arch/ive/ief (2000 - 2005)

Ze doet dat in een lange en fulminante vrije tribune in Le Soir (1 oktober). Omdat bepaalde punten die Passtoors aanhaalt ook bij andere progressieven leven, en omdat haar aanval samengaat met acties tegen Cuba in Nederland, Frankrijk en elders, willen we haar punt voor punt van antwoord dienen.

<<< « Au Passage 44, ce samedi 4 octobre, nous sommes invités à rencontrer un personnage sorti d’un monde lointain: celui des sinistres agents secrets du stalinisme, ces êtres tordus qui se passionnaient pour l’espionnage d’amis, de voisins et de collègues. »
>>> Passtoors doelt op Dr. Pedro Véliz, de oorspronkelijk voorziene hoofdgast op Che Presente (intussen vervangen door Noel González), die voor rekening van de Cubaanse staatsveiligheid infiltreerde in kringen van “dissidenten” in Cuba. Het interview dat Katrien Demuynck, coordinator van ics, maakte met Dr. Véliz , heeft Passtoors allicht niet gelezen. Want daaruit komt helemaal niet het stereotiepe beeld van de koele, berekende spion die over lijken gaat. Integendeel. Dr. Véliz koos de schuilnaam ‘Ernesto’ ter nagedachtenis van Ernesto Che Guevara. “Ik besloot van de oproep om te worden zoals Che mijn levensdoel te maken, zegt Dr. Véliz. Ik wou - al was het dan maar een klein beetje - ser como el, zijn zoals hij: altruïstisch, solidair en bereid om mijn leven te geven voor een betere wereld.”
Pittig detail: het document dat dit jaar werd voorgelegd werd aan de VN-mensenrechtencommissie in Génève om Cuba te veroordelen, werd bijeengeschreven door Dr. Véliz, dus door de Cubaanse staatsveiligheid. Het werd op de commissie naar voor gebracht door Costa Rica, Peru en Uruguay, op aanstoken van de Verenigde Staten. Nu het uitkomt dat de Cubanen het document zelf geschreven hebben, en dat de Verenigde Staten dus eender welke beschuldigingen tegen Cuba voor waar op tafel gooien, gingen die drie landen en de VS af als een gieter.

<<<« Les 75 dissidents condamnés en mars dernier pour « trahison à la patrie » à des peines de prison allant jusqu’à 28 ans, dans un procès expéditif, à huis clos, et sans droit à défense indépendante. Ils ont été adoptés comme «prisoniers de conscience» par Amnesty International. »
>>> De ‘dissidenten’ zijn niet veroordeeld omdat ze een eigen mening hadden of verkondigden. Ze hebben wetten overtreden. Wetten die bedoeld zijn om Cuba te beschermen tegen de VS. Die proberen immers de regering, de onafhankelijkheid en de socialistische maatschappij op het eiland te vernietigen. De verdachten kenden de beschuldigingen. Tijdens hun proces werden ze bijgestaan door 44 advocaten die ze zelf hadden gekozen, plus tien pro deo advocaten. Ze verschenen voor gewone rechtbanken. Drieduizend mensen woonden de processen bij. Enkele veroordeelden getuigden zelf dat de processen transparant verlopen waren, met respect voor hun fysieke en morele integriteit.

<<< Passtoors noemt de Portugese Nobelprijswinnaar José Saramago en heeft het over “la majorité des intellectuels de la gauche qui condamnent sans équivoque la répression” in Cuba.
>>> De waarheid is dat de intellectuelen, zoals dat meestal het geval is, het niet eens zijn over hun houding ten aanzien van Cuba. Voorvechters van de mensenrechten als Rigoberta Menchu uit Guatemala (Nobelprijs voor de Vrede 1992) en de Argentijn Pérez Esquivel (Nobelprijs voor de Vrede 1980) verdedigen Cuba’s recht om maatregelen te nemen tegen de onwettelijke daden van de ‘dissidenten’. Hetzelfde doen de bekende VS-socioloog James Petras, de Zuid-Afrikaanse auteur en anti-apartheidsactiviste Nadine Gordimer, de Uruguyaanse succesauteur Mario Benedetti en vele anderen.

