NAVO overweegt muizenstapje in nucleaire ontwapening

Momenteel zijn er 200 Amerikaanse kernwapens in Europa, verspreid over verschillende luchtmachtbasissen in Groot-Brittannië, Duitsland, Nederland, Italië, Turkije en België.
Op zich is elke reductie positief maar dit blijft toch maar een muizenstapje naar nucleaire ontwapening. Het Forum voor Vredesactie, Voor Moeder Aarde en Bomspotting roepen de Belgische regering dan ook op om de volledige terugtrekking op de agenda te zetten.

Momenteel ligt binnen de NAVO het voorstel ter discussie om het Amerikaanse kernwapenarsenaal in Europa met 50% te verminderen. Het gaat om de opvolging van een initiatief van de VS dat zonder details aangekondigd was in de Nuclear Posture Review van 2002. Hierin werd gesteld dat niets fundamenteel zou wijzigen maar dat de bestaande ontplooiing zou geëvalueerd worden en dat voorstellen zouden overgemaakt worden binnen de NAVO. Op zich is elke reductie positief maar dit blijft toch maar een muizenstapje naar nucleaire ontwapening. Politiek verandert er echter niets mee. De nucleaire strategie van de NAVO blijft ongewijzigd. Het gaat om een loutere besparingsoperatie door de VS waarbij een reeks overbodige wapens worden weggenomen. Bij elke stockageplaats zijn 110 Amerikaanse soldaten gelegerd en dit is een zware kost voor een symbool van politieke solidariteit.

Het Forum voor Vredesactie, Voor Moeder Aarde en Bomspotting roepen de Belgische regering op om deze discussie aan te grijpen om de volledige terugtrekking op de agenda te stellen.

In de jaren '90 hebben de Europese regeringen grote kansen laten liggen om verdere stappen te nemen naar nucleaire ontwapening. Het hele decennium bleven ze teren op de grote reductie die ze doorgevoerd hadden vlak na de Koude Oorlog. Het resultaat is dat het Non-Proliferatieverdrag steeds zwaarder onder druk komt. Ook nu dreigen ze de boot te missen. Voor andere niet-kernwapenstaten maakt het weinig verschil of men bedreigd wordt met 100 of 200 kernwapens. Het feit dat men bedreigd wordt met kernwapens is daarentegen van veel groter politiek belang. Wie niet-kernwapenstaten wil overtuigen het Non-Proliferatieverdrag te blijven respecteren, moet ophouden hen zelf met kernwapens te bedreigen. Daarbij moet in rekening gebracht worden dat deze discussie gaat over slechts 200 kernwapens. Het volledige kernwapenarsenaal van de VS bestaat uit ongeveer 10000 opgestelde kernkoppen. In deze context kan een volledige terugtrekking van de Amerikaanse kernwapens moeilijk als eenzijdige ontwapening aanzien worden. Het is wel een noodzakelijke vertrouwenwekkende maatregel die ruimte kan maken voor verdere stappen naar nucleaire ontwapening. Momenteel worden de onderhandelingen in het kader van het Non-Proliferatieverdrag volledig geblokkeerd door de onwil van de kernwapenstaten om verdere stappen te zetten. De huidige voorstellen in dit kader komen meestal neer op het versterken van de in dit verdrag ingebouwde ongelijkheid tussen staten die wel en die geen kernwapens bezitten, en niet op het wegwerken ervan door nucleaire ontwapening, conform de in dit verdrag voorziene ontwapeningsverplichting voor de kernwapenstaten. De volledige terugtrekking kan een stap zijn om nucleaire ontwapening weer op gang te brengen en om het Non-Proliferatieverdrag intact te houden.

Op 25 oktober 2003 zullen honderden burgers op het initiatief van het Forum voor Vredesactie, Voor Moeder Aarde en Bomspotting vzw het militaire NAVO-hoofdkwartier SHAPE in Bergen inspecteren. Ze gaan op zoek naar informatie over de aanwezigheid van kernwapens in België en Europa en het geplande gebruik ervan. Kernwapens zijn immers niet alleen gevaarlijke en immorele massavernietigingswapens, ze zijn ook illegaal. Uit de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof van Den Haag van 8 juli 1996 blijkt dat het gebruiken van en het dreigen met kernwapens onwettig is. In België liggen kernwapens op de militaire basis van Kleine Brogel. In SHAPE, het militaire hoofdkwartier van de NAVO in Bergen, worden de plannen gemaakt om die kernwapens te gebruiken. Dit is een grove overtreding van het internationaal recht. Naar analogie met de VN-wapeninspecteurs in Irak inspecteren we SHAPE om de planning van de inzet van massavernietigingswapens vast te stellen en te trachten een einde te maken aan deze illegale activiteit.

arch/ive/ief (2000 - 2005)