VERSLAG TREFDAG GROEN EN LINKS

Normaal ging ik naar de trefdag,naar de werkgroep "WERK". Maar die vlieger ging niet op omdat er in Genk wat anders te doen viel.

Bij wijze van verslag van de werkgroep "WERK" voorzien op de groen-linkse trefdag, hier een echo van de FORD-betoging. Mag ik vragen om dit mee te steken in de verslagen van de trefdag als voorbereidend stuk voor 13 december.

Oppervlakkig bekeken was dit een doodgewone vakbondsbetoging.Het "plastiek-sindicalisme" zoals Karel Heirbaut altijd plachtte te zeggen: allemaal met de plastieke hesjes, de rode, de groene en de blauwe. Tamelijk mat.15.OOO mensen. Belangrijk was dat heel wat ongenoegen rond werkkloosheid, tewerkstellingsbeleid in het algemeen tot uiting kwam. Met de 200.000 jobs van Verhofstadt als kop van jut. En met als uitschieters toch heel wat bedrijfsdelegaties van de grote en kleine bedrijven in België. Alle politieke formaties behalve VLD en Vlaams Blok waren aanwezig. Dus ook een tamelijk grote CD&V groep, VIVANT, NVA naast de verwachte SP.a en Pvda. Agalev personaliteiten heb ik gezien, maar geen vlaggen. Alle Limburgse burgemeesters stonden naast de weg en sloten achteraan de betoging af. Pal achter de werkers van FORD als het ware....

Nu was dat nogal twijfelachtig. Niet alleen die politieke steun, maar ook de aanwezigheid van de FORD-arbeiders. Er waren inderdaad weinig FORD-arbeiders. Een bedrijf met 9000 werknemers. Pakt dat de helft daarvan komt met familie en kennissen dat zou samen met de "professionele" betogers toch een grotere betoging moeten geven. En dat was niet zo. Het waren inderdaad vooral de "beroepsbetogers" die de toon zetten. Natuurlijk is het goed geweest dat de vakbonden naar buiten gekomen zijn om de bevolking aan te spreken en om druk uit te oefenen op FORD en op de politiek. De media heeft in die geest bericht over de betoging, maar de meeste commentatoren is de routinesfeer niet ontgaan.

Met een aantal mensen die normaal naar de trefdag zouden gekomen zijn hebben wij opgestapt rond de caravan van het Limburgs Sociaal Forum die sinds het begin van het conflict een steunwake houdt om de FORD-mensen te steunen. (zie http://www.lsf.be). Vooraan het spandoek "Gedaan met sluiten en afdanken" de slogan van de arbeiders en bedienden van FCI uit Mechelen in hun strijd tegen de sluiting van hun onderneming. Op de caravan de prachtige schildering van Jessie. Aan de ene kant "Echte jobs voor een toekomst van onze kinderen", een verwijzing naar de Verhofstadt-show. Aan de andere kant een SCHAAR. Die verbeeldt de stijging van de beurskoersen en de daling van de tewerkstelling. Ik stel voor dat wij een creatief moment voorzien op 13 demcember om de simboliek van deze schildering uit te beelden als stimulans in politieke verbeelding. Ik denk dat welke beweging of structuur of netwerk of platform er voortkomt uit de gesprekken van 13 december, dat die middenin die stroom van creativiteit zal moeten staan die naar bovengekomen is met de globalisten. En toeval bestaat hier niet: Jessie en haar vriend waren heel actief in de verdediging van het D'Hoppe bos en zo krijgt FORD en D'Hoppe een mooie link via de groene en linkse netwerkvorming. Naar het concert ben ik persoonlijk niet geweest. Daar waren een 7.000 mensen. Cultuur met veel megabites.

Reden van onze aanwezigheid in Genk was natuurlijk de overhandiging van een wetsvoorstel
(http://forum.vl.attac.be/viewtopic.php?t=231) door Vincent Decroly aan de delegees van FORD vlak voor de betoging. Dat verliep eerst wat chaotisch want er waren problemen geweest 's nachts voor de betoging die nog moesten doorgepraat worden. Arbeiders hadden camions in brand gestoken. En het gerecht, dat tot nog toe afwezig bleef in het conflict, trad hier natuurlijk op. Het geeft een beeld van de spanning en de onzekerheid die zich van de mensen bij FORD meester maakt de laatste weken.

Het gesprek tussen Vincent en Ludo Copermans, delegee van het ACV en Pierre Vrancken, delegee van het ABVV, was heel interessant en lichtte en tipje van de sluier van die tegenstrijdigheid tussen de sfeer op de betoging en de sfeer in de fabriek.

