arch/ive/ief (2000 - 2005)

Inhoud

• De maandag kreeg ik applaus in mijn atelier!
• Een kwestie van communicatie?
• Een communistische lijst of een frontlijst met niet-communisten?
• De PVDA moet zich niet gedragen als een jaloerse echtgenoot
• Moeten we doorgaan met de lijst Resist en hoe?
• De inhoud moet concreter en ruimer
• Nog langer deelnemen aan de verkiezingen?
• De lat te hoog gelegd?
• Vechten voor verkozenen bij de gewestelijke verkiezingen van 2004?
• Reageer

Solidair volgde de hele verkiezingscampagne lang de lijsten van Resist, Maria en de PVDA. We gaven de woordvoerders ruimte in onze papieren en digitale krant. We brachten verslag uit van hun acties en standpunten. Het omgekeerde van de boycot of de moddercampagnes in de klassieke media.

Na de verkiezingen vroegen we onze lezers te reageren op het interview met Nadine Rosa-Rosso, Kris Hertogen en Peter Mertens, respectievelijk algemeen secretaris van de PVDA, verantwoordelijke voor de campagne van Colette Moulaert (PTB) in Henegouwen en verantwoordelijke voor de campagne van Resist in Antwerpen. Er kwamen tientallen reacties die met zorg gelezen werden door de leiding van de PVDA. Ze zullen dienen om een evenwichtige balans op te maken van de kiescampagne en om een strategie te bepalen voor de toekomst.

We zetten hier uw constructieve en soms scherpe kritieken en uw voorstellen voor de toekomst op een rijtje. Veel lezers wijzen ook op de zwakheden in de campagne. We halen er een paar naar voor.

De maandag kreeg ik applaus in mijn atelier!

Veel arbeiders weten dat verkiezingen een moeilijke strijd vormen. Ze hebben respect voor onze moed en ons objectief om echt een verkozene te halen. En ze moedigen ons aan door te gaan.

Laurent Kumba, technicus van het rollend materieel bij de NMBS, was kandidaat op de lijst Maria. "Toen ik daags na de verkiezingen op mijn werk kwam, hield ik me gedeisd. Ik wist absoluut niet hoe mijn collega's zouden reageren. Velen konden niet eens voor mij stemmen omdat ze niet in Brussel wonen. En diegenen die wel voor mij gestemd hadden, waren wellicht teleurgesteld. Maar toen ik toekwam, stapten ze allemaal van hun trein en kreeg ik applaus! Ik was er echt van gepakt. Ze vonden allemaal dat we het echt goed hadden gedaan voor zo'n beginnende lijst, dat we er moesten mee doorgaan."

Vroegere Caterpillar-collega's van Bob Roeck, de man van Colette Moulaert, zien natuurlijk dat we ver van de vereiste 35.000 stemmen zitten "maar we halen dubbel zoveel stemmen in Charleroi dan vorige keer. De enige kritiek die we kunnen maken, is dat we volgende keer beter moeten doen en dat we er een paar weken vroeger moeten aan beginnen."

Ook in Antwerpen wil de overgrote meerderheid van de 'trekkers' van Resist er mee doorgaan: "We hebben vooral te weinig tijd gehad om te antwoorden op de vooroordelen. Iedereen is enthousiast over de campagne zelf, zeker over de meetings van Resist-on-Tour."

- top -

Axel: "Maria deed het goed in Brussel. Met de helft meer stemmen zit ze in het Brussels Gewest, daar zijn 5.000 stemmen voor nodig." (Foto Solidair)

Een kwestie van communicatie?

Maar voor de lezer Olivier Chevreuille was het een slechte campagne: "Te weinig affiches, niet duidelijk genoeg, in de buurt van mijn stembureau hing er maar een en die moest je nog zoeken. En de naam! Resist, bon, dat gaat nog maar Maria! Goed dat ik uw krant lees maar wie weet nu wie of wat Maria is? Niemand! Toch niet in mijn omgeving. Bon, ik stem Maria maar ik wil voor de PVDA stemmen. Ik ken Maria nauwelijks, ze zal wel een sterke, bekwame madam zijn die in haar ideeën gelooft."

- top -

Een communistische lijst of een frontlijst met niet-communisten?

En Olivier Chevreuille besluit: "Wanneer krijgen we een communistische leider, een leider met charisma?" Hij wil absoluut een partijlijst, geen verkiezingsfront: "Wanneer krijgen we nu eindelijk één enkele lijst? Waarom ons zo versnipperen? We moeten ons verenigen in de PVDA. Als anderen daar willen bijkomen, dan zijn ze welkom maar onder één enkele benaming, zodat geen twijfel of vergissing mogelijk is: de PVDA."

