De Standaard: Ex-katholieke krant past 'ex-communicatie' toe

Op donderdag 3 april zond ik de petitie van Belgische mediawerkers tegen de oorlog (zie DIOGENE(S) nr 45, finaal 118 ondertekenaars) naar de krant De Standaard met de vraag ze op te nemen. De discussie die zich daarna ontspon met Tom Heremans, de nieuwe coördinator van de Opinierubriek, was van hoog niveau, tot en met die van een "ex-communicatie" ...

Ik vat de discussie hier kort samen. Dit doe ik niet omdat ik mijnheer Heremans wil onderuit halen - van dit soort sergeantjes heb je er in elk hierarchisch systeem 12 in een dozijn - maar wel om te tonen hoe zo'n opinierubriek-verantwoordeljike, iemand voor een 'prul' kan buitensluiten; iets wat overigens, zo vernam ik de voorbije dagen, wel vaker voorkomt.

Ik merk op dat ik zo'n email-correspondentie normaal gezien niet publiceer zonder toestemming van de betrokkene. In dit geval gaat het echter om de correspondentie tussen een groep van mensen - de ondertekenaars van de petitie, voor wie ik hier optrad - en de verantwoordelijke voor de opinierubriek bij een persbedrijf. Die correspondentie leidde bovendien tot een inbreuk op de vrijheid van meningsuiting in de pers. Dus is het gerechtvaardigd dat ik hier tegen protesteer door dit naar buiten te brengen. Als Heremans daar op één of ander negatieve manier wil op reageren, dan moet hij dat niet laten. Benieuwd wat we daar weer kunnen van leren. Noteer ook dat de commerciële Vlaamse pers van de Vlaamse overheid een pak subsidies krijgt om de opiniewaaier in de kranten te bevorderen. Een zoveelste drainage van gemeenschapsgelden naar privé-ondernemers (zoals de uitgevers van De Standaard) die met dat geld dan weer hun liberale, antisociale filosofietjes verkondigen. Perfide.

* Een 'mager' 'Allegaartje' ...

Tom Heremans reageerde op mijn mail met de petitie en de namenlijst als volgt: "Beste, ik vind dit toch wat mager. De tekst zelf getuigt van weinig inspiratie, en de ondertekenaars zijn, vind ik, te veel een allegaartje uit diverse mediasectoren; Vriendelijke groet, Tom Heremans, coördinator opinie"

Waarop ik uit mijn sloffen schoot ... "Mager": zo'n tekst is altijd een moeizaam te bereiken algemeen compromis ... "Allegaartje" ... Getuigt van veel respect ... Dat allegaartje (dat maar blijft uitbreiden, de teller staat op 87, op naar de 100 allegaartjes ...) dat zijn wel mensen die zich engageren en die al mijn respect genieten omdat het in de mediasector - waar carrières zo makkelijk gebroken worden - alles behalve vanzelfsprekend is om in deze resoluut kleur te bekennen."

In mijn antwoord verwees ik ook naar de rechtse Mia Doornaert die in de patroonskrant De Standaard dag op dag haar pro-USA-standpunten mag spuien. Wanneer zich dan voor het eerst een groep mediamakers tegen de oorlog uitspreekt, komen ze er niet in. Daarmee had ik te veel gezegd.

* "U kunt het schudden op de opiniepagina van De Standaard"

Heremans repliceerde dat zijn "persoonlijke politieke overtuiging links loopt" van de mijne ... maar moest "toegeven dat 'Allegaartje' een ongelukkige woordkeuze was". Nu had ook hij "alleen maar respect voor al de mensen die de tekst ondertekend hebben".

Dan kwam het, de ex-communicatie: "In ieder geval hoeft u de moeite niet meer te doen: als iemand in deze discussie heeft laten zien in welk plaatje hij past, dan bent u het wel. U kunt het wel schudden op de opiniepagina van De Standaard."

Heremans nam dus meteen weerwraak omdat ik hem een onwelgevallig mailtje stuurde. Of hoe snel zo'n "gatekeeper" een persoonlijk dispuut aangrijpt om voor eeuwig en altijd iemands visie uit te sluiten. Slecht karakter als ik heb, kon ik nadien niet nalaten hem nog wat te jennen waarop hij heel kort reageerde met "Discussie gesloten."

Waarop ik hem mailde dat "ik er tenminste tegen kan dat meningen botsen. (...) Jammer voor u want zo gaat u veel interessants missen. En dat voor iemand die een krantenopiniepagina beheert. Zou u niet beter een andere job zoeken ? Als u zo slecht met botstende opinies om kunt gaan ! En daarmee sluiten we dan deze fijne briefwisseling. Het was mij aangenaam u te leren kennen. Groetjes, JPE"

Op die mail kwam geen antwoord meer. Ik liet hem wel beleefd nog weten dat ik van dit censuur- gebeurentje in DIOGENE(S) melding zou maken. Voilà.

* Heilzame confrontatie

Vermoedelijk zullen sommige lezers oordelen dat in de bovenstaande discussie ook ik te scherp reageerde. Toegegeven, dat is zo. Anderzijds: het was nooit de bedoeling van DIOGENE(S) om zoete broodjes te bakken met de commerciële pers. Als die pers zich afsluit van kritische opinies - minstens nog een paar interessante bijdragen in verband met Irak werden ook geweigerd bij De Standaard - dan moet DIOGENE(S) dat kenbaar maken. Wie anders zou het trouwens doen ?

Overigens heb ik na het treffen met Heremans over de kwestie overleg gepleegd met Flip Voets, secretaris-generaal voor de Raad voor journalistiek. Kon hij bemiddelen ? Voets wou dat wel doen, maar de voorgestelde procedure was langdradig en bood geen waarborg op succes. Ze kon er in het beste geval toe leiden dat Heremans zich zou verontschuldigen waarna hij dan nog nog alles van me kon blijven weigeren. Dan maar de open confrontatie, temeer omdat dit conflict met De Standaard toelaat het beeld te corrigeren dat we alleen maar op De Morgen zouden zitten 'kappen'.

Toegegeven, De Standaard geniet - onder andere wegens haar ernst - als krant nog altijd mijn voorkeur maar het is net als De Morgen het product van een commercieel bedrijf met alles wat dat inhoudt aan aanslagen op de kwaliteit en onafhankelijkheid van de geleverde journalistiek. Daar moeten we tegen in gaan én ondertussen vooral niet te vergeten om met enthousiasme te werken aan onafhankelijke, niet door commerciële belangen gedreven, burgermedia.

arch/ive/ief (2000 - 2005)