Ludo :" wat wij hier aan het doen zijn is een vorm van sindicale vernieuwing. In plaats van de klassieke staking zijn wij op een nieuwe manier actie aan het voeren in het bedrijf om duidelijkheid te eisen waar de FORD-mensen staan. Men dankt 3.000 mensen af en geeft geen enkele garantie voor de de 6.000 overblijvende jobs. Via de acties vestoren wij het ganse productieapparaat van FORD en dat doet pijn. Er is ons duidelijkheid beloofd over de toekomst, maar die is er niet. Tot zolang zal hier niet gesproken worden over een sociaal plan ! Eerst een industrieel plan en op basis daarvan zullen wij onze houding bepalen !"

Vincent gaf het relaas van het parlementair debat dat hij gevoerd heeft met de toenmalige minister van Werk Oncklinkcx n.a.v. het indienen van zijn wetsvoorstel en van de laatste programmawet van de paarsgroene regering. Hierin was ondermeer opgenomen onder druk van de strijd tegen de sluiting van de hoogovens van ARCELOR in Luik, dat de boetes voor patroons die zich niet aan de regels van het overleg houden bij sluitingen worden opgetrokken. Maar.... in plaats van administatieve boetes op te leggen vanuit het Ministerie van Arbeid zoals tot nog toe het geval, heeft paarsgroen beslist dat voortaan de rechter oordeelt over ingrijpen op de verplichte informatie aan de vakbonden bij sluitingen van ondernemingen.

Vincent legde treffend uit dat een zelfde regering als het om moeilijke jongeren gaat, meer en meer beroep doet op administatieve sancties ten koste van bemiddeling via de jeugdrechtbanken. Maar als het om multinationale ondernemingen gaat als FORD en ARCELOR dan weigert een zelfde regering eigenhandig op te treden en schuift de regering sactionnerend optreden door naar de rechter. Die wordt dan natuurlijk geconfronteerd met een batterij dure advocatenbureaus die in dienst van deze multinatonals zelfs dit elementair democratisch recht van de werknemers nog kunnen uithollen of in hun voordeel omkeren.

Net dit klonk goed in de oren van de mensen van FORD want zonder valabele uitleg over haar strategie heeft de patroon hier brutaal alle afspraken en CAO's rond investeringen en jobs eenzijdig verbroken. Wettelijk staat daar niets tegenover dat de arbeiders kan beschermen dan een jarenlange procedure. Met als enige troost dat de vakbonden, net als bij Renault, die procedure zeker gaan winnen. Met een belachelijke boete tot gevolg. Maar ondertussen zitten de mensen wel aan den dop. En wordt het alsmaar moeilijker om ander werk te vinden.

Net daaraan wil het wetsvoorstel Decroly iets veranderen. Het regelt OPEN BOEKHOUDING vanaf het ogenblik van de aankondiging van sluiting of collectief ontslag. Elke document dat gevraagd wordt door de werknemersafvaardiging moet ter inzage voorgelegd worden. Geen enkele maatregel zoals bij FORD wordt voorgenomen kan uitgevoerd worden zolang er geen CAO is afgelsoten met de vakbonden. Wettelijk kan de minister deze CAO maar erkennen als er in opgenomen is dat iedereen een arbeidscontract behoudt, al dan niet overgedragen naar een andere werkgever of instelling, met behoud van loon. Op initiatief en onder controle van de vakbonden kan de opbrengst van een vermogensbelasting aangewend worden om dit te helpen financieren. Activering van vermogens voor werk als het ware. In plaats van activering van de sociale zekerheidsmiddelen, zoals de tewerkstellingsconferentie van Verhofstadt voorhoudt.

Maria Vindevoghel was een van de basisdelegees die op de twee hoorzittingen die we in het parlement met Vincent georganiseerd hebben was afgekomen. Zij zag graten in het wetsvoorstel. Omdat dat ook naadloos aansluit bij de klacht die de sabéniens hebben ingediend tegen de Belgische Staat m.b.t. het faillissement van SABENA. Maar ook omdat Maria net als LEEF! vertaald heeft in een electoraal initiatief in Brussel dat vooral vakbonders groepeert en voort doet na 18 mei. Wij hebben de betogers geïnformeerd via een schrijven over het initiatief van Vincent (zie bijlage). Aan de bezoeken op de ATTAC-website te zien waar het wetsvoorstel gepubliceerd staat bestaat er wel degelijk interesse. Meer gestructureerd zal het debat hierover verder gevoerd worden in bijzijn van de delegees van FORD op het Limburgs Sociaal Forum, waar de ATTAC-werkgroep economische democratie samen met de vakbonden een atelier organiseert. Van harte welkom. Wie de resultaten van dit gesprek wil kennen geeft maar een seintje (carineraf@pandora.be)

Ludo Copermans was een beetje verwonderd toen hij hoorde dat Vincent Decroly de enige parlementair is tot nog toe die het voorstel voor een vermogensbelasting waarvoor zijn vakbond 250.000 handtekeningen heeft opgehaald heeft neergelegd. Alleen dat al maakt zijn wetsvoorstel waardevol. Dit wetsvoorstel is geen wonderoplossing, geen afgewerkt document. Het is een startpunt in een debat. Net zoals de andere wetsvoorstellen die hij heeft ingediend als afsluiting van zijn mandaat en in uitvoering van zijn engagement aangenomen in Porto Alegre om voorstellen in te dienen die beantworden aan de geest van de mondiale beweging tegen het neo-liberalisme. Chapeau Vincent ! Chapeau vakbonden van FORD !

