arch/ive/ief (2000 - 2005)

Gent - Drie kwart van de leerlingen in het secundair onderwijs wil meer informatie over het thema holebiseksualiteit op school. Dat is één van de conclusies uit de scholierenenquête 2003 die door de Holebifabriek vzw en de Universiteit Antwerpen bij 41.413 studenten uit de tweede en derde graad van het secundaire onderwijs werd afgenomen. Wel Jong Niet Hetero, de grootste holebi-jongerenorganisatie uit ons land hoopt dat deze resultaten het onderwijsveld zal aanzetten om hun aanbod opnieuw te bekijken en het klimaat op school positiever te maken.
  
Slechts een vijfde van de leerlingen geeft te kennen dat hun leerkrachten over het thema praten als iets positief en/of evenwaardig aan heteroseksualiteit. Slechts een vierde vindt dat er op school voldoende informatie wordt gegeven.
  
Het klimaat op school is onvoldoende positief
Uit de enquête blijkt ook dat leerlingen alles behalve zeker zijn van een positieve reactie in hun school, als ze ervoor zouden uitkomen lesbisch, bi of homo te zijn. Drie kwart van de leerlingen vreest vooral negatieve reacties van medeleerlingen, 40 procent denkt ook dat sommige leerkrachten erg negatief zouden reageren. Daaruit blijft dat jongeren het huidige schoolklimaat dus eerder als negatief ervaren.
  
Uit het onderzoek blijkt tegelijkertijd dat leerlingen die in hun omgeving holebis kennen, veel positiever staan tegenover holebis. Ze nemen meer afstand van de stereotypen en staan meer open voor gelijke rechten voor holebis.
  
Op die manier is er een vicieuze cirkel merkbaar. Jongeren die holebis kennen, aanvaarden holebis veel beter. Maar doordat het schoolklimaat vaak te negatief is, durven holebis zich er niet outen, en leren medeleerlingen dus geen holebis kennen, waardoor ze negatiever staan tegenover holebis.
  
Aanbevelingen Wel Jong Niet Hetero
Leerlingen denken dat 40 procent van de leerkrachten negatief zou reageren op holebis in de school. Wellicht is dat niet zo, maar leerlingen percipiëren het wel zo, zegt Sven Pichal, woordvoerder van Wel Jong Niet Hetero. Scholen moeten daarom het klimaat op school verbeteren, zodat de leerlingen er kunnen uitkomen voor hun identiteit of geaardheid.
  
Wel Jong Niet Hetero hoopt ook dat scholen het educatieve materiaal dat ze aangereikt krijgen, blijven gebruiken. Zo is er de educatieve video Sam en Lisa die het echte verhaal vertelt van de homojongen Sam en het lesbische meisje Lisa. Maar nu is er ook de nieuwe bundel Op weg naar een holebi-vriendelijke school, waarin enkele lessen zijn opgenomen op basis van de resultaten van de enquête. Wel Jong Niet Hetero vindt het wel jammer dat minister Vanderpoorten die bundel enkel naar de 183 deelnemende scholen stuurt, en niet elke school voorziet van de map.

In de nieuwe map die aan de deelnemende scholen worden gegeven, staan ook praktische tips om een holebivriendelijke school te creëren. Wel Jong Niet Hetero wil deze tips graag onderschrijven. Zo is één van de tips is dat de school haar leerlingen, leerlingen en hun ouders duidelijk maakt dat ze een holebivriendelijke school is. Dat kan bijvoorbeeld in het schoolreglement worden opgenomen, zoals dat ook gaat met scholen die duidelijk maken dat racisme bij hen niet op hun plaats is.

Andere opmerkelijke resultaten en weetjes

·         86 procent van de respondenten is gewonnen voor het homohuwelijk. (Toen de enquête vorig jaar in februari werd afgenomen, was het homohuwelijk in België nog niet in voege getreden). Wel is maar 40 à 50 procent gewonnen voor adoptie door holebis.

·         De echt negatieve stereotypen worden door de respondenten grotendeels afgewezen. Zo is slechts 7 procent van de respondenten het eens met de stelling dat lesbiennes mannenhaatsters zijn en slechts 6 procent van de leerlingen denken dat homos vaak pedofiel zijn. Wel is nog bijna een kwart van de leerlingen het eens met de stelling dat homos altijd opzichtig gekleed zijn.

·         Van de belangrijkste taalgroepen (Italiaans, Spaans, Turks, Marokkaans en Berbers) zijn er telkens ongeveer 2% of om en bij de 800 leerlingen inde steekproef. Jongeren met de thuistaal Turks, Marokkaans en Berbers staan opvallend negatiever ten opzichte van holebis. Wel Jong Niet Hetero hoopt dat scholen, vooral scholen met een grotere concentratie aan allochtone jongeren toch het onderwerp aan bod wil brengen. Op zijn minst voor de allochtone holebis in die scholen. Wel Jong Niet Hetero hoopt ook dat er meer onderzoek komt naar de houding van allochtone jongeren tegenover holebis en dat er ook gerichte sensibiliseringscampagnes komen.

·         Vaak wordt er vanuit gegaan dat leerlingen binnen het vrije onderwijs (grotendeels katholiek onderwijs) conservatiever zijn inzake holebiseksualiteit. Uit de resultaten van deze enquête blijkt dat het onderwijsnet er niet toe doet.

·        Nog dit en volgend schooljaar organiseert de vzw De Holebifabriek in samenwerking met deskundigen een nascholing rond belangrijke aspecten om holebiseksualiteit bespreekbaar te maken op school. Vorming van leerkrachten (en andere onderwijsactoren) blijkt immers een belangrijke aanbeveling van de onderzoeker en de Inspecteurs Secundair onderwijs.