arch/ive/ief (2000 - 2005)

ROKEN EN MILIEUBEWUST ZIJN: EEN TEGENSTELLING?

Inleiding:

Wie werkt aan een mondiale positieve leefomgeving voor nu en de toekomst, en dus als milieuvriendelijk bekend wil staan kan geen tevreden ro(o)k-(st)er blijven nóch worden. Dit artikel gaat niet rechtstreeks over de kwalijke gevolgen van tabak voor de gezondheid van rokers en méérokers, want tabak is nog steeds de grootst vermijdbare doodsoorzaak ter wereld, maar over de schade die we door het roken aanrichten aan het plaatselijk milieu en dat van de tabakproducerende gebieden. De tabak die je koopt wordt namelijk gemaakt van tabaksplanten over gans de wereld (vooral de Verenigde Staten, Brazilië en Afrikaanse landen zoals Zimbabwe en Malawi) om te zorgen voor een "smaakvolle" sigaret. (zie 4 ).

De tabaksteelt

Tabak is een veeleisend gewas. De plant is gevoelig voor ziekten en heeft veel voedingsstoffen nodig. Kilo's giftige bestrijdingsmiddelen en kunstmest worden daarom gebruikt met bijhorende risico`s voor de gezondheid van de arbeiders en vervuiling van bodem en water.(zie 4 ) Een middel dat alle producenten o.a. gebruiken is methylbromide, dit is een gas dat bodemontsmettend werkt voor men de tabakskiemen gaat planten, maar ook kankerverwekkend is en schadelijke gevolgen heeft voor de ozonlaag (zie 6). In vergelijking met maïs heeft tabak ook meer voedingsstoffen nodig en in 2 jaar kan de plant de bodem uitputten. Dan dient de boer ander land op te zoeken of kunstmest te gebruiken, wat terug milieubelastend is.

Tabak is verantwoordelijk voor ontbossing

Na de oogst worden de tabaksbladeren in bundels gebonden en daarna wordt hij gedroogd, om te kunnen bewaren. Er zijn 2 soorten gedroogde tabak. De `air-cured` tabak die in de zon gedroogd wordt of in schuren, wordt gebruikt in tabaksmengels(zie.7). De `flue-cured` tabak, op deze manier wordt de helft van de tabaksproductie gedroogd, wordt in sigaretten en pijptabak gebruikt. Hiervoor hangt men de tabak in ovens die dagenlang warm gestookt worden met hout, kolen of olie. Vele boeren kunnen olie en kolen niet betalen en kiezen dan voor het gratis te verkrijgen hout, vooral uit de nabijgelegen savannebossen. Het hout is niet enkel nodig voor het drogen van tabak en het bouwen van de schuren, maar ook voor het koken en de woningbouw. Daardoor dienen de vrouwen het hout soms meer dan 10 kilometer ver te verzamelen.
Algemeen kan men stellen dat van al het bos dat wereldwijd gerooid wordt voor houtconsumptie, 1/8 tot 1/6 gebruikt wordt voor het drogen van tabaksbladeren, met alle gevolgen vandien, zoals erosie, verwoestijning..(zie.5 ). Naast het hout voor het drogen, wordt er natuurlijk ook nog enorm veel hout gebruikt voor het papier, nodig voor vloeitjes en sigaretten, en deze industrie produceert op zijn beurt ook grote hoeveelheden chemisch afval, waartoe ook de nicotine behoort. (zie 2).

Afval na het roken van je sigaret

Wanneer je een filter weggooit, zal deze heel traag afbreken doordat hij meestal uit cellulose-acetaat bestaat, en verder is hij, dankzij het restje tabak, ook een bron van gif voor spelende kinderen, fauna en wanneer de peuk uitgespoeld wordt door regen en wind, voor het aquatisch ecosysteem. (zie 3).

