arch/ive/ief (2000 - 2005)

Begin oktober daverde heel Limburg op z'n grondvesten. De motor van de Limburgse economie, Ford-Genk, kondigde massale ontslagen aan. 3000 rechtstreekse jobs zouden er op korte termijn moeten verdwijnen. Paniek verspreidde zich onder de werknemers en er werd al snel gevreesd voor het opdoeken van de fabriek en de daarbijhorende toeleveranciers. De Transit was immers al een tijdje verhuisd, en ook voor de Mondeo zag het toekomstplaatje er niet zo rooskleurig uit.

De vakbonden grepen in en deden wat er algemeen verwacht wordt van een vakbond : aan de ene kant stakingen en aan de andere kant onderhandelingen om tot betere voorwaarden te komen.

Uiteindelijk slepen de vakbonden, na moeizaam overleg, een ogenschijnlijk belangrijke prijs in de wacht : een investeringsprogramma van 650 miljoen (een nieuw platvorm)met de schriftelijke garantie van de directie. Een belangrijke eis van de vakbond is dus ingewilligd : werkzekerheid voor de resterende werknemers. De bittere pil van de massale ontslagen wordt al heel wat verzacht. Bovendien komt daarbovenop ook nog een brugpensioenregeling voor de werknemers vanaf 50 jaar.

Wie echter het interview met de directeur van Ford genk, dat verschenen is in het 'Belang van Limburg' kort na de bekendmaking van de ontslagen, aandachtig tussen de regels leest zal merken dat hij eigenlijk al voor de bekendmaking van de ontslagen op de hoogte was van de komst van het nieuwe platvorm naar Genk.

M.a.w. de vakbonden zijn blindelings in de val getrapt die de directie voor hun gespannen heeft. Door de indruk te geven dat de fabriek wel es op korte termijn verloren zou gaan, hebben de vakbonden een soort paniekvoetbal gespeeld en al hun tijd en energie gestoken in iets te redden wat eigenlijk niet gered had moeten worden : de toekomst van Ford Genk.

Bovendien geeft de schriftelijke garantie, die de komst van het nieuwe platvorm beloofd, helemaal geen zekerheid voor de toekomst. Een advokaat ben ik niet, maar ik weet wel dat wanneer er sprake is van contracten en verbintenissen, er ook sprake kan zijn van 'overmacht'. Overmacht is een plotse, onvoorzienbare gebeurtenis, volledig onafhankelijk van de wil van de partij en die de verdere uitvoering van de overeenkomst volledig onmogelijk maakt. En ik neem aan dat 'economische crisis' een term is die volledig past in dit plaatje.

Bovendien brengt het nieuwe platvorm ook een nadeel met zich mee. De bedoeling van het nieuwe platvorm is dat er 3 verschillende modellen op dezelfde basis gebouwd worden. Dit impliceert dat het ontslaan van personeel makkelijker en rendabeler voor Ford wordt in de toekomst. Nu zijn er bij wijze van spreken 3 productielijnen met peroneel nodig om 3 modellen te fabriceren. Worden er nu 30% minder Fords verkocht, dan is er 1 productielijn, inclusief personeel, te veel. Van dat personeel afgeraken is geen probleem, dat is ondertussen wel duidelijk. Van de overbodig geworden productielijn afgeraken is dat wel.
In een situatie met maar 1 productielijn en (3X ??) meer peroneel per productielijn zal het veel kostenvriendelijker zijn om afslankingen (en uitbreidingen !) door te voeren. Men moet enkel het personeel ontslaan (of aanwerven), en de productie op een lager (of hoger) pitje zetten. Men kan dan veel flexibeler inspelen op een variabele automarkt, zonder dat de rendabiliteit er onder lijdt, de kostenpost 'overbodig geworden machines' zal immers veel lager uitvallen. Het personeel zal vriendelijk gevraagd worden zich wat flexibeler op te stellen.

Concreet is de situatie nog altijd als volgt:

a. Ford Genks toekomst hangt nog altijd volledig af van de economische ontwikkelingen op middellange termijn. Gaat het binnenkort nog wat minder goed (en ik gebruik opzettelijk de term 'slechter' niet), dan zullen er in de nabije toekomst weer ontslagen vallen. Garantie op werk is een illusie.

b. Het personeel zal in de toekomst, dankzij het nieuwe platvorm, zich flexibeler moeten gaan opstellen.

c. Het is ondertussen blijkbaar maar een bijzaak geworden voor de vakbonden, maar er vallen nog steeds 3000 rechtstreekse ontslagen en dan spreek ik nog niet over de onrechstreekse. Dat is nog geen enkele job minder, maar dan ook geen enkele, dan na de bekendmaking enkele weken geleden !!

d. Er is een akkoord over brugpensioen vanaf 50 jaar. 48 of 49 kan ook, op voorwaarde dat het Ford niks kost ! Als dat geen doekje voor het bloeden is, dan weet ik het ook niet meer.

Nog korter samengevat :

3000 ontslagen, een waardeloze garantie voor de toekomst, en als enige 'lichtpunt' een brugpensioenregeling. Bovendien is men nu bezig de verantwoordelijkheid van de ontslagen af te wentelen op de overheid, die maar moet zorgen voor tewerkstellingscellen en dan zal alles wel in de sakoche komen.

Ik denk niet dat Ford gedacht had er zo goedkoop onderuit te geraken, en dan vraag ik mij af : waar is de vakbond zo fier op ?