Cancún: Lange leve de 'vrije' markt

Wist je dat de gemiddelde douanerechten tússen de rijke landen 2 à 3 procent bedraagt, terwijl dat vijf maal zoveel is voor de import uit arme landen? Voor afgewerkte producten zoals geïndustrialiseerde landbouwproducten (fruitsap bijvoorbeeld), textiel of schoeisel afkomstig uit die landen zijn de tarieven nog hoger. Wist je dat als boeren uit Latijns-Amerika tomaten uitvoeren naar de VS ze 2 procent douanerechten worden aangerekend, maar als ze een concentraat van hetzelfde product exporten, ze tot 12 procent moeten betalen?

Wist je dat Brazilië tot 50 procent taksen moet betalen op de uitvoer van fruitsap naar de VS, om de grote fruitplantages van Florida te beschermen? Wist je dat de douanetarieven op textiel en kleding - voor de ontwikkelingslanden nog steeds de belangrijkste industriële exportproducten op vlak van tewerkstelling – gaan van 15 procent in Europa tot ongeveer 20 procent in de VS? Wist je dat de inkomsten die de VS halen uit de importheffingen op producten van Bangladesh even groot zijn als die afkomstig van Frankrijk?

Wist je dat de landen van het Noorden elk jaar 311 miljard dollar subsidie verlenen aan ‘hun’ boeren terwijl de officiële ontwikkelingshulp van die landen aan geheel het Afrikaans continent het equivalent is als twaalf dagen van die landbouwsubsidie? Wist je dat de jaarlijkse subsidie per koe in de EU 913 dollar bedraagt terwijl er 8 dollar per Afrikaan aan ontwikkelingshulp wordt uitgegeven?

Wist je dat de Nationale Raad voor Katoen in de VS(NCC), die niet meer dan 25.000 landbouwers en enkele honderden handelaars en industriëlen vertegenwoordigt, elk jaar een subsidie opstrijkt van bijna vier miljard dollars, drie maal zoveel als de totale ontwikkelingshulp van de VS aan Afrika? Dat indien die subsidie zou geschrapt worden de inkomsten van de tien miljoen Afrikaanse katoenboeren met een kwart zouden stijgen? Wist je dat dit te wijten is aan de zeer sterke invloed die de NCC uitoefent op de landbouwcommissies van het Noord-Amerikaanse Congres en aan de meer dan genereuze bijdragen van de NCC voor de verkiezingscampagnes van de Republikeinen en de Democraten?

Wist je dat de machtigste industriële lobby ter wereld, Pharmaceutical Research and Manufacturers of America (PhaRMA) de agenda van de onderhandelingen over de intellectuele eigendommen – de zogenaamde TRIPS – blijft dicteren? Dat deze lobby fors heeft bijgedragen aan de verkiezing van W. en als tegenprestatie zijn administratie de belangen van PhaRMA sterk heeft verdedigd in de WHO?

Wist je dat Robert Zoellick, de VS-onderhandelaar voor handelsbetrekkingen, het akkoord tussen de VS en Singapore als model naar voorschuift, wetende dat dit akkoord een totale vrije toegang bevat voor de export vanuit de VS, alsook een verbod op elke invoerbelemmering en het recht van de buitenlandse investeerders om hun winsten zonder restrictie te mogen repatriëren?

Wist je dat de EU van de landen uit het Zuiden een veralgemeende liberalisering eist, inclusief het bankwezen en de elektriciteit, terwijl ze zelf weigert haar markt te open op het vlak van gezondheidszorg, onderwijs en cultuur, met als – tussen haakjes terechte – verantwoording dat ze haar openbare diensten wil beschermen. Dat Brussel eveneens de ontwikkelingslanden elke reglementering op buitenlandse investering wil ontzeggen?

Wist je dat vier multi’s – Nestlé, Kraft, Sara Lee en Procter & Gamble – ongeveer de helft van de koffie markt controleren, dat hun inkomsten meer dan 100 miljard dollar overtreffen, dat de landen waar de koffie geteeld daarvan slechts 5,5 miljard dollar krijgen en dat het dagelijks inkomen van 25 miljoen koffieboeren schommelt tussen de drie en vijf dollars? Wist je dat de zogenaamde Fair Trade (eerlijke handel), die zich voornamelijk koffie, cacao, katoen, honing, wijn, fruitsap, rijst en artisanaat betreft, jaarlijks goed is voor ongeveer 500 miljoen dollar, ongeveer 5% van de wereldmarkt?

arch/ive/ief (2000 - 2005)