arch/ive/ief (2000 - 2005)

Waarheen met de derde wereldbeweging ?
Colloquium zaterdag van 13.30 tot 17.30 in Antwerpen

Kristenen voor het Socialisme (KvS) verliest dan wel na 25 jaar keihard werk haar erkenning en werkingsgelden. Zo makkelijk legt ze er het bijltje niet bij neer. Vorig jaar in januari nam ze de oorlog in Irak onder de loep. Dit jaar bestudeerde de Noord-Zuid groep van KvS het nieuwe handvest van 11 11 11 en besloot er een colloquium aan te wijdden op zaterdag 14 februari in Antwerpen. Honderd stoelen gezet, allemaal bezet met bekende gezichten uit de ‘ngo-wereld van Vlaanderen. Mijnheer Van Grembergen, u beseft toch wel wat voor een grove vergissing u hier begaat?

Bogdan Van Doninck (RUG)wijst in zijn inleiding op een aantal gevaren van ontwikkelingswerk.
Het gevaar van de ‘begripsverwarring’: “Duurzame ontwikkeling” betekent misschien voor jou ‘milieu’,voor iemand anders is het ‘participatie van onderuit’. En wat is “globalisering”? Het ‘neoliberale marktdenken’ of de verbetering van communicatie tussen landen door de technologie? ‘Flexibilisering’, een positief begrip, of hebben we het over nepstatuten & afdankingen? Bogdan houdt een pleidooi voor “zindelijk denken.“
‘Ongelijkheid in de relaties tussen Noord en Zuid blijven een gevaar zolang het Noorden als contact opneemt met het Zuiden.’ Ook al is het met de beste bedoelingen! Bogdan trekt een parallel met de hoofddoekendiscussie vandaag bij ons en de globale ontwikkelingsproblematiek: gevaar voor monopolisering van het debat door een westerse bril bekeken. De ILO (international Labour Organisation) blijft, al is het op een vriendelijke manier,modellen aan het Zuiden opleggen! Deze houding staat lijnrecht tov zelfbeschikkingsrecht van Volkeren in het Zuiden.
‘Hoe belangrijk blijven wij onszelf vinden?’: Overheden (zoals ook IMF en Werldbank maken graag gebruik van de legitimiteit van NGO’s om in te grijpen. In hoeverre beïnvloedt dit de keuzevrijheid van Ngo’s? Vb: de bedrijfsgiftenbanken! Bogdan wijst op het gevaar van ‘sluipende of ‘openlijke’ verschuiving van doelstellingen, zodat het eigenbelang opnieuw primeert.

Marc Vandepitte, lid van de Noord-Zuidploeg, presenteert zijn nieuwe boek ‘de kloof en de uitweg’, zie bespreking hiervoor/na door Christophe Callewaert.
Bij het woord ‘Socialisme’ hoor je vaak smalend hoongelach opstijgen. De Noord-Zuidploeg ziet ‘socialisme’ nog steeds als enig mogelijk werkbaar alternatief naast kapitalisme. Bij de opbouw van een tegenmacht is ‘efficiëntie van belang: eenheid en organisatie, zowel electoralisme àls gewapende strijd. De Noord-Zuidbeweging van Kvs wil ook die gewapende strijd niet schrappen in de derde wereldbeweging.

Georges Spriet van vzw Vrede praat met Bart Bode van Broederlijk Delen, Jan Dereymaeker (ACW-Internationaal), Bert De Belder (Intal) en Rudy De Meyer(11 11 11) .
‘Wat zijn oorzaken van ‘de kloof’: moeten we breken met kapitalisme?
Bart Bode antwoordt: “Absoluut, het beleid is nu dienaar van het neoliberalisme. De Overheid loopt Multinationals achterna. Bart verwijst naar DHL bij ons. In Vlaanderen maken we meestal wel dezelfde analyses over de oorzaken van het problemen, maar we verschillen nogal in de aanpak van de problemen...
Rudy De Meyer relativeert de vraagstelling: We moeten niet meer herkauwen wat we al weten, alleen gaan mijn tenen krullen als Marc Vandepitte zegt: ‘ondanks het stijgende aantal NGO’s is de kloof tussen Noord en Zuid alleen maar groter geworden.’ zo moet je dat niet analyseren volgens Rudy.

