De getrukeerde foto van Fidel by Gwen Falony Friday, Jan. 09, 2004 at 9:01 AM |
Laat ons onze eerste mail van
dit jaar niet beginnen zonder iedereen
een fantastisch 2004 toe te wensen. Rijkelijk laat, we beseffen het,
maar het toeval wil dat de voorbije feestdagen dit jaar allebei op een
woensdag vielen, de donderdagen erop (wanneer we normaal gezien onze
mails hadden moeten schrijven) hebben we in bed doorgebracht met schele
koppijn en een chronisch gebrek aan inspiratie en aspirine. Niets beter
om een nieuw jaar in te zetten (of de geboorte van de Messias te
gedenken) dan een stevige kater. We hopen dat jullie ook uitbundig
gevierd hebben en gespaard gebleven zijn van het griepvirus dat jullie
contreien blijkbaar teisterde. De feestmaand zit er dus op, tijd voor
matigheid en soberheid. Kerst en nieuwjaar zijn op heel wat plaatsen in
de wereld enkel een excuus voor ongebreideld consumisme.
Jullie hadden het misschien anders verwacht, maar in Cuba is dat niet
anders. De Cubanen mogen dan wel steen en been klagen over hun
belabberde persoonlijke economische situatie, de realiteit is net iets
rooskleuriger. De dollarwinkels zijn gewoon geplunderd, alles is de deur
uit. Zelfs een week na de feesten vind je nog heel wat lege rekken in
Habana. Sommige winkeluitbaters proberen de leegte te camoufleren met
lange enkele rijen van hetzelfde produkt, wat er soms wel grappig
uitziet. Economische crisis, zou een buitenstaander durven denken. Wij
weten beter: ongeremde koopwoede.
1 januari wordt in Cuba misschien net iets uitgebreider gevierd dan
elders ter wereld. Het is voor de Cubanen dan ook een dubbele feestdag:
op 1 januari 1959 vluchtte Batista het land uit en triomfeerde de
Revolutie. 1959, dat is precies 45 jaar geleden, en om die en geen
andere reden werd 2004 hier dan ook 'Año del 45 Aniversario del
Triunfo
de la Revolución' gedoopt. Mag vreemd in de oren klinken, maar
het is
hier de gewoonte elk jaar een naam te schenken. Op 1 januari werden
grootse volksfeesten gehouden in het hele land. Groepen waar je de
avond voordien meer dan 100$ voor moest neertellen om ze aan het werk
te zien, traden gratis en voor niets op voor hun thuispubliek. Zo kon
je bijvoorbeeld 'Los Van Van' (een absolute salsa-topper) aan het werk
zien op de 'Tribuna Antiimperialista José Martí' het
plein voor de
Amerikaanse ambassade. Natuurlijk werd er ook gespeecht, Fidel liet
zich nog eens helemaal gaan op 3 januari in het 'Teatro Karl Marx'. Hij
had het ondermeer over de fascisme, oorlog, milieuproblemen,
overbevolking en neoliberalisme. Uit de huidige stand van de wereld
concludeerde hij dat we de loop van de gebeurtenissen dringend moeten
veranderen, anders komt het overleven van de mensheid in gevaar.
Verder feliciteerde hij iedereen die vecht voor een betere wereld, in
het bijzonder de 15.000 Cubaanse dokters die momenteel
internationalistische missies vervullen in meer dan 64 landen (let op
de uitspraak 'meer dan 64 landen': eigenlijk zegt hij dat het van 64
landen geweten mag zijn, maar dat er nog ander landen zijn waar
Cubaanse dokters actief zijn zonder medeweten van hun regering of van de
VS). 15.000 dokters, we wisten wel dat het er veel waren, maar we
kijken er toch nog altijd van op. De festiviteiten voor de 45ste
verjaardag van de revolutie zijn overigens nog steeds aan de gang. Op
het moment dat Batista de benen nam, vocht Fidel in de omgeving van
Santiago. De daaropvolgende dagen spoedde hij zich naar Habana, dat
inmiddels reeds bevrijd was door Che en Camilo. Nu ja, spoedde, hij
hield in alle grote steden wel halt om het volk toe te spreken. Die
intochten worden nu herdacht met karavanen van kinderen en plaatselijke
oud-strijders. Vanavond (8 januari) is het overigens de beurt aan
Habana.
