arch/ive/ief (2000 - 2005)

Donderdagavond konden we, notabene aan de vooravond van de verkiezingen, weer eens ‘genieten’ van een reportage over het ‘probleemgebied’ Borgerhout. Vermits ik er zelf al 13 jaar woon, waarbij ik lief en leed deel met uiteenlopende inwoners (zeg maar: met Belgen zowel als Marokkanen), heb ik mij weer eens kwaad gemaakt over het volstrekt eenzijdig beeld dat van mijn gemeente, sorry district, wordt opgehangen.
Het zat al fout van voor het begonnen was. In de inleiding van de madam van dienst ging het al enkel over ‘problemen’ en ‘een verzuurde situatie’. Onbevangen beginnen kijken was er dus al niet meer bij. Niet dat het veel verschil had gemaakt, want de reportage zette al meteen de toon, en die toon was: alles in de verf zetten wat kan helpen om Borgerhout af te schilderen als een gemeente waar alleen gekken graag zouden wonen. Passeerden de revue: enkele zure Belgische handelaars op de Turnhoutsebaan; een vrouwtje dat tot in de details haar verhaal deed over een overval bij haar thuis, waarbij het bloed bijna van het scherm droop; een vrouw die zich behoorlijk opwond over de jonge Marokkaanse herriemakers, al moet het voor de aandachtige kijker duidelijk zijn geweest dat zij de pesterijen vermoedelijk zelf uitlokte door haar onverdraagzame, racistische houding; een jonge vrouw die spijt had dat ze in Borgerhout een huis had gekocht, omdat er hier toch te veel ‘vremden’ wonen, ‘voor wie de Belgen moeten buigen’; twee (en slechts twee!) Marokkanen, jongeren die enkel aan het woord werden gelaten over de problemen waarmee zij te maken hebben (vooral uitzichtloze werkloosheid); en dan vergeet ik nog enkele oudere racisten op de markt en nog wat zwartkijkers. Kortom: Borgerhout is hopeloos verloederd, geen weldenkend mens zou er willen wonen. Tegengas kwam er enkel van Robert, werkzaam bij Rataplan, die uitvoerig de kans kreeg om uit te leggen waarom hij juist WEL graag in Borgerhout woonde. Tussen al de andere quotes in de reportage moet dat heel onwaarschijnlijk zijn overgekomen voor de kijker die Borgerhout zelf niet kent.
Het is niet mijn bedoeling mijn ogen te sluiten voor de problemen die hier wel degelijk zijn, maar als bewoner van Borgerhout weet ik wel dat het beeld dat ‘Koppen’ ophing volstrekt eenzijdig is, en daarom niet strookt met de waarheid. Bijvoorbeeld: Farid, een van de (slechts) twee Marokkanen die aan het woord kwamen, is coach van ‘T-Interim’, een zaalvoetbalploeg die voor vele jongeren hier een ongelooflijke voorbeeldfunctie heeft. Omdat zij op enkele jaren tijd van vierde provinciale tot in eerste nationale zijn geraakt, heeft deze ploeg het zelfbeeld van de Marokkaanse jongeren in Borgerhout enorm opgekrikt. Hun slogan: ‘Respect yourself’, waarbij impliciet bedoeld wordt dat je zo ook meer respect afdwingt van anderen (lees: Belgen), en anderzijds ook meer respect zal opbrengen voor die anderen. ‘T-Interim’ heeft de laatste tien jaar bereikt waarin de overheid alleen maar heeft gefaald. Als de (kleine) criminaliteit hier gedaald is, is dat zeker mee aan hen te danken. Enfin, een wonderlijk verhaal, over hoe Marokkanen wel degelijk over doorzettingsvermogen en wilskracht beschikken (als dat nog moest worden bewezen), en in staat zijn zelf kansen te scheppen en waar te maken. Maar heel dit verhaal kwam, zeer merkwaardig, helemaal niet ter sprake - al kan ik mij niet voorstellen dat Farid hierover heeft gezwegen (ik ken hem namelijk persoonlijk). Vermoedelijk was dit verhaal voor de makers niet interessant, omdat het niet bevestigde wat zij wilden, nl. dat in Borgerhout geen enkel lichtpuntje zou zijn.
