Weg met
de schulden, weg met het slechte imago, weg de werknemers … La
nouvelle entreprise publique est arrivée. Jong, dynamisch,
hip, modern, sexy,… en vooral klein, privé en met weinig en
hyper-flexibel personeel. En het wordt gratis. Want dat horen de
mensen graag. ACV-Transcom heeft een paar bedenkingen.
ACV-Transcom,
actief in onder meer de overheidsbedrijven, vindt het hoogtijd om
haar steentje bij te dragen tot het publieke debat. Als organisatie
die de belangen behartigt van tienduizenden personeelsleden van de
NMBS, De Post, Belgacom, Biac, Belgocontrol denkt ze dat haar mening
ook telt. Onze reactie is er één van de organisatie,
niet van één individu dat persoonlijk een paar
interessante ideetjes heeft.
Sociaal
overleg niet sexy?
De
toekomst van de overheidsbedrijven gaat iedereen aan. Niet enkel zij
die toegang hebben tot internet, niet enkel zij die de eer hebben
nieuwjaarsbrieven te ontvangen. De werknemers hebben het recht te
weten waar het met hun onderneming naartoe gaat. Sociaal overleg is
ook gratis, doch blijkbaar niet “sexy” genoeg. Wij vragen dat het
Comité Overheidsbedrijven, waar het overleg tussen werkgevers
en werknemers over overkoepelende dossiers plaatsvindt, dringend
wordt samengeroepen.
Waar
zijn die 200.000 nieuwe jobs?
Werknemers
moeten geïnformeerd en geconsulteerd worden. Want het gaat over
hun toekomst. Duizenden mensen zetten zich al vele jaren hard in om
hun bedrijf te laten draaien. Zij hebben ervaring en expertise
opgedaan, die men niet zomaar kan verloren laten gaan onder het motto
“ander en beter”. Want met de plannen die de politiek zegt te
hebben, zijn die 200.000 nieuwe jobs elke dag minder reëel. Of
telt men gemakkelijkheidshalve de duizenden arbeidsplaatsen die bij
de overheidsbedrijven zouden moeten sneuvelen niet mee? Blijkbaar is
de situatie van de RMT de na te streven doelstelling, waarbij men de
sociale problemen die tot op heden bestaan, al te gemakkelijk
vergeet. Of is de gang van zaken bij Belgacom het goede voorbeeld?
Lessen
trekken uit Vicindo, Artis Historia en Co
Filialiseren
is geen goede zaak, dat heeft het verleden genoeg aangetoond. De
ervaringen die men bij de Post heeft opgedaan met Vicindo
bijvoorbeeld, toonden toch aan dat filialiseren veel geld kost maar
dikwijls niets opbrengt, wel integendeel. Ook de zaak van Artis
Historia toonde dit aan. Initiatieven ter ondersteuning van
privé-ondernemingen zijn volgens ons niet de essentie van een
overheidsbedrijf. Het getuigt van veel meer moed om concurrentiele
activiteiten als overheidsbedrijf zelf te blijven aanbieden. Dat is
niet alleen financieel belangrijk, maar ook principieel van het
grootste belang als men het ernstig meent met de overheidsbedrijven.
Privatiseren om te privatiseren en zich hiervoor verschuilen onder de
paraplu van de Europese liberalisering is de mensen voor de gek
houden. Ja, Europa legt bepaalde voorwaarden van openstelling van
activiteiten op. Neen, Europa zegt niet dat daarom de
overheidsbedrijven geen plaats meer zouden mogen hebben op de markt.
Neen, privatiseren is geen must. Neen, privatiseren is niet “modern”
of “vernieuwend”, laat staan moedig. De overheidsbedrijven de
mogelijkheid geven om zich volledig te ontplooien opdat ze de
concurrentie aankunnen, en dat met de know how die ze in huis hebben,
dat is een uitdaging.
De
autonomie van de autonome overheidsbedrijven is ver te zoeken.
Waar
men in 1991 de overheidsbedrijven de juridische basis heeft gegeven
voor autonomie in hun beheer, neemt de politiek steeds meer van die
vrijheid terug af. Zolang men deze ondernemingen niet toelaat hun
verantwoordelijkheid daadwerkelijk op te nemen en vindt dat er
“primaat van de politiek” moet heersen, zolang kan er niks
fundamenteels veranderen. En evolueren is nochtans dringend nodig,
daar is iedereen van overtuigd.
Gratis
treintje komt zo
Ook
ACV-Transcom is voor gratis openbaar vervoer, en wordt daarin
gesteund door het gehele ACV. Een van de besluiten van het
ACV-Congres van oktober 2002 was immers dat het ACV pleit voor
“kosteloos, toegankelijk en aangepast openbaar vervoer voor
woon-werkverkeer, lage inkomensgezinnen en werkzoekenden”. De
overheid zal daar financieel haar verantwoordelijk moeten in opnemen.
Ook m.b.t. de financiering van investeringen in infrastructuur. Want
meer mensen vervoeren, dat doe je niet zomaar. Het beheerscontract is
het uitgelezen instrument om dit te doen. En het dossier zal in het
interprofessionele overleg met de werkgevers grondig moeten worden
aangepakt.
ACV-Transcom
gelooft niet in sprookjes!
Conclusie:
er is veel werk aan de winkel in de overheidsbedrijven. Laat er ons
samen aan beginnen. Zonder polemiek. Zonder mediacircus. Zonder leeg
populisme. Met alle gegevens op tafel. Met alle betrokkenen rond die
tafel. Met daadwerkelijke engagementen. Met effectieve centen. Want
sprookjes bestaan niet. Gratis openbaar vervoer ook niet. Iemand zal
zijn portefeuille op tafel moeten leggen.