Gérard gaat daar dan weer niet mee akkoord: "We moeten onze verkiezingsstrategie herzien en nog eens en nog eens als het moet. En we moeten in de eerste plaats werken aan de eenheid van de arbeiders. Dat is de enige manier om de fascisten tegen te houden. We moeten veel zorg dragen voor de fronten die nu zijn opgebouwd, het zijn juiste, waardevolle fronten die in staat zijn om het verzet doeltreffend te leiden."

- top -

De PVDA moet zich niet gedragen als een jaloerse echtgenoot

Voor Franco uit Bergen was het mogelijk om drie verkozenen te halen: "Moeilijk maar mogelijk. De afkeer van honderdduizenden mensen voor de groene partijen bood een reëel perspectief. Meer dan 10% van de kiezers is tussen 1999 en 2002 naar een andere partij overgestapt. Er was zeker een kans dat een deel van deze kiezers een stap verder naar links zou zetten. Vergeet de context niet: Cockerill, NMBS, Sabena... En de enorme strijd tegen de oorlog. Als je kijkt naar andere landen, zie je dat het mogelijk is."

Wat is dan mis gegaan? Franco: "Het is geen kwestie van technieken. De PVDA heeft grote inspanningen geleverd om haar communicatie te professionaliseren. Ik denk dat het eerder politiek ligt. Ten eerste was het gemeenschappelijk platform met de AEL te fel geconcentreerd op de Arabische moslim-migranten. Er had een duidelijker profiel moeten zijn voor alle migranten (ongeacht godsdienst of land van afkomst) en een duidelijker sociaal programma. Resist zei: geen discriminatie bij huisvesting, tewerkstelling of onderwijs. Er moest iets bijstaan over de herfinanciering, Resist moest politiek in de aanval gaan. Geen discriminatie is een minimum maar wij vechten toch niet voor geen discriminatie in de miserie?!

Ten tweede had het platform van de PTB (in Henegouwen) geen klare centrale doelstellingen. De strijd tegen de oorlog kon dat niet meer zijn na de inname van Bagdad. Dat heeft niets te maken met de persoonlijkheid van Colette, maar met de manier waarop ze naar voor geschoven is, boven al de rest. Dat was volgens mij een politieke fout.

De analyse van het centraal comité ging er van uit dat de oorlog langer zou duren en dat een radicale anti-oorlogslijst het goed zou doen. Die fout vloeit voort uit een andere fout: een overschatting van het Iraaks regime dat beschouwd werd als sterk anti-imperialistisch.

En tot slot: de PVDA slaagt er niet in munt te slaan uit wat ze doet. Bij de Europese verkiezingen schoven we D'Orazio naar voor. Nu Maria en Resist. Op zich is een verbreding een goede zaak. Maar ik denk dat de PVDA zich te veel gedraagt als een jaloerse echtgenoot. De PVDA gaat in zee met nieuwe partners maar slaagt er niet in een basis te leggen voor een stabiele hergroepering waar iedereen op voet van gelijkheid aan meedoet."

- top -

Bart Deckx: "Zou de PVDA niet beter zijn geld steken in meer groepspraktijken, advocaten voor het volk, reclame voor Solidair... dan in de verkiezingen?"

Moeten we doorgaan met de lijst Resist en hoe?

De resultaten van Resist (2,2% in het kanton Antwerpen en 0,9% voor de provincie Antwerpen) roepen nog het meest vraagtekens op. "Mijn bezorgdheid en vrees voor een slecht resultaat was terecht", schrijft Lucien Huyghe, gepensioneerd hoofddelegee LBC van Borealis. Volgens hem toont het resultaat dat de verkiezingsstrategie die met Resist gevolgd is, verkeerd is. "Iets anders zou zijn al zijn energie en kracht te steken in de uitbouw van een echt volwaardig links alternatief, inclusief onze migrantenarbeiders, want dat is er nu niet meer. Mijn grootste kritiek is dat de lijst Resist geen globale politieke maatschappijvisie heeft. Ik heb helemaal niets tegen Abou Jahjah of tegen de AEL, ze doen uitstekend werk in hun visie en voor de groep die zij vertegenwoordigen. Naar de verkiezingen trekken met een gemeenschappelijke lijst is nog iets anders dan front vormen tegen de oorlog of tegen discriminatie van vreemdelingen."