Stelling 2: Hoe komen we naar een uitweg uit deze impasse?
Bert de Belder: ’Op het WSF In Mumbay was het verrassend hoeveel slogans tegen het kapitalisme schreeuwden. Er was ook meer dynamiek en volk op de betogingen dan op de conferenties.’ Bert verwijst naar een redactioneel in de Mo waarin hoofdredacteur Gie Goris zich nogal laatdunkend uitlaat over de ‘vele hamers en sikkels’ op de vlaggen. ‘Hamers en sikkels wijzen wel op boeren en arbeiders en zij zullen het uiteindelijk moeten doen hé’ Als enigen had Intal ook een workshop over Cuba in Mumbay met succes! Mensen wezen op de enorme vooruitgang dat Cuba heeft op de rest van het Zuiden. ‘In de ondoordringbare Sierra Maestra op Cuba bouwen ze momenteel scholen, waar zonnepanelen worden op aangebracht en alle kinderen zullen kunnen werken op computer.’ ‘Thomas van Aquino zei in de 14de eeuw reeds “Geweld gebruiken om uit onderdrukking te komen als alle voorwaarden vervuld zijn, màg! Dus, met de zegen van de Katholieke Kerk ‘Vooruit met de gewapende bevrijdingsstrijd’ Alsof dit nog niet genoeg is, springt Bart Bode Bert De Belder bij met een uitspraak van Romero: ‘Als alle andere middelen uitgeput zijn, is geweld gerechtvaardigd’ daarna moet Bode wel inbinden: Broederlijk Delen kan dit geweld niet financieren...
Jan Dereymaeker: We moeten dringend werk maken om de Internationale vakbond ook in het Zuiden beter uit te bouwen en deze partners even au serieux te nemen als die in het Noorden!
Sociale fora zijn ook niet vrij van egotripperij, ze helpen wel om tussenschotten tussen verschillende sociale bewegingen weg te halen. De luxe van de zuiverheid permitteren we ons niet, relativeert Rudy. Doorheen het hele debat ervaar ik Rudy De Meyer als iemand die over zijn sector nuchtere zelfkritieken maakt.

Stelling 3: Zijn NGO’s allemaal dezelfde ?
Een brede waaier gaande van NGO’s als onderaannemers van Wereldbank tot de NGO die volksbewegingen rechtstreeks ondersteunt. Broederlijk Delen sluit zich in ieder geval bij deze laatste aan, haast Bode zich te zeggen. ‘Broederlijk Delen werkt veel structureler dan 15-20jaar geleden. In onze laatste campagne klaagden we de ALCA aan in Zuid-Amerika (vrijhandelszone)
Bert de belder: ‘NGO’s zijn uiteindelijk slechts NGO’s...Intal is geen bevrijdingsbeweging. En je moet je steeds afvragen of je systeembevestigend dan wel bevrijdend aan het werken bent. Als NGO moet je kant kiezen, kleur bekennen, je scharen aan de zijde van de onderdrukten. Banden met Bedrijven, Banken zijn te bannen. Het Rode kruis, doet dit nu bvb met de Fortis bank, terwijl we ze soms ook ‘de Mortis Bank’ noemen, als we verwijzen naar haar banden met de wapenindustrie’
De visietekst van 11 11 11 vindt het panel globaalgenomen te veel vanuit het Noorden bekeken en geanalyseerd. ‘

Enkele bedenkingen na het debat en na de pauze uit de zaal,
‘Laten we onze ‘natuurlijke bondgenoten’ niet overschatten, er is nog veel werk bij de ‘zogezegd overtuigden’,
Vergeten we geen nieuw potentieel ‘bondgenoten’ die ergens hangen tussen Noord en Zuid: Ecuador wordt levend gehouden door Ecuadorianen in het buitenland die geld opsturen naar hun thuisland?

Na het debat blijf ik in elk geval wat op mijn honger zitten, ik weet niet goed hoe de zaal er zich bij heeft gevoeld, het was erg stil gedurende het debat. Mijn verwachtingen waren hoger gespannen, ik wou meer tegenstellingen horen, meer polemiek. Lag het aan de algemene, open vragen? Zodat niemand echt kleur moest bekennen en gewenste antwoorden kon formuleren? In een pleidooi voor ‘zindelijk denken’, pleit ik ook voor ‘zindelijke stellingen’, om zindelijke discussies te voeren.
Mine