Wat is www.anarchisme.nl?

Wanneer het in kranten over anarchie gaat, gaat het meestal niet over anarchisme. De kranten doelen op rotzooi, chaos, ellende, gewelddadigheden, maar anarchisme gaat over ‘niet heersen’. ‘Waar niet geheerst wordt’ is een van de betekenissen van het griekse woord ‘anarkhia’, de andere betekenis is ‘zonder leiding’. Dat laatste is waar de kranten het over hebben en blijkbaar denken betreffende journalisten dat het ontbreken van leiding altijd tot rotzooi leidt. Zouden zij zelf meteen rottigheid gaan uithalen als ze ineens niemand boven zich hebben? Een enkeling doet dat misschien, maar veel mensen vinden het gewoon niet zo leuk om met grove middelen anderen naar hun pijpen te laten dansen.

Anarchisme trekt die lijn alleen maar door. Anarchisten zien heus wel dat er mensen zijn die zich heel vervelend gedragen – dat de mens van nature goed is kan je dan ook niet zeggen. Maar ze zien ook dat mensen vaak samen werken, en dat ze dus evenmin van nature slecht zijn. Wat kranten met anarchie aanduiden is een situatie waarin heel erg geheerst wordt, met de knoet, met dreigen, met grof geweld, maar wat anarchisten met anarchie aanduiden is het tegenovergestelde daarvan: de situatie waarin juist helemaal niet geheerst wordt, waar voortdurend geprobeerd wordt alles in de samenleving via samenwerking voor elkaar te krijgen.

Bij voldoende samenwerking zou anarchie zelfs op wereldschaal tot de mogelijkheden behoren. Naïef? Theoretische mogelijkheden zijn misschien altijd wel naïef. Maar als je denkt dat alles via samenwerking te doen is dan bedenk je meer soorten samenwerking dan als je het moede hoofd bij de eerste tegenslag al in de schoot hebt gelegd. Een wereldwijde anarchie mag dan een utopie zijn (of lijken) maar hier en nu leidt het denken over zo’n utopie ook al tot interessante gedachten en gedragingen.

Anarchisme gaat over vrijwillig samenwerken en dus over vrijheid. Er is nog een isme dat over vrijheid gaat, liberalisme, maar liberalen moffelen er ook altijd de vrijheid om anderen uit te buiten tussen. Die heerlijke vrije markt waar je vrijuit kan gaan heersen over anderen. Omdat op de markt het heersen via de portemonnee gebeurt, lijkt het minder erg dan heersen met knoet of geweer – maar heersen blijft het.

De anarchistische nadruk op echte vrijheid heeft er toe geleid dat er altijd vele soorten anarchisten zijn geweest. Anarchistische massabewegingen zijn er dus niet geweest, en allerlei meningsverschillen juist volop. Is dat erg? Nee. Massabewegingen leveren niet gauw iets fraais op en met meningsverschillen omgaan hoort bij het leven en dus ook bij een anarchistische samenleving.

OP DE SITE http://WWW.ANARCHISME.NL VIND JE WAT?

Op deze site vind je een aantal links naar anarchistische mensen/groepen in het Nederlands taalgebied, met veelal een alinea waarin ze zichzelf voorstellen.

Er zijn vaak grote meningsverschillen tussen anarchisten die niet en die (soms) wel geweld als middel tot wereldverandering toegestaan achtten. Een eeuw geleden waren er de ‘anarchisten van de daad’ die aanslagen pleegden. Daar komt het stereotype beeld vandaan van de gemaskerde anarchist die een bom gaat gooien. Dit anarchisme van de daad heeft niet lang bestaan, gelukkig, alhoewel je nog steeds wel mensen tegen kunt komen die zichzelf anarchistisch noemen én die geweld geoorloofd vinden. Terwijl het gooien van een bom zeker een vorm van heersen is! Op deze site zul je dus geen verwijzingen naar dergelijke rauwdauwerige zogenaamde anarchisten vinden. Alleen het geweldloze anarchisme heeft het heersen nu al afgeschaft.

Ook is er geen link naar de anarchokapitalisten. Dat zijn aanhangers van de vrije markt die de staat een blok aan het been vinden en dus willen afschaffen. Het afschaffen van de staat is altijd een anarchisties programmapunt geweest, maar dat is omdat het leiden, de macht, hiërarchieën afgeschaft mogen worden, niet om via de portemonnee meer heerserij mogelijk te maken.

