arch/ive/ief (2000 - 2005)

Het Minderhedenforum vreest ongewilde perverse effecten van het decreet Gelijke Onderwijskansen, waardoor allochtone ouders en leerlingen het juist nog moeilijker zouden hebben om een geschikte school naar keuze te vinden.

De bedoeling van het Gelijke Kansendecreet is juist om het evenwicht in de leerlingenpopulatie van scholen te bewaren, met name tussen leerlingen die thuis wel of geen Nederlands spreken. Hiertoe is een systeem uitgewerkt van verplichte inschrijving met mogelijkheid tot doorverwijzing, met bemiddeling van een Lokaal Overlegplatform (LOP). Dit systeem is een vooruitgang ten opzichte van de vroegere situatie, waar allochtone leerlingen door vele scholen botweg geweigerd werden zonder enige motivatie. De basis van de doorverwijzing is het percentage van de verhouding Nederlandstaligen - anderstaligen in de buurt. Indien van deze verhouding wordt afgeweken, kan een school leerlingen doorverwijzen.

De huidige berichten doen echter uitschijnen dat dit nieuwe systeem in sommige gevallen juist averechts werkt, en het extra moeilijk maakt voor leerlingen en ouders uit zwakkere sociale en etnisch-culturele groepen. Zo stelt de directrice van de Brusselse Maria Boodschapschool dat de 1ste kleuterklas volgend jaar "geen enkel allochtoon kleutertje" zal tellen (DM 06/01). Dit is uiteraard mogelijk op basis van het recht op inschrijving, maar wij herinneren aan de mogelijkheden die het decreet verder voorziet. Indien er een relatief te groot overwicht van 'anderstalige' respectievelijk 'nederlandstalige' leerlingen is, kan een school immers in een tweede fase leerlingen uit de oververtegenwoordigde groep doorverwijzen. De recente artikels lijken te suggereren dat men van deze mogelijkheid géén gebruik zou maken om de rechten van anderstalige ouders en hun kinderen te waarborgen.

Gevallen zoals hierboven tonen duidelijk aan dat het momenteel de kansrijke, Nederlandstalige gezinnen zijn die "hun slag binnenhalen" op vlak van inschrijving van hun kinderen, terwijl kansarme en allochtone ouders uit de boot vallen.

Wij vragen dan ook aan Minister van Onderwijs Marleen Vanderpoorten dat zij de huidige ontwikkelingen nauwlettend opvolgt en ingrijpt waar nodig.
Verder roepen we de bevoegde actoren, in de eerste plaats de scholen zelf, op om ernstig werk te maken van hun plicht om de ouders voldoende te informeren, óók kansarme en/of anderstalige ouders.

In het bijzonder vragen we om de situatie in Brussel scherp op te volgen, waar het grote gebrek aan Nederlandstalig onderwijs voor wanhopige situaties zorgt. Er wordt hier een aparte regeling uitgewerkt die wellicht gedurende een bepaalde periode voorrang zal verlenen aan Nederlandstalige ouders. We dringen er op aan erop toe te zien dat de doelstellingen van het gelijke kansendecreet ook in Brussel gevrijwaard blijven.
Verder moet de eerste evaluatie van het GOK-decreet voldoende grondig gebeuren, en moeten de vertegenwoordigers van de etnisch-culturele minderheden daarbij betrokken worden.