- top -

De inhoud moet concreter en ruimer

Jan Buelinckx is dan weer genuanceerder: "Ondankseen grote campagne is het resultaat teleurstellend." Hoe dat komt?

"De lijst Resist werd te laat bekend gemaakt, de lijst is niet breed genoeg, we moeten meer toenadering zoeken tot andere gelijkgestemden, de beginselverklaring is te beperkt, we moeten de inhoud van de beginselverklaring misschien meer concretiseren en uitbreiden naar andere thema's van de antiglobalisten (milieu, derdewereldschuld, vluchtelingenproblematiek...). Er is ook de negatieve beeldvorming rond de AEL en Dyab Abou Jahjah, veel mensen hebben schrik van hem, ik merk dat in contacten met vrienden, kennissen en familie. Er was te weinig media-aandacht, wat geldt voor alle kleine partijen. Er was te veel verdeeldheid binnen de progressieve beweging (kijk naar de opiniestukken van Kruithof en co). Door de invoering van de ondemocratische kiesdrempel gaan de mensen nog minder dan vroeger geneigd zijn om op kleine partijen te stemmen!

De discussie omtrent de PVDA woedt ook nog steeds (cfr. Stalin-discussie, positie over Noord-Korea, enz.) en schrikt verschillende mensen af. De campagne Resist verliep soms agressief (cfr. beeldvorming rond Boussakla-incident)."

Maar, zo voegt hij er nog aan toe: "Toch vond ik het een moedige keuze om met deze lijst naar buiten te komen. Het heeft heel wat losgemaakt en het heeft althans meer mensen aan het denken gezet over het probleem van het racisme, over multiculturaliteit, over de positie van minderheden in België. Het initiatief heeft ook heel wat migrantenjongeren politiek bewuster gemaakt."

Voor Jos Vandepoel die de campagne Resist trok in Mechelen als koerier, plakker en stemmenronselaar, is er "zeker een frontvorming nodig. Om de mensen die steeds meer lijden onder het juk van de kapitalistische structuren, te verenigen. Iedere stem die we behaalden, is een bewuste stem. We hebben een inhoudelijk sterk programma, een duidelijk programma dat mensen verenigt. Ik heb veel mensen kunnen overtuigen te stemmen op de lijst van verzet. Soms was er veel overtuiging voor nodig. De meest gestelde vraag was: de PVDA is goed maar waarom nemen jullie de mensen er bij van de AEL? Mijn antwoord: het zijn onze broeders en zusters, het zijn ook verdrukten. In 1914 gingen onze grootouders op de vlucht naar Engeland, heel Mechelen was op de vlucht. Waarom zouden wij onze medebroeders niet dezelfde kansen geven hier in ons midden, zij hebben toch ook recht op een menswaardig bestaan? De lijst Resist verenigt mensen die zich afzetten tegen de verdrukkers, die verzet bieden tegen de onrechtvaardigheden van deze wereld.

Een andere vraag was: door concentratie van de moslimkinderen in sommige wijkscholen daalt het niveau van de lessen. Ik: hoe komt het dan dat een moslimkind van 7 jaar doorgaans drie talen spreekt, Nederlands, Berbers en Arabisch? Ik gaf voorbeelden van kinderen uit de buurt. Met zo'n voorbeelden uit het dagelijks leven kon ik hen overtuigen om voor Resist te stemmen. We moeten blijven in debat gaan om van Resist in de toekomst een sterkere en krachtdadiger lijst te maken."

- top -

Nog langer deelnemen aan de verkiezingen?

Moeten we eigenlijk nog meedoen met de verkiezingen?, vraagt Bart Deckx zich af.

"Ik denk dat de PVDA zijn besluiten moet trekken uit deze verkiezingen. Deze verkiezingen hebben niets opgeleverd voor de PVDA. Dat ligt niet aan de lijst Resist, wat een prachtige lijst is. Het is door de dominantie van de media dat het niet lukt. De PVDA doet nu al 30 jaar mee met verkiezingen en nog nooit is er een zetel behaald. Kijk eens hoeveel geld daar is ingestoken... Daarom zou het niet zo'n slecht idee zijn om de PVDA terug om te vormen tot een beweging, terug AMADA. Dan zou de PVDA al het geld dat men nu in campagnes steekt, in haar andere activiteiten steken. Ik denk bijvoorbeeld aan Geneeskunde voor het Volk, Advocaten voor het Volk,... Richt misschien wat nieuwe centra van Geneeskunde voor het Volk op... Met dat geld kun je bijvoorbeeld ook linkse vakbondsmensen steunen zoals Mark Dewachter en Roberto D'Orazio. De PVDA moet zich dan ook toeleggen op informatie geven. Het weekblad Solidair is zéér goed, met info die je nergens anders vindt, maar weinigen kennen het. Dus daar kan men geld in steken. De PVDA moet dan nog wel meedoen met gemeenteraadsverkiezingen, maar voor de rest een beweging op de linkerflank van de SP.a."

