arch/ive/ief (2000 - 2005)

Het was een indrukwekkend beeld. De politie had inderhaast de toegangswegen tot de Beurs afgezet. Wellicht waren ook zij overrompeld door de opkomst. Enkele duizenden Spanjaarden die in België leven waren naar de Beurs gekomen. Velen droegen kaarsen. Ze vielen elkaar in de armen, vroegen elkaar bezorgd of ze familie of vrienden telden onder de slachtoffers. Maar zelfs dat laaste gebeurde fluisterend want ondanks die grote menigte was het heel stil rond de Beurs.

Heel even werd de stilte doorbroken toen enkele mensen slogans begonnen roepen tegen de ETA, maar zij werden overstemd door mensen die hen toeriepen te zwijgen. Geapplaudiseerd werd er daarna wel. En even gingen ook alle handen in de lucht. Eén van de symbolen waarmee Spanjaarden hun afkeer van terrorisme kenbaar maken.

Helemaal bovenaan de trappen van de Beurs staken enkele mensen bordjes met slogans tegen de ETA in de lucht. Onder hen vooral europarlementariërs en sympathisanten van de Partido Popular van premier Aznar. Deze laatste blijft volhouden dat de ETA achter deze aanslagen zit, maar blijkbaar deelt niet iedere Spanjaard deze mening. Enkele mensen vertelden dat ze niet konden geloven dat de ETA hier achter zit.

Cristina, een Spaanse studente die af en toe meewerkt met Indymedia, zei het zo: "Ik geloof niet dat dit een aanslag van de ETA was. De Eta mag hier ook gewoon niet achterzitten. Dat zou verschrikkelijk zijn voor Spanje. Te weten dat Spaanse burgers naar zo'n middelen grijpen om hun doel te bereiken." Omstaanders stemden knikkend in.

Maar wie zit er dan wel achter? Niemand die het met grote zekerheid durft te zeggen. De onzekerheid overheerst. Al Qaeda misschien. Maar ook dat is een beangstigende gedachte, zo blijkt. Spanje heeft troepen in Irak hoewel de bevolking zelf voor meer dan 90% tegen de oorlog was. Is dit de prijs voor het lidmaatschap van de Coalition of the Willing van Bush?

Extreemrechts misschien, oppert een ander meisje. Maar anderen betwijfelen dat. "Spanje heeft totaal geen traditie van extreemrechtse aanslagen. Niet zoals Italië." De regering zal de piste van ETA wellicht nog tot zondag, de dag van de verkiezingen blijven verdedigen. "Iedere aanslag van de ETA, deed de afgelpen jaren de populariteit van Aznar stijgen." De partij van de premier die zelf niet meer opkomt zou dus wel eens munt kunnen slaan uit deze aanslagen. De meesten beweren wel dat ze zich bij hun keuze in het stemhokje niet zullen laten beïnvloeden door wat woensdagochtend gebeurd is. Hoedanook gaat Spanje een moeilijke en woelige periode tegemoet...

Een allereerste vraag bij een krimineel onderzoek is; "wie heeft hier belang bij?". Dat gelul over extreem rechts dat niet voldoende georganiseerd is zoals in Italië, waar komt dat nu weer vandaan? Hoe lang is het gelden dat de guardia civil een staatsgreep probeerde te plegen? Wie heeft er belang bij een verrechtsing van de maatschappij? En juist voor de verkiezingen is ook toeval zeker?