TRAINSTOPPING: Rechtbank verklaart zich onbevoegd

De vredesactivisten werden vervolgd op basis van art. 406 van het Strafwetboek: het kwaadwillig belemmeren van het verkeer op de openbare weg, spoor- en waterwegen. De rechtbank herkwalificeert de feiten naar een inbreuk op art. 123 Sw.: "Hij die door vijandelijke handelingen, door de Regering niet goedgekeurd, de Staat aan vijandelijkheden van een vreemde mogendheid blootstelt, wordt gestraft met hechtenis van vijf jaar tot tien jaar, en, indien daaruit vijandelijkheden zijn gevolgd, met hechtenis van tien jaar tot vijftien jaar." Dit is een politiek misdrijf dat voor een assissenjury behandeld moet worden. Deze uitspraak betreft louter de bevoegdheidskwestie en spreekt zich niet uit over schuld of onschuld. Een uitspraak hierover is weggelegd voor de jury.

Wat ook de juiste kwalificatie is, naar onze mening hebben de vredesactivisten geen misdrijf begaan. Integendeel, de wapentransporten, de Belgische bijdrage aan de oorlogsvoering, waren in strijd met het internationaal recht. De VS en Groot-Brittannië dreigden op unilaterale wijze Irak aan te vallen en hebben het daarna ook gedaan. Deze dreiging is volgens de Nürnberg-principes een misdaad tegen de vrede. De oorlog zelf is dat nog meer. Als de Belgische justitie niet optreedt tegen deze misdrijven zijn wij onder de Nürnberg-principes verplicht het zelf te doen. Door de oorlogstransporten op een geweldloze manier tegen te houden hebben de elf burgers getracht een misdaad te stoppen. Hun actie was een noodzakelijke stap daartoe en is daarom ook vanuit juridisch oogpunt gerechtvaardigd.

Warstopping: welk spoor kiest onze regering?

Met deze uitspraak ligt de bal weer bij de regering. Gaat zij haar verantwoordelijkheid nemen en de militaire akkoorden herzien of moeten burgers weer zelf het initiatief nemen om militaire transporten te stoppen?

De toenmalige Belgische regering was van mening dat ze de bilaterale militaire akkoorden met de VS moest uitvoeren, ook al droeg dit bij aan de illegale oorlogsvoering door de VS. Ze stelde wel dat de volgende regering deze akkoorden moest herzien. En nu, de 'volgende' regering is er. Wat gaat ze met deze akkoorden doen? In het regeerakkoord is de volgende beleidsoptie te vinden: "de herziening in functie van de gewijzigde internationale situatie van de akkoorden die tijdens de Koude Oorlog in NAVO-kader werden afgesloten." Al bij al een vrij ambigue zinnetje : betekent het dat het respect voor het internationaal recht in de akkoorden ingeschreven wordt of worden ze louter 'gemoderniseerd'? Uit een gesprek van het Forum voor Vredesactie met het ministerie van Defensie bleek dat - als het van defensie afhangt - het internationaal recht niet ter sprake komt bij het herziening van deze akkoorden.

Zal de regering haar verantwoordelijkheid opnemen en ervoor zorgen dat België niet meer betrokken wordt in illegale oorlogen via haar militaire akkoorden? Het valt nog te bezien. Dit vonnis maakt in elk geval duidelijk dat de Belgische regering hier met een probleem zit en dat ze beter haar verantwoordelijkheid neemt door het respect voor het VN-Handvest effectief in deze akkoorden in te laten schrijven.

arch/ive/ief (2000 - 2005)