arch/ive/ief (2000 - 2005)

Het cijfer van 5000 doden dat dit weekend al in verschillende kranten opdook, werd nu ook door de Franse minister van Volksgezondheid Jean-François Mattei bevestigd. Hij voegde er wel aan toe dat het uiteindelijke dodental pas over enkele weken zal kunnen vastgesteld worden.

De regering Raffarin ligt ondertussen wel zwaar onder vuur voor haar aanpak van de gevolgen van de hittegolf. De oppositie vraagt zelfs het ontslag van de minister van Volksgezondheid. De regering is volgens de critici veel te laat in actie geschoten en zelfs op dat moment wisten ze niets beter te doen dan wat scoutsraad geven, zoals Le Monde sneerde. Raffarin spreekt de kritiek tegen en wijst met een beschuldigende vinger naar de 35-urenweek die aan de basis zou liggen van de personeelstekorten in de ziekenhuizen.

Vandaag, maandag, verklaarde Jean-François Mattei op RTL dat de regering niets gedaan heeft "omdat ze niet de juiste signalen en informatie gekregen heeft". Beetje mager als excuus natuurlijk, zeker als je weet dat een thermometer volstaat om wel het juiste signaal te krijgen. Mattei bedoelt natuurlijk dat de alarmsystemen die in normale tijden moeten waarschuwen voor epidemies nu blijkbaar niet gewerkt hebben.

Oude, arm en eenzaam
Bijzonder aan deze epidemie is dat alle sterfgevallen eigenlijk met relatief kleine ingrepen hadden vermeden kunnen worden. Een geval van uitdroging kan je bestrijden met vochtige doekjes. Mensen met ademhalingsproblemen kan je redden door ze wat beter op te volgen en door er op tijd bij te zijn met zuurstoftoediening.

Maar daar knelt nu net het schoentje. Het grootste deel van de slachtoffers zijn oud, arm en eenzaam. Ze wonen in steden en komen zelden buiten. Om die mensen te bereiken heb je een goeduitgebouwd netwerk van preventieve geneeskunde nodig en precies dit soort geneeskunde kwam de laatste jaren door allerlei besparingsrondes onder druk te staan.

De Franse regering maakt zich nu sterk dat zo'n hittegolf met temperaturen tot 40 °C maar zelden voorkomt. De vorige 'canicules' dateren al van 1976 en 1983. Toen telde men tijdens de maanden juli en augustus een stijging van het aantal overlijdens met respectievelijk 2 031 en 4 720 eenheden. Zelfs leden van de oppositie zoals Bernard Kouchner, in de vorige PS-regering minister van Volksgezondheid en stichter van Artsen Zonder Grenzen, reageert in die zin: "Af en toe zijn er hete zomers en die zijn gevaarlik voor oudere mensen. Maar als men denkt dat de regering de natuurlijke gang der dingen en de temperatuur kan veranderen, vergist men zich."
Maar zoals Le Monde terecht opmerkt is er hier natuurlijk veel eerder sprake van een structureel probleem. Hoe vermijdt je dat de zwaksten van je maatschappij onderuit gaan zodra de temperatuur de hoogte naar recordhoogten stijgt?

Besparen op pensioenen?
Met de recentse ingrepen in de sociale zekerheid zal dat alvast niet lukken. Begin dit jaar schroefde de regering een plan om financiering van de rusthuizen te verhogen flink terug waardoor deze instellingen geen bijkomend personeel kunnen aanwerven. Vervolgens sneed de regering ook nog eens in de bijdragen voor alleenstaande hulpbehoevenden. Het remgeld voor thuishulp steeg van 5 % naar 12 %. Voortaan moet je inkomen ook veel lager zijn vooraleer je recht hebt op een bijdrage. Besparingen dus op de rug van de bejaarden. De Franse krant Libération vroeg zich cynisch af of de regering door zo traag in actie te schieten ook wou besparen op de pensioenen. Drieduizenden pensioenen minder, het scheelt een slok op de borrel in deze tijden van crisis.