arch/ive/ief (2000 - 2005)

Aan de trappen van het justitiepaleis ontvouwden een vijftiental sympathisanten van het Forum voor Vredesactie een spandoek met daarom "WAPENS, wie maakt ze, wie koopt ze, OPENBAARHEID NU".

Het Forum voor Vredesactie dagvaardde minister Michel in juni 2003 omdat het Forum voor Vredesactie geen afschrift kreeg van de exportvergunningen na de geijkte procedure van openbaarheid van bestuur helemaal doorlopen te hebben.

In een parlementaire democratie moeten burgers en parlementairen kunnen weten wat de overheid in hun naam vergund. Dat is logisch, anders is er geen controle mogelijk.

De vergunningen voor wapenexport zijn geheim. Met de gegevens die in het jaarlijkse rapport over de in- en uitvoer van wapens staan kunnen noch het parlement, noch de vredesbeweging een controle uitoefenen op het wapenexportbeleid van de regering. De wapenuitvoer is gehuld in een waas van geheimzinnigheid.

Als deze juridische actie lukt is ze van onschatbare waarde, omdat het Forum voor Vredesactie dan voor het eerst zwart op wit een overzicht kan geven van welke Belgische wapens naar welke conflictgebieden en dictaturen gingen in de afgelopen 10 jaar. Er kan bestudeerd worden of het uitvoerbeleid van België gevolgen heeft voor het onstaan en in stand houden van conflicten, en hoe de wapenexporten interfereren met het ontwikkelingsbeleid. Ook voor andere organisaties, we denken dan vooral aan de Noord-Zuidorganisaties, zal de openbaarmaking meer dan nuttig zijn. Heel veel wapenuitvoer gaat naar ontwikkelingslanden. Om deze uitvoer te kunnen duiden en indien nodig te bekritiseren is deze openbaarheid broodnodig.

De uitspraak vindt plaats over twee weken.

De dagvaarding gebeurt in het kader van de wet betreffende de openbaarheid van bestuur. Eind 2002 deed het Forum voor Vredesactie een verzoek tot openbaarheid van alle afschriften tussen 1991 en 2002. De gevraagde stukken werden in het voorjaar van 2003 door toenmalig Minister Neyts (Minister toegevoegd aan de Minister van Buitenlandse Zaken, belast met landbouw) geweigerd. Minister Michel antwoordde in het geheel niet op onze vraag tot openbaarheid.

Het Forum voor Vredesactie vroeg vervolgens in het voorjaar van 2003 een advies aan de Commissie voor de toegang tot Bestuursdocumenten (CTB). De CTB is van mening dat de motivering van Min.Neyts niet afdoende is om uitzonderingen op de wet van de openbaarheid te rechtvaardigen. Minister Neyts reageerde op dit standpunt van het CTB door een bijkomende motivering te geven. Een motivering die echter volgens het Forum voor Vredesactie nog steeds vaag is en zeker niet afdoende.
(De dagvaarding vindt u op onze website http://www.vredesactie.be/view.php?lang=nl&artikel=209)

Een soortgelijke procedure in Nederland leidde nog voor het proces startte tot het gedetailleerd openbaar maken van elke individuele vergunning, met daarin zeer gedetaileerde informatie over de goederenomschrijving, de goederencategorie en de waarde van de licentie. Enkel de naam van het bedrijf werd onzichtbaar gemaakt. U vindt een voorbeeld van één bladzijde van deze jaarlijkse Nederlandse lijst op onze website: http://www.vredesactie.be/pdf/Nederlandse_lijst.PDF