arch/ive/ief (2000 - 2005)

Nieuwjaarsbrief ACV-Transcom: “Overleg is ook gratis!”
by ACV-Transcom Friday, Jan. 16, 2004 at 12:32 PM

Nieuwjaarsbrieven staan klassiek vol lege voornemens en beloften. En men verwacht een centje of een presentje. Vande Lanotte belooft dat alles beter wordt bij de overheidsbedrijven.

Weg met de schulden, weg met het slechte imago, weg de werknemers … La nouvelle entreprise publique est arrivée. Jong, dynamisch, hip, modern, sexy,… en vooral klein, privé en met weinig en hyper-flexibel personeel. En het wordt gratis. Want dat horen de mensen graag. ACV-Transcom heeft een paar bedenkingen.

ACV-Transcom, actief in onder meer de overheidsbedrijven, vindt het hoogtijd om haar steentje bij te dragen tot het publieke debat. Als organisatie die de belangen behartigt van tienduizenden personeelsleden van de NMBS, De Post, Belgacom, Biac, Belgocontrol denkt ze dat haar mening ook telt. Onze reactie is er één van de organisatie, niet van één individu dat persoonlijk een paar interessante ideetjes heeft.

Sociaal overleg niet sexy?
De toekomst van de overheidsbedrijven gaat iedereen aan. Niet enkel zij die toegang hebben tot internet, niet enkel zij die de eer hebben nieuwjaarsbrieven te ontvangen. De werknemers hebben het recht te weten waar het met hun onderneming naartoe gaat. Sociaal overleg is ook gratis, doch blijkbaar niet “sexy” genoeg. Wij vragen dat het Comité Overheidsbedrijven, waar het overleg tussen werkgevers en werknemers over overkoepelende dossiers plaatsvindt, dringend wordt samengeroepen.

Waar zijn die 200.000 nieuwe jobs?
Werknemers moeten geïnformeerd en geconsulteerd worden. Want het gaat over hun toekomst. Duizenden mensen zetten zich al vele jaren hard in om hun bedrijf te laten draaien. Zij hebben ervaring en expertise opgedaan, die men niet zomaar kan verloren laten gaan onder het motto “ander en beter”. Want met de plannen die de politiek zegt te hebben, zijn die 200.000 nieuwe jobs elke dag minder reëel. Of telt men gemakkelijkheidshalve de duizenden arbeidsplaatsen die bij de overheidsbedrijven zouden moeten sneuvelen niet mee? Blijkbaar is de situatie van de RMT de na te streven doelstelling, waarbij men de sociale problemen die tot op heden bestaan, al te gemakkelijk vergeet. Of is de gang van zaken bij Belgacom het goede voorbeeld?

Lessen trekken uit Vicindo, Artis Historia en Co
Filialiseren is geen goede zaak, dat heeft het verleden genoeg aangetoond. De ervaringen die men bij de Post heeft opgedaan met Vicindo bijvoorbeeld, toonden toch aan dat filialiseren veel geld kost maar dikwijls niets opbrengt, wel integendeel. Ook de zaak van Artis Historia toonde dit aan. Initiatieven ter ondersteuning van privé-ondernemingen zijn volgens ons niet de essentie van een overheidsbedrijf. Het getuigt van veel meer moed om concurrentiele activiteiten als overheidsbedrijf zelf te blijven aanbieden. Dat is niet alleen financieel belangrijk, maar ook principieel van het grootste belang als men het ernstig meent met de overheidsbedrijven. Privatiseren om te privatiseren en zich hiervoor verschuilen onder de paraplu van de Europese liberalisering is de mensen voor de gek houden. Ja, Europa legt bepaalde voorwaarden van openstelling van activiteiten op. Neen, Europa zegt niet dat daarom de overheidsbedrijven geen plaats meer zouden mogen hebben op de markt. Neen, privatiseren is geen must. Neen, privatiseren is niet “modern” of “vernieuwend”, laat staan moedig. De overheidsbedrijven de mogelijkheid geven om zich volledig te ontplooien opdat ze de concurrentie aankunnen, en dat met de know how die ze in huis hebben, dat is een uitdaging.

De autonomie van de autonome overheidsbedrijven is ver te zoeken.
Waar men in 1991 de overheidsbedrijven de juridische basis heeft gegeven voor autonomie in hun beheer, neemt de politiek steeds meer van die vrijheid terug af. Zolang men deze ondernemingen niet toelaat hun verantwoordelijkheid daadwerkelijk op te nemen en vindt dat er “primaat van de politiek” moet heersen, zolang kan er niks fundamenteels veranderen. En evolueren is nochtans dringend nodig, daar is iedereen van overtuigd.


Gratis treintje komt zo

Ook ACV-Transcom is voor gratis openbaar vervoer, en wordt daarin gesteund door het gehele ACV. Een van de besluiten van het ACV-Congres van oktober 2002 was immers dat het ACV pleit voor “kosteloos, toegankelijk en aangepast openbaar vervoer voor woon-werkverkeer, lage inkomensgezinnen en werkzoekenden”. De overheid zal daar financieel haar verantwoordelijk moeten in opnemen. Ook m.b.t. de financiering van investeringen in infrastructuur. Want meer mensen vervoeren, dat doe je niet zomaar. Het beheerscontract is het uitgelezen instrument om dit te doen. En het dossier zal in het interprofessionele overleg met de werkgevers grondig moeten worden aangepakt.

ACV-Transcom gelooft niet in sprookjes!
Conclusie: er is veel werk aan de winkel in de overheidsbedrijven. Laat er ons samen aan beginnen. Zonder polemiek. Zonder mediacircus. Zonder leeg populisme. Met alle gegevens op tafel. Met alle betrokkenen rond die tafel. Met daadwerkelijke engagementen. Met effectieve centen. Want sprookjes bestaan niet. Gratis openbaar vervoer ook niet. Iemand zal zijn portefeuille op tafel moeten leggen.