Alternatieven

Naast de onzinnige alternatieven van tabak drogen met zonne-energie i.p.v. hout, het heraanplanten van bos, de biologische teelt van tabak, en een betere prijs voor de tabak (zie 4) omdat ze op lange termijn het tabaksprobleem niet oplossen, is er volgens mij slechts 1 alternatief voor de telers in het Zuiden. We kunnen ze helpen om over te schakelen naar de teelt van voedingsgewassen zoals maïs, ananas, kruiden... Dit is wel niet zo eenvoudig, omdat tabak per hectare vaak meer geld opbrengt, en de boeren te weinig grond hebben om te kunnen leven van alternatieven.

Besluit

Roken en milieubewust zijn, blijkt inderdaad een tegenstelling te zijn, want zelfs indien je tabak biologisch geteeld is, blijven er nog steeds giftige stoffen vrijkomen in het milieu bij het roken en het weggooien van je zelfgerolde peukje. Dus de enige oplossing is niet te roken!

Kristof Deguffroy

Bronnen

Mijn oprechte dank gaat uit naar de heer De Ryck, voorzitter van de vzw rookvrij (http://www.rookvrij.be) voor de schat aan informatie

illustratie door mezelf, gemaakt in `MS paint` (te vinden onder afbeeldingen bij http://groups.msn.com/thevuurforphoenixangel)

1.Centers for Disease Control, Tobacco Information and Prevention Source, Earth Day, Tobacco Control Guide http://www.cdc.gov/tobacco/calendar/April_earthday.htm

2. Consumption and production waste: another externality of tobacco use Tobacco Control 1999;8:75-80.
Thomas E. Novotny
Office of Global Health, US Centers for Disease Control and Prevention
Feng Zhao
Johns Hopkins School of Hygiene and Public Health, Baltimore, Maryland
http://www.health.usyd.edu.au/tob21c/resources/m20-2.doc

3.Cigarette Litter, Facts http://www.cigarettelitter.org/index.asp?PageName=Facts

4.Jongeren Milieu Aktief, Index en Tabak, http://www.jma.org/index.php3?site=tabak&dest=main

5.Nederlandse Nietrokersvereniging CAN, Archief, Effect van de tabaksteelt op gezondheid en milieu, tabak: ramp voor derde wereld en milieu http://www.nietrokers.nl/n/hulten.html

6.The Charlotte Observer, Tuesday 6th May 2003, Chemicals may be linked to cancer, study says (Associated Press) http://www.charlotte.com/mld/observer/news/local/5797885.htm

7.IPCS, INCHEM, 95 Health Effects of Interactions between Tobacco Use and Exposure to other Agents (EHC 211, 1999) http://www.inchem.org/documents/ehc/ehc/ehc211.htm

Ne signalez jamais à quelqu’un qui fume dans une station de métro que c’est interdit, sa réaction sera dans la plupart des cas agressive.
Ne signalez pas sur indymedia que fumer n’est pas que néfaste pour le fumeur ou le fumeur passif, la réaction pourrait également être agressive.

On dit qu’il n’y a que la vérité qui blesse, je n’en avais jamais vu une illustration si probante.

Ce qu’a donné comme information Kristof n’a à ma connaissance rien de faux, de manipulateur, de provocateur, etc. Lui reprocher qu’il n’a vu qu’une partie du sujet et que son point de vue est limité ou trop orienté me gêne. Ou alors qu’on me donne des arguments valables pour me dire les bienfaits de la cigarette pour les paysans producteurs de tabac, pour la nature, pour les fumeurs passifs, et pour les fumeurs eux-mêmes. Je pense pouvoir attendre encore longtemps.

Je pense en effet qu’on ne peut pas aider d’autre gens à changer (une habitude ou une opinion) en leur disant qu’ils ont tort, qu’on a raison, en culpabilisant, en prétendant détenir "la" vérité etc.
C’est bien plus en faisant appel à la logique, la cohérence, en apportant de l’information ou en émouvant positivement que l’on y arrive.

Ma propre réaction était aussi plutôt épidermique. J’ai du mal à voir qu’on traine dans la boue un article qui dit quelque chose que je trouve important.

La petite phrase assassine ne représentait qu’1% de l’article, qui du reste était plutôt instructif et cohérent.