In het buurland Haïti wordt er deze dagen naar het schijnt ook
gevierd:
men gedenkt daar de 200ste verjaardag van hun onafhankelijkheid. We
hoorden op de Vlaamse Wereldomroep overigens een opmerkelijk feit over
dat land: blijkbaar wordt er in de hoofdstad Port-au-Prince gemiddeld
elke morgen een lijk gevonden dat een gewelddadige dood gestorven is.
Het is iets om aan te denken wanneer men het weer eens heeft over
vrijheden en mensenrechten in Cuba: elke Habanero heeft het recht en de
vrijheid om zich 's nachts haast onbezorgd op straat te begeven, zonder
het risico te lopen in een goot te eindigen met 20cm extra staal tussen
ribben. Een vrijheid waarvan men zich ongetwijfeld pas bewust wordt
wanneer men er van berooft wordt.
Iets helemaal anders nu (deze brief belooft weer veel te lang te
worden). Jullie hebben er misschien van gehoord (het bericht stond
althans in de Guardian en Le Monde), het gerucht doet de ronde dat
dissidenten in de Granma-redactie (de Granma is, zoals duidelijk op de
voorpagina vermeld wordt, de officiële krant van de Cubaanse
Communistische Partij) er in geslaagd zouden zijn een foto van Fidel op
de voorpagina om te vormen tot een foto van Hitler. Andere Cubaanse
vooraanstaanden op de foto zouden bedacht zijn met een zonnebril, zodat
ze op maffiosi zouden lijken. De Communistische Partij zou er alles aan
gedaan hebben om de verspreiding van de krant tegen te houden, in
Habana zou inmiddels 150$ geboden worden voor een exemplaar van het
nummer in kwestie. De bewuste foto is verschenen in de Granma van 4
december. Hij toont Fidel die een groep Amerikaanse studenten
toespreekt, de studenten staan op de voorgrond wat maakt dat het hoofd
van Fidel nog geen halve centimeter groot is. Wij hebben de Granma die
dag gelezen, er was ons (en heel wat meer Cubanen) niets abnormaals
opgevallen. We hadden overigens meer aandacht voor het artikel naast de
foto, waarin stond te lezen dat Cuba proefboringen gaat beginnen in de
Golf van Mexico om er olie te winnen (de ontginning zou met buitenlands
kapitaal gebeuren, de olielobby in de VS kan er niet mee lachen dat zij
wegens een voor hen belachelijk embargo niet kunnen investeren in het
project).
Enkele dagen later hoorden we voor het eerst het verhaal over de foto,
natuurlijk hadden we zoals zovelen de krant al weggesmeten (slechts
weinige Cubanen houden oude Granma's bij, vaak gebruiken ze de krant na
het lezen voor andere doeleinden - niet in het minst als toiletpapier).
Intussen hebben we de krant (die dus normaal verdeeld geweest is en
waar nergens 150$ voor geboden wordt) opnieuw te zien gekregen. Het
verhaal is niet helemaal uit de lucht gegrepen: Fidel lijkt op de foto
inderdaad een Hitlersnorretje te dragen. Oordeel zelf, jullie vinden de
foto zoals hij in de kant verscheen op
http://groups.msn.com/164954/fotos.msnw?action=ShowPhoto&PhotoID=106.
Gaat het echter om een bewuste manipulatie? Kijk eens naar de personen
achter Fidel: het verhaal van de zonnebrillen is duidelijk uit de lucht
gegrepen. Feit is dat de afdruk zo slecht is dat men de gezichten van
die mensen amper kan onderscheiden. Fidel is intussen ook al wat
grijzer geworden, wat zou kunnen verklaren waarom het op de afdruk
lijkt dat hij geen baard meer heeft. Kijk ook eens naar de originele
foto op http://www.granma.cu/espanol/2003/diciembre/juev4/dialoga.html.
Het moet gezegd, het origineel is reeds niet veel soeps, wat moet er
dan van een afdruk verwacht worden? Eerlijk gezegd, het hele verhaal is
nogal onwaarschijnlijk. Eerst en vooral is er het feit dat de Granma
het officieel Partijorgaan is. De gemiddelde Luk van de Kelen werkt
niet op de Granma-redactie, we kunnen gerust veronderstellen dat de
mensen die er wel aan de slag kunnen stuk voor stuk communisten zijn
die hun pluimen reeds verdiend hebben. Ten tweede is er het uitblijven
van maatregelen. Moest er sprake zijn van kwaad opzet, dan zou op zijn
minst de directeur van het dagblad ontslagen worden. Zo gaat dat in
Cuba: een overste moet altijd verantwoording afleggen voor de daden van
zijn ondergeschikten. Uit het colofon blijkt nochtans dat de
samenstelling van de Granma-redactie ongewijzigd gebleven is.
