arch/ive/ief (2000 - 2005)

* VLD "overwinning" "niet overdonderend"

Dat de VLD - anders dan ze op bv. VRT-TV en in De Morgen lieten uitschijnen - de verkiezingen eerder verloren dan gewonnen heeft, schreven we in DIOGENE(S) 54 al. Dat wordt nu ook door liberalen toegegeven. Zie het volgende citaat, afkomstig van Prof. Boudewijn Bouckaert die in een persmededeling van 21 mei 2003 spreekt namens de liberale denkclub Nova Civitas. Daarna volgt een citaat van docent Bart Martens dat in dezelfde richting wijst.

"De VLD is er in deze verkiezingen met ongeveer 1,5 % op vooruitgegaan. Onder meer dankzij de kiesdrempel resulteerde dit in een winst van twee kamerzetels. Een overdonderend succes kunnen we dit evenwel niet noemen. Dit niettegenstaande de kanseliersbonus, de welwillende behandeling in de schrijvende en beeldende media, en - laten we niet vergeten - het binnenhalen van allerlei vooraanstaande figuren uit andere partijen, wat de gehele "verruimings- en moderniseringsoperatie" eerder teleurstellend maakt. De VLD is er bovendien niet in geslaagd de CD&V als mogelijk centrum-rechts alternatief definitief uit te schakelen, heeft de opmars van het Vlaams Blok niet kunnen stoppen en wordt net niet voorbij gestoken door de coalitie van socialisten en linkse Vlaams-nationalisten. Deze verkiezingsresultaten zouden de VLD-top aan tot enige bescheidenheid moeten aanzetten." (Prof. Boudewijn Bouckaert)

* "Een feitelijk verlies van 2 zetels voor de liberalen !"

"Voor de VLD was de verkiezingsuitslag ontgoochelend. Natuurlijk was er stemmenwinst, maar die beperkte zich tot wat op grond van de constant stijgende tendens sinds 1987 kon worden verwacht. (...) Als we rekening houden met de vijf overlopers die de VLD sinds 1999 kon binnenhalen, dan is er voor de liberalen een feitelijk verlies van één zetel in de Kamer en één in de Senaat. Het feit dat zoveel kiezers op het laatste moment beslissen, zette de VLD-campagnestrategen ertoe aan pas tijdens de twee weken voor de campagne alle registers open te trekken en Verhofstadt de electorale arena te laten betreden. Een riskante gok, want op die manier kregen de andere partijen vrij spel tijdens de eerste weken na de paasvakantie. Bovendien werd de start van de campagne doorkruist door de crisis over de nachtvluchten. De paars-groene regering bood even de aanblik van het ruimteveer Columbia dat in volle landing ten aanschouwe van iedereen uiteenspatte. Het zal je als premier maar overkomen. Twee weken vóór de verkiezingen word je, uitgerekend op de dag dat je begint aan de campagne, geconfronteerd met de zwaarste politieke crisis sinds het aantreden van je regering. Voortgaand op de Kiesmarkt hebben de nachtvluchten nochtans amper effect gehad op de electorale kansen van de liberalen."

Bart Maddens, docent politieke wetenschappen aan de KULeuven, in de F.E.T.


* Werkloosheid: "een godsgeschenk voor SP.A" !

"En dan geschiedt het wonder waar elke politieke strateeg van droomt: de socialistische campagne krijgt 'momentum'. Plotseling raakt iedereen ervan overtuigd dat de partij goed bezig is. Sp.a-spirit gaat over de tong en het hele campagnegebeuren draait meer en meer rond de figuur van Stevaert. Dat sp.a-spirit die opwaartse spiraal tot aan de eindmeet heeft kunnen aanhouden heeft ongetwijfeld ook te maken met de sociaal-economische thema's die de campagne in de laatste weken zijn gaan beheersen. Het hoofdpunt in de journaals van 6 mei is dat de werkloosheid voor het eerst sinds 2000 de kaap van 400.000 heeft overschreden. Een godsgeschenk voor de partij. Uit onderzoek blijkt dat de kiezers die bekommerd zijn om de werkloosheid en vrezen voor hun job vooral bij de socialisten onderdak komen zoeken, ook al zitten die in de uittredende regering."

Bart Maddens, docent politieke wetenschappen aan de KULeuven, in de F.E.T.

* Liefst "socialisten" op de "probleem-ministeries"

"Alle oplossingen van de crisis zijn patronale oplossingen. Het is niet voor niets dat het Vlaams Economisch Verbond erg tevreden is met de resultaten van deze verkiezingen. In Trends was er een top-20 van de ministers die het populairst zijn bij de patroons. Onder de vijf beste zijn er drie SP.a-ministers! Die drie gaan zelfs Verhofstadt of Alain Zenner vooraf! Men wil de mensen doen geloven dat alleen een rechtse politiek heil zal brengen. De mensen zullen ondervinden dat de oplossingen van rechts zich tegen hen zullen keren.