- top -

Arbeiders van Caterpillar over Colette Moulaert: "In Henegouwen verdubbelde de PVDA zijn stemmen. Maar volgende keer moeten we er wel vroeger aan beginnen." (Foto Solidair)

De lat te hoog gelegd?

Voor Dieter uit Gent moeten we nog wel meedoen maar de lat wat minder hoog leggen. "Volgens mij was het objectief veel te hoog. We hadden beter kunnen gaan voor een verdubbeling van de stemmen. We hadden de campagne in het teken van het zevende congres van de PVDA moeten zetten en ze zien als een deelstrijd binnen onze gehele internationale strijd tegen de oorlog. Verkiezingen voor het parlement zijn iets anders dan voor de gemeenten: daar hebben we werkingen waar we op kunnen bouwen. Behalve voor Colette hebben we gevochten voor twee totaal nieuwe lijsten. De lijst Resist die te veel in het antiracisme geduwd werd en gecriminaliseerd en de lijst Maria die dan vooral op syndicalisten steunde. Misschien vertonen beide lijsten dezelfde fout: te veel toegespitst op één thema. De lijsten waren niet gekend en we hadden te weinig tijd om ze bekend te maken."

Dieter vindt anders wel dat we "de strijd tegen het racisme verder moeten aanpakken. Want ik denk dat we daar ook stemmen op verloren hebben. Op de verschillende meetings van Resist waar ik was, was het merendeel van de aanwezigen migranten. Dit was echt schitterend! Maar zolang we daar ook niet onze arbeidersachterban krijgen, zullen we blijven sukkelen. Op de mee-tings leer je echt met elkaar praten en werken. Dat was de kracht van Resist on Tour. Resist on Tour waren goede meetings. Korte inleiding en veel discussie met de zaal. Een prachtige ervaring die we zeker moeten verderzetten."

- top -

Vechten voor verkozenen bij de gewestelijke verkiezingen van 2004?

Axel is student in Brussel en ziet in de resultaten van dit jaar perspectieven voor verkozenen in 2004.

"In tegenstelling tot veel anderen ben ik eerder tevreden met de resultaten, ook al bereiken we het beoogde doel niet. Ik heb meegedaan in het gewest Brussel en ik vind dat de lijst Maria, die de steun had van de PVDA, het daar goed deed. Als we de helft meer stemmen halen, dan hebben we volgend jaar een zetel in het Gewest.

Gezien de continuïteit tussen de strijd tegen de oorlog in Irak en de lijst Maria niet zo voor de hand ligt, gezien het toch moeilijk is om in enkele dagen een lijst bekend te maken die wel uit het niets lijkt te komen, gezien het gebrek aan realisme in de objectieven (wat de gangbare idee van een 'nuttige stem' zeker nog versterkt), ben ik toch wel fier over het resultaat van de lijst.

Fier als ik zie hoe de arbeiders (die het gros van de lijst uitmaakten) na hun werk nog de tijd namen om anderen te overtuigen om voor hen te stemmen en zich kenbaar te maken bij het grote publiek. Met iets meer pragmatisme en realisme (een verkozene in het Brussels Gewest is echt mogelijk, er zijn 5.000 stemmen voor nodig), wat meer continuïteit met de campagnes buiten de verkiezingen, toont de lijst welke kant het uit moet: bij zoveel mogelijk mensen bekend raken en het respect en vertrouwen winnen voor het engagement en de strijd die deze vakbonds-militanten, dokters en alle leden schragen."

En Axel besluit:

"In de huidige omstandigheden ­ met de kiesdrempel, de mediaboycot, de glimlach van Di Rupo, de criminalisering van de AEL ­ kun je geen drie verkozenen halen in het parlement maar wel in de gewesten. Als we daar woordvoerders van het volk in krijgen, zullen ze wel verplicht zijn over ons te spreken en ons programma ruimer bekend te maken, dan kunnen we een betere echo geven aan de strijd van het volk en zullen we die idee van de 'nutteloze stem' kunnen doorbreken. Pas daarna kunnen we ernstig nadenken om iets te halen in de parlementsverkiezingen."