Bij het oprichten van een Moslim Democratische Partij: De weg naar meer eenheid of terugpl

Op 28 juni besliste de Arabisch Europese Liga (AEL) tot het oprichten van een Moslim Democratische Partij in België. Voorzitter Ahmed Azzuz kiest ervoor om bij de volgende verkiezingen de progressieve weg van Resist te verlaten voor het nieuwe project van een moslimpartij.

"Wij zijn een conservatieve partij waarbij de inspiratie wordt gehaald uit de islam. Een moslimversie van de CD&V, met dat verschil dat wij willen vasthouden aan onze waarden", aldus Ahmed Azzuz. 1

"Het programma zal definitief worden samengesteld op ons congres in februari, maar kort samengevat zal de Moslimpartij de normen en de waarden die behoren tot de islamitische gemeenschap op de agenda plaatsen", zo zegt Ahmed Azzuz nog. 2 De Moslim Democratische Partij zal meedingen met de Europese verkiezingen en de verkiezingen voor het Vlaams Parlement, beiden in juni 2004.

Welke lessen uit de ervaringen met Resist ?

Onmiddellijk na de verkiezingen maakte de stuurgroep van Resist een eerste balans op. Vanuit de PVDA brachten we de bekommernissen van onze arbeidersbasis naar voor, die gerechtvaardigde kritieken op de Resist-campagne hadden geuit. "Alle arbeiders moeten zich in Resist kunnen herkennen, Resist kan enkel doorgaan als het profiel, het programma, de lijstsamenstelling en de woordvoeders in die zin veranderd worden. Precies wanneer Dyab Abou Jahjah op het einde eisen zoals de 32-uren-week op het voorplan stelde, sprak hij over het hele Resist-programma en sprak hij als Resist-woordvoerder. Enkel in die zin kan worden verdergegaan." Die elementen van balans worden ook gedeeld door kandidaten zoals acteur Dirk Tuypens en Indymedia-activist Han Soete. Die donderdag na de verkiezingen vonden wij bij de AEL een grote openheid voor die kritieken.

We zijn erg ontgoocheld dat de AEL nadien voor een tegenovergestelde richting heeft gekozen. In plaats van verder te gaan op de weg die ons bindt zowel in de strijd voor vrede, gelijke rechten en werk worden vandaag de punten ontwikkeld die ons verdelen. De Arabisch Europese Liga had de mogelijkheid verder te gaan met Resist naar volgende verkiezingen. Dat de AEL nu kiest voor een andere politieke vertaling tijdens de kiescampagne, die van een Moslim Democratische Partij, toont aan dat zij een heel andere verkiezingsbalans opmaken. Dat is wat Ahmed Azzuz stelt: "Misschien zijn we te snel willen gaan. We hadden moeten beginnen met de uitbouw van een eigen moslimbasis voor we allianties aangingen." 3

Eenheid boven alle verschillen van geloof, taal en cultuur heen

De PVDA betreurt dat de Arabisch Europese Liga zich meer zal terugplooien op de eigenheid, de eigen gemeenschap en het eigen geloof. De resultaten van de verkiezingen sterken de PVDA juist in de overtuiging dat méér werk moet gemaakt worden van de vereniging van de mensen boven alle verschillen van geloof, taal, cultuur heen. Zoals gebeurde in de Resist-campagne zelf.

In de nachtploeg van Opel leerden arbeiders elkaar kennen rond de twee Opelarbeiders op de lijst Resist: Antonio Moya en Nourdine Abezik. Voor het eerst werd er samengewerkt in de ploeg, een samenwerking die tot vandaag duurt. Twee weken na de verkiezingen werd de ontwerp-cao bij Opel, tot verrassing van velen, door diezelfde nachtploeg met grote meerderheid (74%) verworpen. Jong en oud, van Belgische afkomst of van migrantenoorsprong, man en vrouw,... in totaal hebben 2.500 mensen zich samen ingezet om de verzetsstem kleur te geven.

De essentie van Resist was alles bewerkstelligen om eenheid te bereiken van de hele arbeidersklasse en verhinderen dat de Arabische Europese Liga zou worden geïsoleerd. Zonder eenheid, geen vooruitgang. Een concreet voorbeeld is de bekommernis voor werk en werkomstandigheden. De laatste jaren wist vooral de arbeidersdelegatie van Forges de Clabecq een sterke beweging op te bouwen voor tewerkstelling. Vanwaar kwam hun kracht? De arbeidersleiders van Forges de Clabecq hebben hard gewerkt tegen elke vorm van racisme in de onderneming. Zij hebben het diploma 'Bedrijf zonder Racisme' van de antiracistische beweging Objectief 479.917 ontvangen, ze hebben een proces gewonnen om het Front National te verbieden nog langer racistische pamfletten te verspreiden. De syndicalisten van Clabecq hebben zo de fundamenten gegoten van een eengemaakte en strijdbare delegatie over alle nationaliteiten heen.

Op dat principe is ook onze communistische partij gefundeerd: binnen de PVDA werken mensen van verschillende nationaliteiten, geslacht, culturele achtergronden en geloofsovertuigingen samen tegen imperialisme en oorlog.