De overheid noch de Partij hebben gereageerd op de gebeurtenissen
(vermoedelijk heeft er wel een onderzoek plaatsgevonden); in de
basiscellen van de Communistische Partij vertelde men de leden dat het
enkel om een slechte afdruk gaat. Geen ontslagen noch arrestaties dus,
hoewel bepaald kranten in Miami anders beweren. Ten derde is er het
volledige ontbreken van een waarom van de actie. Wat verhoopten de
daders te bereiken? Hoopten ze dat Fidel, door de kracht van de satire,
plotseling de risee zou worden van het Cubaanse volk? Dan zijn de
daders vermoedelijk geen Cubanen, anders zouden ze toch beseffen dat
het respect en zelfs de bewondering van de Cubanen voor hun leider
daarvoor veel te groot is. Goed, de foto is een dankbaar
gespreksonderwerp voor Cubanen met te veel vrije tijd (zowat alle
Cubanen dus: het gevolg van een combinatie van volledige
tewerkstelling, gebrek aan grondstoffen en lage produktiviteit), maar
verder? Succes in Miami en nu, een maand later (het artikel uit Le
Monde dateert van 3 januari) ook in de Europese pers. Mager resultaat
voor zo een gewaagde actie. Le Monde geeft het zelf al aan in het
verschenen artikel: vermoedelijk gaat het om een toeval dat aanleiding
gegeven heeft tot een gerucht. De maffia in Miami heeft het gerucht tot
nieuws verheven, intussen wordt het overgenomen door Europese
kwaliteitskranten (is Le Monde eigenlijk een kwaliteitskrant? - van
kwaliteitskranten weten wij niets, wij lezen enkel De Morgen en Het
Laatste Nieuws).
Over enkele jaren is het verschijnen van de foto vermoedelijk een
historisch feit en wijdt de Trotter er een halve bladzijde aan. Dat
terwijl er vandaag de dag in Habana amper nog gepraat wordt over die
Granma van meer dan een maand geleden. Le Monde publiceerde in
hetzelfde artikel nog een grap over Fidel die we jullie als afsluiter
niet gaan onthouden. De grap gaat over een ontmoeting tussen Castro en
Napoleon. De twee strategen mijmeren samen over hun veldslagen. Na een
paar uur, en in een sfeer van vertrouwen, zegt Fidel:' Chico, met jouw
legers zou ik niet verloren hebben in Waterloo.' Waarop Napoleon:'
Compañero, met jouw kranten zou niemand dat geweten hebben.' De
Cubanen
aan wie we de grap vertelden konden er om lachen, maar eigenlijk doet
de grap de Cubaanse pers oneer aan. Napoleon zou eigenlijk moeten
antwoorden:' Compañero, moest je verloren hebben, dan zou je het
niet
in de krant zetten.' Ach, de Cubaanse kranten, we zullen er bij
gelegenheid eens een brief aan wijden. Het is genoeg geweest voor
vandaag.
Link msn by Gwen Falony Friday, Jan. 09, 2004 at 2:34 PM |
http://groups.msn.com/164954/fotos.msnw?action=ShowPhoto&PhotoID=106 werkt blijkbaar niet rechtstreeks, maar via op http://groups.msn.com/164954 kom je er wel.
Link msn by Gwen Falony Friday, Jan. 09, 2004 at 2:34 PM |
http://groups.msn.com/164954/fotos.msnw?action=ShowPhoto&PhotoID=106 werkt blijkbaar niet rechtstreeks, maar via op http://groups.msn.com/164954 kom je er wel.
Ook in De Morgen by christophe Friday, Jan. 09, 2004 at 2:44 PM |
Het verhaal staat vandaag ook in De Morgen in de rand van de reeks over 45 jaar revolutie in Cuba. Met wazige foto!
jemig by observer7777 Friday, Jan. 09, 2004 at 5:16 PM |
waarom zover zoeken, het staat allang op Indymedia!
http://archive.indymedia.be/news/hidden.php?id=79204#79205