Terzijde: anarchisten hebben zich ook wel ‘libertariërs’ en ‘vrij-socialisten’ genoemd. In het engels kan ‘libertarian’ zowel verwijzen naar linkse libertariërs als naar rechtse libertaren/anarcho-kapitalisten.

‘De As’ is een anarchistisch blad dat driemaal per jaar uitkomt en waarin veel historische en andere gedegen stukken staan. Kleinere bladen zijn ‘Aardig’ (http://www.antenna.nl/atalanta), 'Woorden van Rebellen' (communistisch tijdschrift: rvisser@antenna.nl ), het anarchafeministische ‘Lilith’ (lilitmag@dss.nl) en ‘Dusnieuws’ (eurodusnie@squat.net). Verder is er het blad 'Buiten de Orde, waarin door een grote diversiteit aan anarchisten geschreven wordt (Uitgave van De Vrije Bond - basisorganisatie voor zelfbeheer en syndicalisme - Postbus 1338, 3500 BH Utrecht). Ook in bladen over acties zijn af en toe stukjes van anarchisten te vinden (neem bijvoorbeeld ‘Ravage’). Bladen over specifieke onderwerpen zijn 'De fabel van de illegaal' (anti-racisme) en de 'Biobrief' (ontwikkeling in de biotechnologie). In België is er het anarchistische actieblad ‘De Nar’.

Op deze website staan interviews met Anarchisten die eerder in het blad Buiten de Orde zijn gepubliceerd.

Hier en daar af en toe verschijnt er een anarchistiese klassieker bij deze of gene uitgeverij ('De Dolle Hond' - Amsterdam, of Iris - dgevers@zonnet.nl), maar verder lijken anarchistiese uitgeverijen vooral een slapend bestaan te leiden. Niet-klassieke uitgaven over anarchisme worden gemaakt door Atalanta in Utrecht en Baalproducties in Sittard (ramp@antenna.nl).

Tweedehands kan je boeken over anarchisme overal vinden, maar in het bijzonder bij ‘Nog pas gisteren' (Breedstraat 9a, 3512 TS Utrecht) en 'Rosa’ in Groningen. (Beide verzendantiquaren.)

Puur anarchistiese boekhandels bestaan niet, maar probeer het bij alternatieve boekhandels als ‘Het Fort van Sjakoo’ in Amsterdam, ‘De Rooie Rat’ in Utrecht, en Assata in Nijmegen.

In België is er het onvolprezen ‘Zwart en Rood’ in Gent, verzendboekhandel van anarchistische snit.

ACTIES EN ACTIVITEITEN

Een jaarlijkse activiteit vormen de ‘Pinksterlanddagen’ in Appelscha die al sinds de jaren dertig georganiseerd worden op het vrij-socialistiese 'kampeerterrein tot vrijheidsbezinning’. Dit jaar bestaan de Pinksterlanddagen 75 jaar (6 t/m 9 juni 2003 - Aekingaweg 1a, Appelscha, Friesland).

Een recente jaarlijkse aanwinst is de ‘anarchistiese boekenmarkt’ die najaar 1999, geïnspireerd door de Londense 'Anarchist Bookfair', voor het eerst in Utrecht gehouden is (info: peetje@antenna.nl). In Gent wordt jaarlijks een alternatieve boekenbeurs gehouden, waar eveneens veel anarchistische literatuur te vinden is.

Er zijn nauwelijks nadrukkelijk anarchistische aktiegroepen, maar bij heel veel akties geven anarchisten acte de presence. Natuurlijk, want vrijwillig samen werken kan met alle gezindten. In principe minstens. Wie wil weten wat er allemaal te doen is in aktieland kan zich abonneren op de aktielijst.

Een paar groepen/groepjes/initiatieven: ‘Noordelijk gewest van vrij-socialisten’ (Aekingaweg 1a, 8426 GN Appelscha), ‘Alle dieren vrij!’, ‘Zin!’ (zin@antenna.nl), Eurodusnie, Anarchistische Groep Amsterdam (bn@antenna.nl), Ithaka (anarchistische groep Utrecht), Werkplaats Linkse Analyse Biopolitiek, Rampenplan (ramp@antenna.nl), Documentatiecentrum Vrij Socialisme, en Sociaal Anarchistische Organisatie Groningen (sociaalanarchistischeorganisatiegrunn@xs4all.nl)

arch/ive/ief (2000 - 2005)