De internationale arbeidersklasse als identiteit

Door zich terug te plooien op de eigen basis zet de AEL de positieve stappen van Resist op de helling. Op de veertien meetings van Resist On Tour spraken we met 1.454 jonge mensen. De overgrote meerderheid onder hen arbeiders of arbeiders zonder werk. Ze werken vaak op dagbasis in interimkantoren, op onzekere basis in onder-aannemingen of in zware en moeilijke omstandigheden in kleine bedrijven. Het feit dat ze daar werken bepaalt mee de identiteit van al die jongeren: ze maken deel uit van de gehele arbeidersklasse. "In Resist moet niemand zich schamen voor wie of wat hij is: ben je moslim, Marokkaan, Belg, wel prima! Ben je zoekend, prima! Werk op voet van gelijkheid samen en weet dat je deel uitmaakt van de hele internationale arbeidersklasse", schrijft een Resist-activist.

Imelda Haesendonck, auteur van het boek De Fabriek en kandidate op de Resist-lijst, geeft haar ervaring weer: "Doorheen de verkiezingscampagne zag je Dyab Abou Jahjah groeien in de richting van de eenheid van alle werkers samen tegen het VS-Bush-regime en tegen het globale kapitalisme."

Zij geeft ook aan hoe de arbeidersklasse vandaag mondiaal is, met daarin verschillende culturen, talen, en godsdiensten. "Het kapitaal kan niet zonder reserveleger van arbeiders van vreemde origine, die uit armoede naar de westerse steden zijn gedreven. In België hebben de patroons Polen, Italianen uit het armere zuiden, Grieken, verarmde Spanjaarden, verarmde Marokkanen van het Rif en Turkse armen van het platteland ingezet. Om de lonen te drukken, geen geld in de veiligheid te moeten investeren, de arbeidersstrijd te verdelen. Op verschillende momenten hebben arbeidersleiders van Italiaanse, Spaanse en Turkse afkomst onze arbeidersgeschiedenis geschreven. Zoals in de Limburgse mijnen. Na een regen aan doden bezetten arbeiders van Turkse afkomst de putten. Ze werden vervoegd door andere mijnwerkers en hun nieuwe arbeidersleiders van wat later de PVDA zou worden."

Resist-kandidaat en syndicalist Raf Verbeke stelt: "Om het eenvoudig te zeggen: wij zeggen dat een andere wereld dan het kapitalisme mogelijk is. Communisten, democraten, socialisten, gelovigen en niet-gelovigen moeten daar samen aan werken. En dat is het positieve dat wij in Resist geapprecieerd hebben."

Resist is ontstaan op basis van een gemeenschappelijk tienpuntenprogramma. Onafhankelijke progressieven, Arabisch-nationalisten en communisten hebben zich samengezet om dat uit te werken.

Dat was mogelijk met het toenmalige standpunt van de Arabisch Europese Liga: "Als beweging komen we op voor de minderheden en de meest onderdrukten in dit land. Wanneer we meedoen aan verkiezingen, moeten we een maatschappelijk programma hebben voor de hele bevolking, niet alleen voor de minderheden." Daarmee werd Resist geboren, een unieke samenwerking rond vrede, gelijke rechten en werkgelegenheid. In het programma ook aandacht voor ideologische uitgangspunten zoals de strikte scheiding tussen kerk en staat. Een programma kortom voor alle werkende mensen.

De PVDA en heel wat onafhankelijke partners binnen Resist blijven voor de scheiding tussen religie en staat. Als communisten hebben wij ons steeds verzet tegen elke discriminatie op basis van geloof. Ieder heeft het recht op zijn of haar eigen religieuze of atheïstische keuze. Resist beklemtoonde die vrijheid maar benadrukte tegelijkertijd de 'a-religieuze staat'. En dus zijn we tegen het invoeren van een "goddellijk geopenbaard" rechtsstelsel. Het is voor ons essentieel te erkennen dat wetten door mensen gemaakt zijn en ook kunnen veranderd worden. Wetten zijn de uitdrukking van de krachtsverhoudingen in de klassenstrijd die de mensen voeren.

Wij verzetten ons tegen ethisch goedkeuren van het afhakken van handen. Het is precies het Belgisch kolonialisme en dat vergeet rechts al te gemakkelijk dat de bloedigste traditie van handen-afhakken kent. Wie in Congo niet genoeg rubber ophaalde, riskeerde zijn handen.

Resist ontbinden? Of verdergaan met Resist, zonder de MDP?

Zondag kwamen alle Resist-kandidaten samen in Antwerpen. "Een belangrijk moment om zeven weken na de stembusgang de toekomst van Resist de meest gedurfde kiescampagne van de laatste jaren te bespreken", aldus Raf Verbeke. Niemand van de Resist-kandidaten zag het mogelijk om met de Moslim Democratische Partij in Resist te werken. De stuurgroep van Resist moet beslissen over de twee overblijvende mogelijkheden, zo beslisten de kandidaten. Ofwel wordt Resist officieel ontbonden, ofwel wordt Resist herboren om zonder de MDP naar de verkiezingen te trekken. In de tweede optie zullen de mensen volgend jaar moeten kiezen tussen de verzetslijst Resist en de moslimpartij MDP.

arch/ive/ief (2000 - 2005)