arch/ive/ief (2000 - 2005)

Donderdagavond, moe maar voldaan beginnen we opnieuw aan onze wekelijkse brief richting België. Voldaan, want de week is althans voor ons redelijk vruchtbaar geweest: de nodige kazen zijn bereid en geanalyseerd, alle schimmels produceerden netjes hun lipases, alvast 1 van onze fietsen kan zonder al te veel bezwaren weer berijdbaar genoemd worden. Wij hebben van de week dus het nodige werk verricht, onze mede-eilandbewoners hebben daarentegen nog minder poten uitgestoken dan we van hen intussen gewend zijn. De reden? Begin februari krijgen de lagere-schoolkinderen in Cuba een weekje vrijaf. De leerkrachten wordt geen rust gegund: van hen wordt verwacht dat ze van de vakantie gebruik maken om zich bij te scholen. Werken aan de vervolmaking van het onderwijssysteem, een nobel streven voorwaar. Maar wat doe je ondertussen met die losbandige jeugd die je moeilijk vijf dagen lang zonder enig toezicht de straat op kan sturen? Wel, je neemt ze mee naar je werk natuurlijk! We kunnen jullie verzekeren: de produktiviteit lag deze week nog een stuk lager dan door de band. In het laboratorium waar van Gwen verwacht wordt dat hij zijn experimenten tot een goed einde brengt, liepen een week lang twee pioneros nutteloos te wezen. Wat doe je als achtjarige in een laboratorium om de tijd te doden? Proefbuisbreken, erlenmeyerwerpen, pipet zoekmaken en Super Mario Bros op de schaarse computers spelen. Reken op zulke momenten niet al te veel op steun van je Cubaanse collega's: die hebben het veel te druk met elkaars nageslacht de hemel in te prijzen. Cubanen zijn adepten van de vrije opvoeding: wat hier allemaal van kinderen getolereerd wordt, grenst aan het onwaarschijnlijke.

Veel nieuws viel er deze dagen verder niet te rapen in Cuba. De gesprekken op straat in Habana werden van de week niet beheerst door een foto van Fidel (met al dan niet vermeend Hitlersnorretje), wel door 2 tropische fait divers. In het oosten van het land werd een jongen bij het pootjebaden in het been gehapt door een 3 meter lange blauwe haai (tot voor kort kenden wij enkel de blauwe vinvis, een mens leert elke dag bij).Normaal komen die beesten hier niet voor, zeker niet met die afmetingen. De jongen worstelde met de haai tot er hulp kwam opdagen, naar het schijnt wist men hem slechts met de nodige moeite te bevrijden. Het andere nieuwtje betreft zowaar een botsing tussen een camello (een typisch Cubaanse bus met 2 bulten) en een trein. Zo een botsing mag dan wel verbazing wekken (beide voertuigen verplaatsen zich aan een gemiddelde snelheid van 30km/uur), ongewoon is het niet: we mochten zelf al eens het resultaat van zo'n treffen aanschouwen. Drie doden, bleek dat de treinwachter die het seinhuisje moest bemannen een wel erg uitgebreide lunchpauze aan het nemen was. Zulke dingen gebeuren nu eenmaal. Vooral in de tropen. Benieuwd of deze berichten over een maand of zo ook 'De Morgen' halen.

'Hoe zit het nog met kameraad Fidel?', horen we daar iemand vragen. Goed, zo blijkt: op de slotmeeting van de top tegen de ALCA (de vrijhandelszone die de VS ondanks steeds meer tegenkanting aan het gehele Amerikaanse continent - met uitzondering van Cuba - willen opleggen) pakte hij nog eens uit met een stevige 5 en een half uur durende toespraak. De Comandante lijkt dus nog steeds gezond en wel, het geknarsetand uit Miami is tot aan deze kant van de Straat van Florida te horen. Overijverige Fidel-watchers uit de zelfverklaarde hoofdstad van Latijns-Amerika slagen er steeds weer in de Jefe stervende of dood te verklaren telkens hij 2 dagen niet in het openbaar verschijnt. De champagne mag alweer nog even opgeborgen worden. 'El Caballo' verwees in zijn toespraak trouwens ondermeer naar zijn eigen dood. Recente uitlatingen van Bush laten uitschijnen dat Fidel het eind van zijn ambtstermijn niet zal halen. Het eind van de ambtstermijn van de heer Bush, welteverstaan. In Miami kan men hun enthousiasme nauwelijks de baas. Beter laat dan nooit, moet men daar denken: Bush heeft zoals zovele presidentskandidaten voor hem tijdens zijn campagne beloofd een oplossing te vinden voor de Cuba-problematiek. Belofte maakt schuld, bovendien komt het eind van de rit in zicht: reden genoeg voor een verscherpte waakzaamheid hier ten lande.