<<< « Du fait de la prépondérance latino dans le mouvement altermondialiste, M. Castro et sa petite île rebelle y sont devenus émblématiques et porteurs d’une charge émotionnelle considérable. Pour un mouvement qui lutte pour entrer dans l’âge adolescent, Fidel Castro et son socialisme « héroïque » incarnent le rôle paternel. »
>>> Is de populariteit van Cuba bij de antiglobalisten een zaak van emotionele aanhankelijkheid aan vadertje Fidel? Of is Cuba zo populair omwille van zijn sociale verwezenlijkingen en zijn consequent en uitdagend verzet tegen de arrogantie en dominantie van de VS? Is Cuba misschien ook niet populair omdat het bewijst dat een andere wereld mogelijk is, hier en nu, als men de platgetreden paden van het kapitalisme (al dan niet met een democratisch, sociaal of humaan sausje) verlaat en eigenzinnig kiest voor een socialistisch experiment?
Mark Falcoff, de Cuba-expert van het zeer rechtse American Enterprise Institute, ziet dit heel wat beter in dan Hélène Passtoors: "Cuba is de vlag waaronder vandaag alle linkse, anti-Amerikaanse en utopische tendenzen schuilgaan. Cuba is het enige land dat het ideaal van een complete en totale transformatie (revolutie, nvdr) tot het einde heeft doorgevoerd. Alleen Cuba, het onooglijke Cuba, 120 km van onze grenzen en ooit een virtuaal VS-protectoraat, heeft ervoor gekozen om de prijs te betalen voor zijn verwerping (van de VS)."

<<< « Je ne peux m’empêcher de penser à mes huit longs mois au secret en 1985-86, dont plusierus semaines d’hospitalisation en psychiatrie, avant ma mise en accusation devant un tribunal. »
>>> Hélène Passtoors wil deze afschuwelijke ervaring vergelijken met die van de Cubaanse veroordeelde ‘dissidenten’. Dit slaat nergens op: maandenlange isolatie van gevangenen en ‘dissidenten’ opsluiten in de psychiatrie zijn praktijken die in Cuba niet bestaan. Amnesty International en Human Rights Watch maken er geen gewag van. Waar deze praktijken wél bestaan, onder andere tegen… Cubanen, is in de Verenigde Staten. Vijf Cubanen die daar waren geïnfiltreerd in contrarevolutionaire Cubaanse migrantenorganisaties in Miami, met het doel terroristische aanslagen tegen Cuba te voorkomen, zijn er onrechtmatig veroordeeld tot lange straffen. In totaal zaten de vijf bijna twee jaar in eenzame opsluiting. Tot vandaag hebben de vrouwen van twee van die vijf Cubaanse politieke gevangenen in de VS nog geen toelating gekregen hun echtgenoten te bezoeken. Het gaat om Adriana Pérez, de vrouw van Gerardo Hernández (en de tweede Cubaanse gaste op Che Presente), en Olga Salanueva, de vrouw van Rene González. Zoals zovelen destijds geijverd hebben voor de vrijlating van Hélène Passtoors uit de kerkers van het apartheidsregime, moeten we nu ijveren voor de vrijlating van de Vijf uit de kerkers van Bush.

>>> Hélène Passtoors trekt hard van leer tegen Fidel Castro en tegen Cuba. Begrijpe wie kan. Want Nelson Mandela, Passtoors’ baas bij het ANC en huidig president van Zuid-Afrika, is een vriend van Castro en van Cuba. Hij noemt Fidel Castro "een van mijn grootste vrienden" . Na zijn vrijlating van 27 jaar gevangenschap op Robbeneiland, in 1991, trok Mandela naar Havanna om er de Cubaanse nationale feestdag mee te vieren. "Het Cubaanse volk heeft een heel speciale plaats in het hart van het Afrikaanse volk”, zei hij daar. Cuba’s solidariteit met Afrika is inderdaad voorbeeldig. In veertig jaar kregen meer dan 40.000 jongeren uit meer dan honderd derdewereldlanden gratis een opleiding in Cuba als universitair of technicus. 30.000 van hen kwamen uit Afrika. In dezelfde periode redden meer dan 52.000 Cubaanse dokters en gezondheidswerkers miljoenen levens door gratis diensten aan te bieden in 93 landen, veel daarvan in Afrika.
Wat Zuid-Afrika betreft, is het ANC Cuba bijzonder dankbaar voor zijn consequent verzet tegen de apartheid en voor het sturen van tienduizenden troepen om tussen 1976 en 1991 te vechten tegen de Angolese rebellenbeweging UNITA, die gesteund werd door het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Niet moeilijk dat Nelson Mandela zijn toespraak in Havanna besloot met "Leve de Cubaanse revolutie. Leve kameraad Fidel Castro.''
Sindsdien is de vriendschap tussen de twee wereldleiders niet geluwd. Twee jaar geleden hadden Castro en Mandela nog een hartelijke privé-ontmoeting in de marge van de Wereldconferentie tegen Racisme in Durban.
Als Hélène Passtoors zich afvraagt wat al dat volk zaterdag 4 oktober op de Cuba-solidariteitsdag 'Che Presente' komt zoeken, een dag die de moord op Che Guevara herdenkt, kan ze nogmaals bij Nelson Mandela te rade gaan, die zegt: "Het leven van Che is een grote inspiratie voor iedereen die houdt van vrijheid.''