Dit brengt ons tot de vreemde tegenstrijdigheid tussen de sfeer op de straat en in de fabriek.De arbeiders hebben zaterdag niet massaal hun woede uit gaan schreeuwen om te protesteren tegen het beleid van FORD. Zij zeggen als het ware niet "reclaim the street !". Zij zijn niet zo maar geneigd om hun miserie en onzekerheid te delen met Jan en Mie modaal omdat hij/zij niet goed ziet hoe Jan of Mie Modaal hem of haar kan helpen.

Politiek gesproken is er geen alternatief die hem/haar daartoe beweegt zolang mensen als Vincent niet de toon kunnen zetten in de politiek. De schaduw van Stevaert en Verhofstadt is enorm groot geweest op het conflict.De eerste dagen zeker. Het schema was om die 3000 jobs te laten vallen, vanuit de gedachte dat een langdurige staking onmogelijk was. Maar de prikacties en de organisatie van arbeiderstoezicht op de mondiale productiestromen van FORD hebben daar een stokje voor gestoken."Reclaim the shop ! " is als het ware het ordewoord van de FORD-arbeiders.

En sociaal gesproken is er geen uitweg zolang er niet mondiaal over herstructureringsplannen van dergelijke multinationals gesproken wordt opdat de vakbonden globaal, preventief kunnen onderhandelen over industiële en sociale strategieën. Ook hier heeft het simpele effect van blokkeren van onderdelen voor Turkije en Southhampton meer bakens verzet dan het fijnste sidicaal strategiedebat.

Met andere woorden de mensen (ja, "dé mensen", Steve !) leren maar door zich van onderuit te organiseren om die van boven naar beneden te halen.Ook dat zit schoon gesimboliseerd in de SCHAAR omdat een grote hoop mensen Verhofstadt naar beneden willen halen om de schaar toe te trekken. Wie mee afdaalt speelt in hun ogen geen rol zolang hun rechten als burger en hun belangen als arbeider maar gevrijwaard worden. Dit verschijnsle kwam duidelijk tot uiting toen vorige week spontaan een 24-urenstaking uitbrak n.a.v. het bericht vanuit de parlementaire comissie inlichtingendiensten dat de houding van FORD is ingegeven door het Belgisch standpunt inzake de bezetting van Irak.Het Vlaams Blok deelde aan de FORD-arbeiders sandwiches uit en stak de schuld van hun miserie in de schoenen van Louis Michel, Waal en hoofd van de Belgische diplomatie die de zijde koos voor Duitsland en Frankrijk in plaats van Bush. Als er geen politieke tegenmacht is tegenover de neo-liberale krachten die los staat van het neoliberale beleid dan zullen de arbeiders van FORD onvermijdelijk vroeg of laat terugvallen op dit soort demagogie. Hoe een beweging ook gestructureerd is, wat haar programma ook is,wat haar timing en haar mogelijkheden ook zijn, indien zij zich niet opwerpt, al is het maar in woorden als kandidaat om in dit soort siutaties een rots in de branding te zijn, dan zullen "dé mensen" die beweging nooit erkennen als werktuig voor een andere wereld.

En juist voor een andere wereld is vandaag een mondiale beweging van onderuit aan het opborrelen. "Reclaim the street" is het veel gehoorde parool in Seattle,Genua,Nice,Brussel,Porto Alegre.Die globale eis tot democratie, trasparantie, inspraak en participatie geeft vorm aan de houding van de FORD mensen, de mensen zonder papieren, de boeren zonder land maar met veel schulden, de scholieren zonder toekosmtperspectief, de vrouwen en kinderen, slachtoffer van geweld enz. Maar die mensen zeggen niet zo maar "reclaim the street". Zoals gezegd willen de mensen bij FORD niet de straat op, maar de fabriek in ! "Reclaim the shop" enniet "een andere wereld is mogelijk" ,maar "Een ander FORD is mogelijk". De globale beweging geeft ons de kans en de kracht om in dit soort lokale houdingen de beweging te (h)erkennen om alternatieven uit te werken. Dank zij de politieke steun van Vincent en dankzij het werk van tientallen vakbonders en globalisten bij bedrijfsluitingen en afdankingen hebben wij een kleine kans om tegenover het non-beleid van Verhofstadt inzake werk iets te stellen dat werkbaar is.

arch/ive/ief (2000 - 2005)