Naast het concretiseren van de plannen om Fidel een kopje kleiner te maken, blijft ook de mogelijkheid van een invasie een te overwegen optie. In Amerikaanse regeringskringen heeft men het steeds opnieuw over de destabiliserende invloed van Cuba en Venezuela op Zuid-Amerika. Irak had een destabiliserende invloed op het Midden-Oosten, men weet hier al langer waar men zich aan te verwachten heeft. Over Irak gesproken: de beelden van de gevangen genomen Iraakse president leidden in Cuba tot nogal wat speculatie op straat: wat zou Fidel doen bij een VS-invasie? De Comandante vond het blijkbaar nodig de twijfelaars van repliek te dienen. Hij sloot zijn speech af met een variant op het aloude 'Patria o Muerte'. 'Ze mogen gerust zijn,', zo zei hij,' wanneer ze het land binnenvallen, dan sterf ik vechtende.' In het Spaans klinkt dat natuurlijk beter.

Om af te sluiten komen we nog even terug op het internetverhaal van enkele weken geleden. Blijkbaar is men hier de laster van Amnesty International en aanverwanten over de Cubaanse beperkingen op het gebruik van internet meer dan beu, vandaar dat men besloot een twee uur durende televisie-uitzending en een extra krantje (de eerste 'Tabloide Especial' van het jaar) aan het onderwerp te wijden. Zo kwamen we ondermeer te weten dat Cuba slechts sinds 1996 toegang heeft tot het internet. In dat jaar werd de Amerikaanse blokkade op het net opgeheven: in Washington ging men er van uit dat het internet omgevormd kon worden tot een wapen tegen de Cubaanse Revolutie. Niet dat de toegang helemaal vrij werd: Cuba krijgt nog steeds geen aansluiting tot internationale glasvezelkabels. De Cubaanse internetaansluiting wordt verzekerd via een satellietverbinding, een dure grap voorwaar. Men legde ook uit dat het Cubaanse telefoonnetwerk nog helemaal niet voorzien is op elektronisch verkeer. Rekening houdend met deze beperkingen heeft de Cubaanse regering gekozen voor een gestructureerde groei van het internetgebruik, waarbij sociaal belangrijke sectoren het eerst aan bod komen.

Persoonlijke toegang tot internet kost de gemeenschap handenvol geld, vandaar dat deze gebruikers de rekening in dollars gepresenteerd krijgen. Zwartgebruikers worden bestraft, een situatie die niet uniek is in de wereld. Het is trouwens redelijk hypocriet te beweren dat enkel in landen als Cuba en China de toegang tot het internet beperkt is: slechts 10% van de wereldbevolking beschikt over de mogelijkheid zich op het net te begeven. 93,4% van de bevolking van Latijns-Amerika en de Caraïben blijft verstoken van alle toepassingen van het internet. Die 93,4% omvat mensen die niet kunnen lezen noch schrijven, mensen die niet op het elektriciteitsnet aangesloten zijn, mensen die niet eens dromen van internet omdat ze zelfs niet over voldoende voedsel, drinkbaar water of medicijnen beschikken. De Cubanen zijn er in geslaagd tenminste al die problemen het land uit te werken. Je zou applaus op alle banken verwachten, maar ja, een beetje objectieve eerlijkheid is voor sommige organisaties blijkbaar van het goede teveel.