arch/ive/ief (2000 - 2005)

De Werkgroep Leefmilieu behartigt al 32 jaar de belangen van de inwoners van Neder-over-Heembeek. Huidig voorzitter is de voormalige vakbondsafgevaardigde van Carcoke Emile De Filette. Al van toen hij binnen het bedrijf de belangen verdedigde van de werknemers liet hij zich opmerken door zijn liefde voor het milieu. Hij komt enkel in het nieuws als er iets grondig fout loopt in zijn gemeente en daar is hij niet gelukkig mee.

De Filette : 'Het is onaanvaardbaar dat men na tien dagen nog niet in staat is om deze brand te blussen. Wat betreft de volksgezondheid blijf ik er bij dat een hele hoop mensen last ondervinden. Mijn eigen echtgenote die astmalijder is heeft sinds deze morgen heel veel last. Door de verandering van de windrichting komt de rook nu in Neder-over-Heembeek terecht. Ik heb tientallen mensen aan de telefoon gehad met klachten.'

Dit had vermeden kunnen worden?

De Filette : 'Ik heb zelf jaren in dit bedrijf gewerkt. Ik heb cokes-fabrieken zien sluiten en zien afbreken en nooit is er elders enige vorm van problemen geweest. Maar hierkan dat dus blijkbaar niet. Deze streek krijgt steeds weer een slechte reputatie wat betreft milieuzorgen. Neder-over-Heembeek is een dorp in de uithoek van het hoofdstedelijk gewest die de vuilbak is. Het wordt dat daar een einde aan komt en dat de overheid haar verantwoordelijkheid neemt.'

Waarom kan het in Neder-over-Heembeek niet?

De Filette : 'Omdat men er op een onbezonnen wijze aan begonnen is zonder eerst een serieus vooronderzoek te doen. Men had de bouten die bevestigd waren in de betonnen vloer rond de distillatietoren moeten verwijderen. Met één stootje had men dan die toren kunnen omleggen. Men heeft ook nooit omgekeken naar de binnenwanden van de torens. Zestig jaar hebben die gefunctioneerd. Zestig jaar zijn er nooit onderhoudswerken uitgevoerd. Nooit hebben ze een schoonmaakdienst gezien. Verleden jaar ben ik een kijkje gaan nemen en die binnenwanden waren bedekt met tien centimeter teer. Je kan dat vergelijken met honderden brandende autobanden. Op die manier maakt men duizenden mensen slachtoffer van deze afbraak. Is dat het beeld dat men wil schetsen van het Brussels Gewest? Ik aanvaard dat niet.'

In de milieurechtspraak probeert men het principe 'de vervuiler betaalt' te handhaven? Kan dat hier niet?

De Filette : 'Wel, het terrein werd jaren geleden afgestaan aan het Brussels Gewest voor één symbolische frank. Het Gewest heeft het terrein op haar beurt ter beschikking gesteld van de Brusselse haven. Wat nu gebeurt is dus wel degelijk de verantwoordelijkheid van de bevoegde Brusselse minister Chabert en de Brusselse haven. Zij hadden vooraf een studie moeten uitvoeren. Gezien de inhoud van de torens had men kunnen weten dat er risico bestond op een oncontroleerbare brand.'

Hoe komt het eigenlijk dat dit al zolang aansleept?

De Filette : 'Het Brussels Gewest had het terrein nooit mogen overnemen. Ze hebben het wel gekregen voor een symbolische frank, maar ze hadden eerst een grondonderzoek moeten laten uitvoeren. De sanering zal ettelijke miljoenen kosten en ik denk niet dat de site ooit rendabel zal worden. Voor de zoveelste keer is het de belastingbetaler die er voor opdraait. Reken maar eens uit wat de huidige brand kost. Tien dagen lang de politie en brandweer op de been.'

Is er nu nog altijd geurhinder?

De Filette : 'Er is nog altijd geurhinder en er is nog altijd rook te zien. De rook is groenachtig en dat heeft te maken met zwavelzuur. Wie gaat er ontkennen dat zwavelzuur geen gevaar betekent voor de volksgezondheid?'

De overheid houdt vol dat er geen gevaar is?

De Filette : 'Dan moet minister Byttebier (Vlaams minister van Volksgezondheid, Groen!, cc) hier maar eens komen uitleggen waarom mensen hoestend en met tranende ogen rondlopen. Daar geloof ik dus niks van. Zij probeert enkel de gemoederen te sussen.'

U was vroeger vakbondsafgevaardigde bij Carcoke. Hoe ging u vroeger om met die soms moeilijke relatie tussen werkgelegenheid en bescherming van het milieu?

De Filette : 'Ik stuitte vaak op problemen. Behoud van banen was toen primordiaal. Maar de twee zijn zeker wel te verzoenen. Indien de bedrijven toen meer hadden geïnvesteerd in een gezonde omgeving had dat zeker de tewerkstelling bevorderd. Maar prioriteit was helaas productie, liefst 24 uur op 24 als het kon. Met als resultaat dat veel van die bedrijven nu moeten sluiten omdat ze te vervuilend zijn.'