Er is een klare wil vanuit de patroons en vanuit Europa om alleen maar de kapitalistische markteconomie als oplossing te doen erkennen en op te leggen. Ze hebben het liefst de socialisten op de sleutelposten, op de plaatsen waar de grote problemen verwacht worden, zoals bij transport, openbare diensten, gezondheidszorg. Kijk naar de NMBS: de syndicale leidingen die in de kiescampagne met Stevaert en Di Rupo opstapten, die kénden het liquidatieplan van Vinck voor de NMBS. En toch vragen ze om voor Stevaert, Di Rupo & Co te stemmen, in plaats van de werkers te mobiliseren en een krachtsverhouding te creëren op het terrein tegen die politiekers."

Nadine Rosa-Rosso (algemeen secretaris PVDA) in: "PVDA: welke lessen trekken uit de verkiezingen?", David Pestieau, Solidair 21 mei

* De cafébaas en onze sterk veranderde samenleving

"Stevaert mag door sommigen wel als een cafébaas worden afgedaan, hij begreep als geen ander dat zijn partij een andere taal moest gaan spreken om de band te herstellen met de SP- kiezers die de voorbije tien jaar hadden afgehaakt. Sommigen noemen Stevaert een meester in platitudes. Maar hij brengt ze altijd met een kwinkslag en is nooit agressief. En vooral, hij geeft een antwoord op de vraag die bij iedereen leeft: 'Wat is mijn voordeel ?' In die zin is hij een politiek natuurtalent. De Morgen deed maandag nog een stap verder en blokletterde: 'Steve is God'. Sloganesker kan het niet. Maar toegegeven, net als Jezus tweeduizend jaar geleden, spreekt hij de taal van de mensen." (...)

"Toch is er meer aan de hand. Dat het populisme van Stevaert voor jonge kiezers meer aantrekkingskracht heeft dan het gedachtengoed van Agalev - toch de partij van de 'kritische intellectuelen' en de erfgenamen van mei 68 - bewijst hoe sterk onze samenleving is veranderd. Een voorbeeld: toen de directie van een hogeschool in het centrum van Leuven haar studenten onlangs vroeg hoe ze haar studentenbudget het best kon besteden, koos de meerderheid van de studenten voor een ondergrondse parking, zodat ze makkelijker hun auto konden parkeren.

Het zou doodjammer zijn als met de teloorgang van Agalev, ook een groot verhaal als dat van de bekommernis voor het milieu, een stille dood zou sterven."



Bert Claerhout, Tertio, 21 mei


* Kiesdrempel: democratie verliest lastige vragenstellers

"De kiesdrempel betekent een verarming van het politieke debat. De N-VA en Agalev vertegenwoordigen een interessant segment, en misschien zelfs een van de politiek meest bewuste delen van de bevolking. De kiezers van deze beide partijen worden monddood gemaakt. Ze stemmen nochtans juist voor zulke partijen vanuit een gedrevenheid en een bewustzijn dat zich niet laat paaien door teletubbies, demagogen of verkopers van een goednieuwsshow. Wanneer alleen de 'grote merken' overblijven, vermindert de kans op vernieuwing van onderuit zoals die wordt aangereikt door partijen die het niet moeten hebben van mediageniek optreden. De luizen in de pels worden doodgeknepen, de democratie verliest lastige vragenstellers. Het aanbod op de politieke markt verschraalt door de kiesdrempel van 5 procent. Bovendien loopt de politieke markt als dusdanig gevaar. De democratie doet zichzelf op lange termijn de das om. De groene en nieuw-Vlaamse luizen worden weggezuiverd. De kans is niet denkbeeldig dat een gedeelte van hun kiezers uit ontevredenheid over het beleid of de oppositievoering van de grote, traditionele families een toevlucht zoekt bij een 'andere' partij. Welke blijft dan over? (...) Eén ding is zeker: de democratie in België begint dankzij de kiesdrempel aan bloedarmoede te lijden."

Dirk Rochtus (docent aan de Lessius Hogeschool Antwerpen en de UA) in de FET

DIOGENE(S) 55

Heel juist ! Zonder werkloosheid valt het systeem ineen !
Maar remember "uw sociale zekerheid" van Tobback in 1995: de schrik voor werkloosheid drijft mensen naar niet naar de partij die de werkloosheid oplost, maar waarvan men verwacht dat ze via de sociale zekerheid de werkloosheid in de beste omstandigheden zal begeleiden. Zelfs als dat ten koste gaat van de lonen en de sociale zekerheid gaat, zoals de politiek van Tobback en Dehaene overvloedig hebben bewezen. Dehaene en Tobback zijn niet ten val gebracht door hoge werkloosheid, maar door de crisis van de Belgische staatsinstellingen en de schandalen van de jaren '90. Die hebben het Blok en de groenen en de Spiritisten geen windeieren gelegd. Op 18 mei heeft de kiezers dit hoofdstuk definitief afgesloten en gaat de Belgische politiek weer tot de orde van de dag. Maar ditmaal met de blauwe in plaats van met de tsjeven. Inderdaad voor de rooie is werkloosheid een electorale zegen.