk in staat, ze lezen de kleine lettertjes niet. Daarbij wordt je, vooraleer je ondertekent, door Monsanto uitgenodigd op een speciale informatie-avond waar je eens goed in de watten gelegd wordt met eten en drinken. Veel mensen krijgen ook een tochtje aangeboden om te gaan vissen. Uiteindelijk tekenden een hele boel landbouwers. Ze waren achteraf natuurlijk niet tevreden, maar ze zitten vast voor 3 jaar.

Teddy: Waarom zou Monsanto zich in zo een meedogenloos bedrijf getransformeerd hebben?

Percy: Monsanto wil totale controle over de zaadmarkt omdat het patent op hun Round-Up 3 of 4 jaar geleden verstreken is in Canada en de VS. De verkoop van dat herbicide betekende 25% van de wereldwijde verkoop en 50% van hun winst. Iedereen kan nu Round-Up produceren en verkopen, zodat controle over de wereldwijde markt van het zaaigoed de enige manier is die ze hebben om hun toekomstige verkoop te controleren. Dus hebben ze de voorbije 5 jaar meer dan 12 miljard $ uitgegeven om zaadbedrijven overal ter wereld op te kopen, zodat ze nu wereldwijd het op één na grootste bedrijf zijn op de zaadmarkt.

Teddy: Dus zijn ze ondertussen te machtig geworden voor alle verzet, ze krijgen wat ze willen.

Percy: Jazeker, ze hebben iedereen beet. Wetten op intellectueel eigendom (de nieuwe patentwetten) hebben nu voorrang op wetten op privaat eigendom; de belangen van de biotechnologie-bedrijven op die ter bescherming van het leefmilieu; winst op voedselproductie, en voedselkwaliteit op volksgezondheid.

Teddy: De regering houdt vol dat normale gewassen naast genetisch gemanipuleerde gewassen kunnen bestaan.

Percy: Dat zal wel. Wetenschappers van de Universiteit van Manitoba deden onderzoek naar de afstand die door genetisch gemanipuleerd stuifmeel kan overbrugd worden. De conclusie was dat stuifmeel van tarwe minstens een uur in de lucht blijft. Dus maakten ze het verband met windsnelheid: als de windsnelheid 35 km per uur is, gaat het een heel eind ver. Maar canola stuifmeel blijft zelfs 3 uur in de lucht. Daarbij komt nog dat wervelwinden het stuifmeel nog veel verder kunnen meedragen, tot 23 mijl (een 100km) ver.

In ieder geval, mijn velden waren niet besmet door "rondreizend" stuifmeel of zaad. Het zaad was weggeblazen van vrachtwagens. Canola wordt bij het oogsten in waaiers uitgespreid, om te drogen zoals hooi. Wanneer het aan het drogen is en er komt een sterke wind, zal het openwaaien en krijg je directe verplaatsing van het zaad - vooral door de wind, maar ook door vogels, bijen, en noem maar op. Dus het moet wel een grap zijn als de regering beweert dat je je conventionele gewassen kunt beschermen door genetisch gemanipuleerde gewassen op een afstand van 10 of zelfs 50 meter te houden. Wij landbouwers weten dat je stuifmeel of zaad niet op zijn plaats kunt houden.

Teddy: En hoe zit dat met de proefvelden in Engeland en op andere plaatsen? Wat is hun bedoeling?

Percy: Ze hebben dezelfde proeven al vele keren uitgevoerd in Noord-Amerika en in andere landen van de wereld. Het is een goeie manier om een teen tussen de deur te krijgen, en daarna natuurlijk hun hele voet.

Teddy: Maar is hun echte bedoeling dan het besmetten van naburige velden?

Percy: Dat is hun echte bedoeling. Een andere reden hebben ze niet.

Teddy: Denken ze dat ze, eenmaal ze gewassen wereldwijd hebben besmet, oneindig zullen kunnen doorgaan met het innen van patentrechten?

Percy: Inderdaad.

Teddy: Maar dat gaat toch niemand toelaten.

Percy: Nee, maar hun doel is besmetten, en nog niet zo lang geleden zei een zekere Dale Adolphe, het hoofd van de Canadese Vereniging van Zaadkwekers (Canadian Seed Grower's Association) die zaad van Monsanto verkoopt: "Er is wereldwijd zoveel verzet tegen het verder toelaten van genetisch gemanipuleerde gewassen, dat besmetten de enige manier is om ermee door te gaan." Hij gaf toe dat het een diabolische uitspraak is, "maar de manier waarop we dat doen, is van de mensen de mogelijkheid om te kiezen wegnemen."

Teddy: Naar het schijnt ben je van plan om aan bio-landbouw te gaan doen?

Percy: In Saskatchewan gebruiken we een derde van alle chemicaliën - insecticides, herbicides en pesticides in Canada, en we hebben het hoogste aantal gevallen van kanker.

Teddy: Je vertelde me dat veel van je collega's kanker hebben.

Percy: Ik heb zelfs geen enkele buur meer over die geen kanker heeft gekregen, en er is er nog maar één in leven. Ik ben de enige die het niet heeft gekregen. Het meest alarmerende feit is dat het in dorpen van 400 of 500 inwoners niet ongewoon is om kinderen te vinden - babies van minder dan 1 jaar oud - met kanker, doorgaans zelfs 4 of 5 in hetzelfde dorp.

Teddy: Maar laat ons terugkeren naar je proces...

Percy: Ze weten dat deze zaak aan mij en mijn vrouw al ongeveer $200.000 heeft gekost. We hebben al een hypotheek genomen op een deel van onze velden, ons huis enzovoort om onze advocaten te betalen. Monsanto wou mij aanpakken - ze zeiden dat ik arrogant en koppig was omdat ik niet wou doen wat zij wilden. Ze hebben nu opnieuw een proces tegen mij aangespannen voor $1.000.000 gerechtskosten - dus moest ik terug naar het gerechtshof, waar de rechter Monsanto $153.000 toekende. We zijn nu in beroep. Als het voor het Hooggerechtshof (Supreme Court) komt, zal het opnieuw $25.000 kosten.

Hoe kan de doorsnee mens dat allemaal betalen? Had ik geen hulp gekregen van sympathisanten wereldwijd, dan had ik niet verder kunnen gaan. Als ik de $25.000 bijeen krijg die ik nodig zal hebben om in beroep te mogen gaan, en de zaak gaat door, dan zullen de gerechtskosten voor het beroep waarschijnlijk nog eens $25.000 kosten. Dat weten ze, en ze denken waarschijnlijk dat ik zal opgeven. Maar dan zullen ze nog raar opkijken. Ik zal doorgaan, wat er ook gebeurt.

De laatste ontwikkelingen zijn dat onze zaak voor het Hooggerechtshof in Canada is gekomen op 20 januari 2004. Het proces gaat nu al over meer dan enkel patenbreuk en de rechten van landbouwers op hun zaden. Het gaat nu ook over het patenteren van genen met betrekking tot hogere levensvormen, van zaden tot planten tot dieren (de Harvard muis) tot uiteindelijk mensen. Momenteel wachten we op de beslissing die eind juni zou moeten vallen.

23 mijl is ongeveer 37 km, en niet 100...