Kwamen verder ook NIET aan het woord: oudere, niet-racistische Belgen die hier nog altijd graag wonen (die zijn met veel meer dan je zou denken); handelaars op de Turnhoutsebaan die NIET klagen en zagen (ook die bestaan wel degelijk); ‘gewone’ jonge Belgen die met veel enthousiasme en graagte hier zijn komen wonen, en vaak een huis hebben gekocht (Robert, met alle respect overigens, is door zijn groot engagement voor vele kijkers misschien wel niet ‘geloofwaardig’ genoeg of zo); Marokkaanse meisjes, mama’s en papa’s (gewoon vergeten?); buurttoezichters die het ‘probleemwijk-imago’ hadden kunnen bijsturen; mensen (wie dan ook) die graag tussen al die verschillende culturen wonen; en zo kan ik nog even verdergaan. Natuurlijk, je kan niet iedereen aan het woord laten, maar het gaat er toch om een evenwichtig beeld te schetsen, of niet? Het lijkt erop dat de makers er enkel op uit waren de bestaande vooroordelen te bevestigen, en dat is vooral bedenkelijk aan de vooravond van verkiezingen.
Zo mogelijk nog pijnlijker is het geëindigd. Er moest zo nodig rechtstreeks worden doorgeschakeld naar de openingsavond van Cinema Roma (nog zo’n wonderlijk verhaal trouwens, dat ook enkel in de marge ter sprake kwam), waar een Marokkaan uit de reportage (niet Farid, de andere) de gelegenheid te baat nam om de organisatie van Rataplan op de korrel te nemen ‘omdat Marokkanen er niet welkom zijn’ - terwijl ik weet dat die juist alle moeite doen om hen te bereiken met hun activiteiten, voorlopig zonder veel succes. Clown van dienst Bart Peeters mocht onmiddellijk het woord overnemen om, zonder ook maar één verwijzing naar de bitse opmerkingen van de Marokkaan naast hem, alsof die louter lucht was, op zijn typische manier Roma de hemel in te prijzen. Heel vreemd allemaal, en verwarrend.
Kortom, de VRT kon met deze reportage (in navolging van De Morgen-journalist Rudi Rottier, die met ‘Hotel Fabiola’ ook al geen heil zag in de multiculturele samenleving) het Vlaams Blok geen schitterender cadeau hebben gedaan.

Als het van de VRT, VTM, de kranten - het heeft geen zin ze op te noemen - VLD, CD&V en SPa afhangt, dan haalt het Blok de absolute meerderheid. Allen sloven ze zich uit om reclame te maken voor het blok. Ik kan mijn tv niet meer aanzetten of ik kijk in het gezicht van Filip Dewinter. Ik vlucht nogal eens naar de Nederlandse kanalen om niet gedegoûteerd te geraken.

Hoe meer er over het blok gepraat geschreven,... wordt hoe meer stemmen deze in de loop der tijd zullen wegkapen. De manier waarop het blok steeds in de media komt (ongeacht de koerswijziging van de vrt), komt aan hun steed ten goede. Wanneer je de site van het blok eens afgaat en enkele prenten bekijkt van hun televisie word ik ziek. Deze beelden leten ze niet op nationale en commerciële zenders zien. Hoogstens enkele brave topics. Het blok is gematigder aan het worden. Ik voorspel dan ook dat het niet zo lang meer zal duren dat het blok een naamsverandering onderneemt. Dit om van hun rascistische tint af te geraken en zich volop in de strijd te werpen. Het heeft geen zin om langs beide zijden elkaars extreme uitingen constant te bekritiseren. Laat het blok links liggen...